Ν.Ε. ΓΛΩΣΣΑ Β' ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ

(Κριτήρια αξιολόγησης)

ΚΕΙΜΕΝΟ

Οι διακρίσεις σε βάρος των συνανθρώπων μας

(Θέματα ΟΕΦΕ 2018)

Πόσες και πόσες φορές δεν έχει ριγήσει σπαρακτικά η καρδιά μας στη θέα ανθρώπων με αναπηρικά αμαξίδια, να επιχειρούν με κίνδυνο για τη σωματική τους ακεραιότητα, να περάσουν έναν πολυσύχναστο δρόμο; Πόσες φορές δεν παρατηρήσαμε συμπολίτες μας να ποδοπατιούνται κυριολεκτικά από βιαστικούς περαστικούς ή να γίνονται δέκτες ψυχρών ως χαιρέκακων βλεμμάτων; Ζεις και αναπνέεις στην Ελλάδα του 2017; Ανήκεις σε κάποια «ευπαθή» ομάδα και δη στα Α.μ.E.Α; Η αναπηρία σου επιτρέπει να ζήσεις και να απολαύσεις τη ζωή όπως όλοι, αλλά η κοινωνία είναι εκεί για να σου προσάψει μια «αδυναμία» καλύπτοντας τη δική της ανεπάρκεια; Σαν να πέφτεις από την Ακρόπολη και να σκας με το κεφάλι σπάζοντάς το, στον συσσωρευμένο ρατσισμό…

Σήμερα, ο ρατσισμός που βιώνουν οι άνθρωποι με σωματικά και πνευματικά προβλήματα είναι υποχθόνιος, καθώς καλύπτεται και καμουφλάρεται αριστοτεχνικά με «ενδύματα ανθρωπισμού» και επίπλαστου ενδιαφέροντος, αλλά και μοχθηρός αφού η κοινωνική συνεκτική δομή βρίθει από επικίνδυνες ανορθολογικές τάσεις και στερεότυπες αντιλήψεις για την σωματικό-πνευματική ακεραιότητα πολιτών που έχουν την ατυχία να ζουν στις αστικοποιημένες ζούγκλες του σήμερα. Με εξαίρεση τη στοχευμένη δράση ορισμένων Θεσμών και δράσεων ατομικής πρωτοβουλίας, το να είσαι Α.μ.E.Α σήμερα σε καθιστά θήραμα στο κυνήγι των θιασωτών της μισαλλοδοξίας. Δυστυχώς, σε τέτοιες περιπτώσεις η κυνηγητική περίοδος διαρκεί και τα λάφυρά της είναι «θανατωμένες» συνειδήσεις και καταστροφές προσωπικοτήτων.

Σε μία Αθήνα, πρωτεύουσα διαπλανητικού επιπέδου, που επαίρεται για την ιστορικότητα και τη γονιδιακή και πνευματική της συγγένεια με τους αρχαίους προγόνους της, οι υποδομές και οι υλικοτεχνικές παροχές προς τις ευπαθείς ομάδες είναι επιεικώς ανύπαρκτες. Ψάχνεις να βρεις ειδικές θέσεις και ράμπες και φρίττεις με την κραυγαλέα απουσία τους. Ανεβαίνεις σε «υπερσύγχρονα» λεωφορεία- σαρδελοκούτια και συνειδητοποιείς ότι και τα λιγοστά κατάλληλα διαμορφωμένα καθίσματα, είναι κατειλημμένα από άτομα που δεν γνωρίζουν τα στοιχειώδη γνωρίσματα της εγγενούς ευγένειας που είναι συνυφασμένη με το είδος μας (ή έτσι θα έπρεπε να είναι). Δημόσιες υπηρεσίες και νοσοκομεία αποτελούν σωστά κολαστήρια για τους θαρραλέους ταξιδιώτες που διαθέτουν «την τόλμη» να ζητήσουν τις υπηρεσίες τους για να καταπραΰνουν τα βάσανά τους. Δαιδαλώδεις ατελέσφορες προσβάσεις καθιστούν προπατορικό αμάρτημα την εύκολη μετακίνηση, η οποία ενίοτε είναι αδύνατη… Δυστυχώς η Ελλάδα, ως κράτος μέριμνας και δικαιοσύνης, προσεγγίζει περισσότερο μία αναχρονιστική κοινωνία και πεδίο μάχης αντίρροπων συμφερόντων που πληγώνουν τις ομάδες συνανθρώπων μας.

Παρόμοιες ανισότητες και αποκλεισμούς βιώνουν οι συνάνθρωποί μας με αναπηρία στην εκπαίδευση και στον εργασιακό τομέα. Το bullying και η περιθωριοποίηση σφυρηλατούν βιαίως τα πνεύματα των παιδιών που, στην πιο τρυφερή ηλικία, αντί να διδαχθούν την αγάπη και την αποδοχή, εκπαιδεύονται, τυπικά και άτυπα, στη διάκριση της ανθρώπινης φύσης σε ανώτερη και κατώτερη. Άλλωστε και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί συχνά ξεχωρίζουν τα παιδιά σε «τυπικά» και «ειδικά».

Τα πράγματα στην εργασία είναι εξίσου δυσμενή καθώς το μίσος προς καθετί διαφορετικό περνάει με τη σειρά του στην ωρίμανση της ενηλικιωμένης πλέον κακίας. Οι διαθέσιμες θέσεις εργασίας για Α.μ.E.Α αποτελούν σχεδόν ταμπού, κάτι το εξωπραγματικό κι αφύσικο και ακόμη και όταν «φωτεινοί εργοδότες» προσλαμβάνουν άτομα με αναπηρία, το κάνουν με επονείδιστους όρους. Αν για τις υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες το εργασιακό θυμίζει Μεσαίωνα, τότε για τους συμπολίτες μας με αναπηρία θυμίζει δουλοκτητικό καθεστώς. Για να μην μιλήσουμε για τις οικονομικές ελαφρύνσεις, τα επιδόματα και τις κοινωνικές ενέσεις ενθάρρυνσης που, ειδικά τα τελευταία χρόνια της οικονομικής ύφεσης και των άτεγκτων πολιτικών της βαρβαρότητας και του κοινωνικού σπαραγμού, έχουν μόνο ρόλο ανασταλτικό και όχι ανακουφιστικό.

Ακλόνητοι θύλακες επώασης του μισανθρωπισμού φορείς εξουσίας, πολιτικά μορφώματα ακόμη και κάποιοι επιστήμονες, εκκολάπτουν τα μίση και προσφέρουν άπλετο εύφορο έδαφος σε εκδηλώσεις αρνητισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Με γνώμονα την διατήρηση των κεκτημένων του αιματηρού οικοδομήματος που έχουν χτίσει ανά τους αιώνες χρησιμοποιούν την στρατηγική του «divide et impera» (διαίρει και βασίλευε) χωρίζοντας τους ανθρώπους σε τάξεις και υποομάδες

διατηρώντας τες εχθρικές μεταξύ τους και άρα εύκολα θύματα ποδηγέτησης. Πολλές φορές, μάλιστα, το συμφέρον τούς καλεί να τις πετάξουν βορά στο στόμα του λιονταριού και γι’ αυτό χρειάζεται διαρκής επαγρύπνηση και ενημέρωση.

Χρειάζεται ν’ απαιτήσουμε καλύτερη ενημέρωση από τα εξαρτώμενα απ’ τα βαρίδια της άρχουσας τάξης, μέσα μαζικής ενημέρωσης, να απαιτήσουμε την αναζωπύρωση ενός ισχυρού κράτους πρόνοιας και αλληλεγγύης, με την ταυτόχρονη προσωπική μας δράση και ευαισθητοποίηση για ένα καλύτερο αύριο για όλους τους συνανθρώπους μας. Με λίγη προσπάθεια μπορούμε να σώσουμε προσωπικότητες και ζωές από το να γίνουν έρμαια στα χέρια της ανθρώπινης κακεντρέχειας και του επιτηδευμένου διαχωρισμού. Αγαπήστε, νοιαστείτε και δείξτε ότι αξίζουμε να έχουμε μια θέση δίπλα στην πολύτιμη και ξεχωριστή καρδιά των ταλαιπωρημένων συνανθρώπων μας. Γιατί η ανθρώπινη καλοσύνη ζει και βασιλεύει και πάντα στο τέλος θα θριαμβεύει!

(Διασκευασμένο άρθρο από τον ηλεκτρονικό τύπο)

Λεξιλογικές παρατηρήσεις

Bullying: εκφοβισμός

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α1. Να γράψετε στο τετράδιο σας την περίληψη του κειμένου που σας δόθηκε σε 100 έως 120 λέξεις.

Μονάδες 20

Β1. Για καθεμιά από τις παρακάτω προτάσεις να γράψετε στο τετράδιό σας το γράμμα αρίθμησης της πρότασης και δίπλα την ένδειξη Σωστό ή Λάθος, λαμβάνοντας υπόψη σας το νόημα του κειμένου.

1. Στους πολυσύχναστους δρόμους των ελληνικών μεγαλουπόλεων υπάρχει κοινωνική συνείδηση και τα Α.μ.E.Α. εξυπηρετούνται ικανοποιητικά.

2. Πολλοί είναι σήμερα αυτοί που δε σέβονται τα δικαιώματα των Α.μ.E.Α..

3. Παρ’ όλη την υπονόμευση των ηθικών αξιών γύρω μας, υπάρχουν μερικές πρωτοβουλίες που προστατεύουν τα δικαιώματα των Α.μ.E.Α..

4. Τα καινούργια λεωφορεία στην Αθήνα διαθέτουν ράμπες για την είσοδο ατόμων με αναπηρικό καροτσάκι.

5. Ο συντάκτης υποστηρίζει πως η αγάπη και η αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους με αναπηρίες είναι μονόδρομος στη σύγχρονη εποχή.

Μονάδες 5

Β2. Στο παραπάνω κείμενο να εντοπίσετε (μονάδες 3)και να σχολιάσετε (μονάδες 3), τρία αστέρια που χαρακτηρίζουν την είδηση.

Μονάδες 6

Β3. Να εντοπίσετε τον τρόπο ανάπτυξης της πρώτης παραγράφου του κειμένου «Πόσες και πόσες φορές…στον συσσωρευμένο ρατσισμό…». (Να τεκμηριώστε την απάντησή σας με στοιχεία από το κείμενο).

Μονάδες 4

Β4. α. Να αιτιολογήσετε τη χρήση των σημείων στίξης στα παρακάτω αποσπάσματα:

• «φωτεινοί εργοδότες» 5η παράγραφος.

• (διαίρει και βασίλευε) 6η παράγραφος.

• Πόσες και πόσες φορές δεν έχει ριγήσει σπαρακτικά η καρδιά μας στη θέα ανθρώπων με αναπηρικά αμαξίδια να επιχειρούν με κίνδυνο για τη σωματική τους ακεραιότητα, να περάσουν έναν πολυσύχναστο δρόμο; 1^η παράγραφος.

Μονάδες 3

β. Να εντοπίσετε στο κείμενο δύο εκφράσεις στις οποίες αξιοποιείται η ποιητική λειτουργία της γλώσσας.

Μονάδες 2

Β5. «Το bullying και η περιθωριοποίηση σφυρηλατούν βιαίως τα πνεύματα των παιδιών»: Να αναγνωρίστε το είδος της σύνταξης στο παραπάνω απόσπασμα (μονάδες 1), να δικαιολογήσετε τη χρήση της (μονάδα 1) και να μεταφέρετε στην άλλη σύνταξη (μονάδες 3).

Μονάδες 5

Β6. Να γράψετε μια συνώνυμη λέξη για καθεμιά από τις λέξεις τ ου κειμένου μ ε την έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο:«επιχειρούν, επίπλαστου, συνυφασμένη, δυσμενή, ενημέρωση».

Μονάδες 5

Γ. Με αφορμή την εκδήλωση που διοργανώνει το Πνευματικό Κέντρο της περιοχής σας για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες, στην οποία θα παρίστανται και οι τοπικές αρχές, καλείστε ως εκπρόσωπος του σχολείου σας να συντάξετε μια ομιλία 400 έως 500 λέξεων, όπου θα διατυπώνετε τις σκέψεις σας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες στο καθημερινό κοινωνικό τους περιβάλλον και στην στάση που πρέπει να τηρούμε όλοι μας

για την καλυτέρευση της ποιότητας της ζωής τους.

Μονάδες 50

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α1 Περίληψη

Ο αρθρογράφος στο κείμενό του αναφέρεται στον ρατσισμό που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία σήμερα. Στην αρχή, παρουσιάζει την πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν στη σημερινή Ελλάδα και εκθέτει τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν και περιγράφουν τον ρατσισμό που υφίστανται. Στη συνέχεια, παραθέτει παραδείγματα που αντικατοπτρίζουν τη δυσχερή καθημερινότητά τους στα μέσα μαζικής μεταφοράς, τις δημόσιες υπηρεσίες και την περίθαλψη, αλλά και στους τομείς της εκπαίδευσης και της εργασίας. Στο τέλος αναφέρεται στα άτομα και στους φορείς που υποδαυλίζουν τον ρατσισμό μέσω του διαχωρισμού των ανθρώπων και επισημαίνει πως η λύση στο πρόβλημα εντοπίζεται κατά βάση στην ευγένεια της ψυχής και στο ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο.

(103 λέξεις)

Πλαγιότιτλοι

• 1η παράγραφος: Η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν τα Α.μ.E.Α. στη σημερινή Ελλάδα.

• 2η παράγραφος: Τα χαρακτηριστικά του ρατσισμού που βιώνουν τα άτομα με αναπηρία.

• 3η παράγραφος: Η δύσκολη καθημερινότητα των Α.μ.E.Α στη σύγχρονη Ελλάδα.

• 4η: παράγραφος: Η αντιμετώπιση των αναπήρων στον χώρο της εκπαίδευσης.

• 5η παράγραφος: Η αντιμετώπιση των αναπήρων στον χώρο της εργασίας.

• 6η παράγραφος: Άτομα και φορείς υποδαυλίζουν τον ρατσισμό μέσω του διαχωρισμού των ατόμων.

• 7η παράγραφος: Η λύση στο πρόβλημα του ρατσισμού που βιώνουν τα Α.μ.E.Α.

Β1. α.Λάθος

β. Σωστό

γ. Σωστό

δ. Λάθος

ε. Σωστό

Β2. O συγγραφέας προσπαθεί να συγκεντρώσει όσο δυνατόν περισσότερα αστέρια για να προσελκύσει το ενδιαφέρον του κοινού. Τα αστέρια που χαρακτηρίζουν την είδηση είναι:

1. Συγκίνηση: Ο αρθρογράφος με τη χρήση εικονοπλαστικού λόγου και συγκινησιακής γλώσσας προσπαθεί να διεγείρει τα συναισθήματα ανθρωπιάς προς τα Α.μ.Ε.Α..

2. Εγγύτητα: (τα γεγονότα διαδραματίζονται στην Ελλάδα του 2017 και ειδικότερα στην Αθήνα). Με την αναφορά σε κοντινό τόπο προκαλείται μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο κοινό, γιατί οι αναγνώστες έχουν προσωπική εμπειρία και βιώνουν τις καταστάσεις αυτές καθημερινά.

3. Εκρηκτικότητα: (περιγράφονται έντονες συγκρούσεις και εντάσεις π.χ. κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας, να ποδοπατιούνται κυριολεκτικά, βρίθει από επικίνδυνες ανορθολογικές τάσεις κλπ.). Οι αναφορές αυτές προκαλούν έντονη ανησυχία για τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες διαβίωσης των Α.μ.E.Α.

4. Επικαιρότητα: Το άρθρο είναι πρόσφατο (Ελλάδα του 2017). Όσο πιο πρόσφατα είναι τα γεγονότα, τόσο πιο μεγάλη εντύπωση προκαλούν.

5. Σπουδαιότητα: Το περιεχόμενο του άρθρο είναι σημαντικό για την κοινωνία, γιατί τα Α.μ.E.Α. είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας, το οποίο δυστυχώς δεν απολαμβάνει ίσης μεταχείρισης.

6. Συνέπειες: Οι ελλιπείς υποδομές και γενικά η νοοτροπία αδιαφορίας προς τα Α.μ.E.Α. έχει ως συνέπεια την κοινωνική τους υποτίμηση και την καταπάτηση των δικαιωμάτων τους.

(Οι απαντήσεις είναι ενδεικτικές και οι μαθητές μπορούν να τεκμηριώσουν τα αστέρια της είδησης και με άλλες αναφορές από το κείμενο)

Β33. Η παράγραφος αναπτύσσεται με παραδείγματα, με τα οποία ο αρθρογράφος παρουσιάζει τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουν τα Α.μ.E.Α. στην καθημερινή τους ζωή. Αυτό φαίνεται από το ότι οι πολίτες δεν δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό απέναντι σε αυτούς. («Πόσες και πόσες φορές…συσσωρευμένο ρατσισμό…»).

Β4.α4.

• Με τη χρήση των εισαγωγικών σε αυτό το παράδειγμα ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί τη μεταφορική χρήση της γλώσσας, για να δείξει πως οι άνθρωποι-εργοδότες δείχνουν να είναι ανθρωπιστές, χωρίς όμως να είναι πραγματικά. Φανερή είναι και η ειρωνεία.

• Με τις παρενθέσεις ο αρθρογράφος επιθυμεί να επεξηγήσει τον ξένο όρο και να τον μεταφράσει στην ελληνική γλώσσα.

• Η ερώτηση στην αρχή του κειμένου είναι ρητορική. Αποσκοπεί στο να δημιουργηθεί ένα κλίμα αμεσότητας μεταξύ αρθρογράφου και αναγνωστών με στόχο την αφύπνιση και ευαισθητοποίηση των δεύτερων. Έτσι, επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερα η διέγερση του προβληματισμού τους.

Β4

.β5. Στο κείμενο υπάρχουν πολλές περιπτώσεις χρήσης μεταφορών, εικόνων και γενικά συγκινησιακής χρήσης της γλώσσας. Ενδεικτικά αναφέρονται:

• έχει ριγήσει σπαρακτικά η καρδιά μας.

• καμουφλάρεται αριστοτεχνικά με «ενδύματα ανθρωπισμού».

• αξίζουμε να έχουμε μια θέση δίπλα στην πολύτιμη και ξεχωριστή καρδιά τους.

• δαιδαλώδεις ατελέσφορες προσβάσεις.

• θυμίζει δουλοκτητικό καθεστώς.

• του αιματηρού οικοδομήματος που έχουν χτίσει.

• από το να γίνουν έρμαια στα χέρια της ανθρώπινης κακεντρέχειας.

• ανθρώπινη καλοσύνη ζει και βασιλεύει.

Β5.Ο αρθρογράφος χρησιμοποιεί στο παραπάνω παράδειγμα την ενεργητική σύνταξη, γιατί θέλει να δώσει έμφαση στα υποκείμενα της πράξης. Δηλαδή,τον ενδιαφέρει περισσότερο πως το bullying και η περιθωριοποίηση είναι οι δύο σημαντικές αιτίες που επηρεάζουν αρνητικά τους νέους. Στην παθητική σύνταξη, θα δοθεί έμφαση στην ίδια την πράξη, χωρίς να δίνεται έμφαση στα υποκείμενα.

Η μετατροπή θα γίνει ως εξής: Τα πνεύματα των παιδιών σφυρηλατούνται βιαίως από το bullying και την περιθωριοποίηση.

Β6.

επιχειρούν: προσπαθούν

επίπλαστου: ψεύτικου

συνυφασμένη: συνδεδεμένη

δυσμενή: δυσχερή

ενημέρωση: πληροφόρηση

Γ7.

Προσφώνηση: Κυρίες και Κύριοι,

Πρόλογος

Mε αφορμή την εκδήλωση του πνευματικού μας κέντρου, ως ενεργός και ευαισθητοποιημένος νέος απέναντι σε σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα, πήρα τη πρωτοβουλία να σας εκθέσω τους προβληματισμούς μου για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους καθώς και να προτείνω τρόπους βελτιστοποίησης της ποιότητας ζωής τους. Πριν γίνει όμως αυτή η τοποθέτηση, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ποια άτομα θεωρούμε ότι έχουν ειδικές ανάγκες. Με βάση λοιπόν αυτή την έννοια, άτομα με ειδικές ανάγκες μπορούμε να χαρακτηρίσουμε τους ανθρώπους οι οποίοι έχουν μια ορισμένη μόνιμη ή πρόσκαιρη βλάβη, ανικανότητα ή αναπηρία ή συνδυασμό των παραπάνω, η οποία οφείλεται, σε κάποια φυσική, ψυχική ή νοητική ανεπάρκεια. Συνήθως, τα άτομα που έχουν μια μόνιμη ανικανότητα είναι αυτά που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα, προβλήματα όρασης και ακοής, καθώς και άτομα τα οποία έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και την αντίληψη με τους συνανθρώπους τους.

Α΄ Ζητούμενο: Προβλήματα στο καθημερινό κοινωνικό περιβάλλον. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι αρκετά και σε πολλές περιπτώσεις καθιστούν την καθημερινότητα τους δύσκολη. Πιο συγκεκριμένα ….

• Στον εργασιακό τομέα τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν μπορούν εύκολα να προσληφθούν σε θέσεις εργασίας τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Αυτό συμβαίνει διότι,είτε δεν υπάρχουν οι κατάλληλες δομές, είτε δεν υπάρχει τεχνολογία με την οποία τα άτομα αυτά θα μπορούσαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στο ανώτατο όριο των δικών τους δυνατοτήτων.

• Τα άτομα με ειδικές ανάγκες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στις καθημερινές τους μετακινήσεις με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τα οποία δεν είναι πολλές φορές προσβάσιμα γι’ αυτά όπως για παράδειγμα, τα Κ.Τ.Ε.Λ., τα ταξί και τα αστικά λεωφορεία, μιας και δεν διαθέτουν όλα ράμπες και ειδική θέση για το αμαξίδιο. Επιπροσθέτως, σε πολλούς δημόσιους χώρους και δημόσια κτίρια δεν υπάρχουν οι κατάλληλες δομές πρόσβασης εξαιτίας του γεγονότος ότι, είτε γιατί δεν υπήρξε αρχική κατασκευαστική πρόβλεψη και μέριμνα, είτε επειδή είναι παλαιές κατασκευές και δεν επιτρέπουν σήμερα τη δυνατότητα παρεμβάσεων ώστε να γίνουν φιλικά προς τα άτομα με ειδικές ανάγκες.

• Μαθητές οι οποίοι έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, δεν έχουν- ιδιαίτερα στην επαρχία- ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση εξαιτίας της έλλειψης κρατικών κονδυλίων χρηματοδότησης, της ανεπάρκειας των κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών καθώς και έλλειψης εξειδικευμένων εκπαιδευτικών.

• Στον τομέα της υγείας και της αποκατάστασης τα άτομα με ειδικές ανάγκες δεν έχουν την κατάλληλη υποστήριξη από τους κρατικούς φορείς είτε λόγω ανεπάρκειας υποδομών είτε λόγω έλλειψης προσωπικού είτε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Η εν λόγω κατάσταση δε βοηθά την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής τους εάν επρόκειτο για άτομα τα οποία έχουν μόνιμες βλάβες, είτε την αποκατάσταση των ατόμων που έχουν περιέλθει σε μια προσωρινή κατάσταση αναπηρίας και με θεραπεία σε κατάλληλα κέντρα θα μπορούσαν να επανέλθουν πλήρως ως ενεργά μέλη της κοινωνίας.

• Στον κοινωνικό τομέα τα άτομα με ειδικές ανάγκες βιώνουν τον κοινωνικό ρατσισμό και τον οίκτο από τον περίγυρο είτε ακούσια είτε εκούσια με απότοκο να θέτουν τον εαυτό τους στο περιθώριο και να απομακρύνονται από την ενεργό κοινωνική ζωή θεωρώντας ότι δεν μπορούν να προσφέρουν και αυτά με την σειρά τους.

Β΄ Ζητούμενο: Προτάσεις για βελτίωση της ποιότητας ζωής

Τα παραπάνω προβλήματα είναι πολύ σημαντικά και θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές ώστε όλοι να συμβάλλουμε στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

 Πιο συγκεκριμένα …

• Στον εργασιακό τομέα, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην επαγγελματική κατάρτιση των ατόμων με ειδικές ανάγκες, ώστε να διευκολυνθεί η ένταξή τους στις παραγωγικές διαδικασίες, παραβλέποντας την όποια πνευματική ή σωματική αδυναμία και αν έχουν. Ακόμη, κρίνεται απαραίτητο να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις στους εργασιακούς χώρους που να επιτρέπουν την απασχόληση και την πρόσβαση αυτών των ατόμων ώστε να μην βιώνουν την εργασιακή απόρριψη.

Για την εύρεση εργασίας θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτελεσματικά και η χορήγηση κινήτρων στους εργοδότες καθώς και η θέσπιση περισσότερων θέσεων εργασίας στο δημόσιο.

• Για την βελτίωση της καθημερινότητάς τους θα πρέπει να επεκταθεί η υποδομή για την εξυπηρέτησή τους σε όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς και σε κατάλληλους χώρους στάθμευσης. Επιπροσθέτως, η αναβάθμιση των δημόσιων χώρων όπως υπηρεσίες, εμπορικά και αθλητικά κέντρα

(εξειδικευμένο προσωπικό, κατάλληλος εξοπλισμός, ειδικοί χώροι) όχι μόνο θα διευκολύνει τη ζωή τους αλλά θα διασφαλίσει και την ενεργή συμμετοχή και ομαλή ένταξη τους στους κόλπους της κοινωνίας.

• Στον εκπαιδευτικό τομέα, αναγκαίες θεωρούνται οι υποδομές σε όλους τους εκπαιδευτικούς χώρους, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβασή τους στο σχολείο. Παράλληλα, η λειτουργία ειδικών σχολείων όλων των βαθμίδων καθώς κα η δημιουργία κέντρων ειδικής επαγγελματικής κατάρτισης, σε συνεργασία πάντα με το κανονικό σχολείο, θα συμβάλλει στην καλλιέργεια των σωματικών και πνευματικών δεξιοτήτων τους με σκοπό την ανεξαρτησία και αυτοεξυπηρέτησή τους στην καθημερινή ζωή.

• Στον τομέα της υγείας, το κράτος οφείλει να παρέχει την κατάλληλη ψυχολογική και ιατρική στήριξη με σκοπό την αποκατάσταση ή βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, με πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δωρεάν παροχή των μέσων εξυπηρέτησής τους, ειδικά εξοπλισμένους χώρους αλλά και ειδικευμένο προσωπικό σε όλη την επικράτεια της χώρας.

• Στον κοινωνικό τομέα, μέσα από προγράμματα πληροφόρησης, το κοινωνικό σύνολο θα πρέπει να ενημερωθεί πλήρως για τα προβλήματα και τις ανάγκες των συνανθρώπων τους ώστε να περιοριστούν ή να αποφευχθούν φαινόμενα και περιπτώσεις κοινωνικού ρατσισμού και προκαταλήψεων. Τέλος, χρειάζεται να δοθεί έμφαση και στην εθελοντική προσφορά με στόχο την δημιουργία και αξιοποίηση ενός δικτύου προσφοράς και αλληλεγγύης προς τα άτομα με ειδικές ανάγκες.

Επίλογος

Το συμπέρασμα που εύλογα προκύπτει από όλα τα παραπάνω είναι ότι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνίας μας και οφείλουμε είτε όλοι μαζί, είτε κατά μονάς να συνδράμουμε στην ένταξη τους στον κοινωνικό σύνολο αλλά και να έχουμε ως στόχο την συνεχή βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους ούτως ώστε να μην αισθάνονται απομονωμένοι και περιθωριοποιημένοι από τους συνανθρώπους τους. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι σύντομα θα γίνουν αρκετές παρεμβάσεις για το συγκεκριμένο θέμα και η σημερινή κατάσταση θα αποτελεί σύντομα παρελθόν.

Αποφώνηση: Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας

Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία

Σύμφωνα με τη σχετική Σύμβαση του Ο.Η.Ε., τα συμβαλλόμενα κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση και, προκειμένου να γίνει σεβαστό το δικαίωμα αυτό, διασφαλίζουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα ένταξης, σε όλα τα επίπεδα και διά βίου μάθηση, χωρίς διακρίσεις και με βάση τις ίσες ευκαιρίες.

Αρχικά, στοχεύουν στην πλήρη ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και του αισθήματος αξιοπρέπειας και αυτοεκτίμησης καθώς και στην ενίσχυση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και της ανθρώπινης ποικιλομορφίας. Επίσης, αποσκοπούν στο να αναπτύξουν τα άτομα με αναπηρία την προσωπικότητά τους, τις δεξιότητες και τη δημιουργικότητά τους, καθώς και τις πνευματικές και φυσικές ικανότητές τους στο μέγιστο δυναμικό τους. Επιπλέον, παρέχουν τη δυνατότητα στα άτομα με αναπηρία να συμμετέχουν αποτελεσματικά σε μια ελεύθερη κοινωνία.

Για την επίτευξη, όμως, όλων των παραπάνω σκοπών κρίνεται απαραίτητο τα συμβαλλόμενα κράτη να κατοχυρώσουν τα παρακάτω δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. Πρώτα πρώτα να μην αποκλείονται από το γενικό εκπαιδευτικό σύστημα βάσει της αναπηρίας. Φυσικά, αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά με αναπηρία δεν πρέπει να αποκλείονται από την ελεύθερη και υποχρεωτική πρωτοβάθμια εκπαίδευση ή από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση εξαιτίας της αναπηρίας τους. Έπειτα, τα άτομα με αναπηρία μπορούν να έχουν πρόσβαση σε μια ενιαία, ποιοτική και ελεύθερη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση ισότιμα με τους άλλους στις κοινότητες στις οποίες ζουν.

Στη συνέχεια, είναι αναγκαίο να παρέχεται εύλογη προσαρμογή για τις απαιτήσεις του ατόμου και τα άτομα με αναπηρία να λαμβάνουν την υποστήριξη που απαιτείται μέσα στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα, προκειμένου να διευκολυνθεί η αποτελεσματική εκπαίδευσή τους. Τέλος, πρέπει να παρέχονται αποτελεσματικά εξατομικευμένα μέτρα υποστήριξης σε περιβάλλοντα που μεγιστοποιούν την ακαδημαϊκή και κοινωνική ανάπτυξη, σύμφωνα με τον στόχο της πλήρους ενσωμάτωσης.

Ακόμη, τα συμβαλλόμενα κράτη επιτρέπουν στα άτομα με αναπηρία να διδάσκονται δεξιότητες ζωής και κοινωνικής ανάπτυξης, προκειμένου να διευκολύνουν την πλήρη και ίση συμμετοχή τους τόσο στην εκπαίδευση όσο και ως μέλη της κοινωνίας. Για τον λόγο αυτόν τα συμβαλλόμενα κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα και παρέχουν τη διασφάλιση ότι τα πρόσωπα και ιδιαίτερα τα παιδιά, που είναι τυφλά, κωφά ή τυφλά και κωφά, εκπαιδεύονται με τις πιο κατάλληλες γλώσσες, τους τρόπους αλλά και τα μέσα επικοινωνίας, τα οποία προσαρμόζονται στις ιδιαιτερότητες του ατόμου και στα περιβάλλοντα, ώστε να μεγιστοποιείται η ακαδημαϊκή και κοινωνική τους ανάπτυξη.

Προκειμένου, όμως, να εξασφαλίσουν την άσκηση του δικαιώματος αυτού, τα συμβαλλόμενα κράτη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα. Προσλαμβάνουν δηλαδή εκπαιδευτικούς, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι δάσκαλοι με αναπηρία, που κατέχουν τα τυπικά προσόντα στη νοηματική γλώσσα και/ή στη Μπράιλ. Επίσης, εκπαιδεύουν τους επαγγελματίες και το προσωπικό που απασχολούνται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, επειδή μια τέτοια κατάρτιση θα ενσωματώνει ευαισθητοποίηση για την αναπηρία και τη χρήση κατάλληλων βελτιωμένων και εναλλακτικών τρόπων, μέσων και μορφών επικοινωνίας καθώς και εκπαιδευτικών τεχνικών και υλικών, για να υποστηριχθούν τα άτομα με αναπηρία. Τέλος, τα συμβαλλόμενα κράτη διασφαλίζουν ότι τα άτομα με αναπηρία θα είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στη γενική τριτοβάθμια εκπαίδευση, στην επαγγελματική κατάρτιση, στην εκπαίδευση ενηλίκων και στη διά βίου μάθηση, χωρίς διακρίσεις και ισότιμα με τους άλλους.

Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία και Προαιρετικό Πρωτόκολλο. Άρθρο 24 «Εκπαίδευση». (διασκευή).

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο (80-100 λέξεις).

(μονάδες 20)

Β1. Ποια μέτρα θα πρέπει λάβουν τα συμβαλλόμενα κράτη, ώστε να διασφαλίσουν ότι τα άτομα με αναπηρία θα διδαχτούν δεξιότητες ζωής και κοινωνικής ανάπτυξης; (60 – 80 λέξεις).

(μονάδες 10)

Β2.α. Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η δεύτερη (Για την επίτευξη… ενσωμάτωσης) παράγραφος του κειμένου;

(μονάδες 5)

Β2β.Να γράψετε μία συνώνυμη λέξη για καθεμία από τις λέξεις του κειμένου με την έντονη γραφή, με βάση τη σημασία τους στο κείμενο: διασφαλίζουν, αποσκοπούν, απαραίτητο, εύλογη, κατάλληλα.

(μονάδες 5)

Γ1.. «…τα άτομα με αναπηρία θα είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση στη γενική τριτοβάθμια εκπαίδευση…» Να δηλώσετε αν στην παραπάνω φράση γίνεται κυριολεκτική/δηλωτική ή μεταφορική/συνυποδηλωτική χρήση της γλώσσας.

(μονάδες 3)

Γ1.α Να επισημάνετε δύο διαρθρωτικές λέξεις, με τις οποίες επιτυγχάνεται η συνοχή στην τελευταία παράγραφο (Προκειμένου, όμως,… με τους άλλους) του κειμένου. Ποια σχέση συνοχής δηλώνει η κάθε διαρθρωτική λέξη;

(μονάδες 2)

Γ2. «Τα συμβαλλόμενα κράτη αναγνωρίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην εκπαίδευση».

Να αιτιολογήσετε την επιλογή της ενεργητικής σύνταξης από τους συντάκτες της Σύμβασης του Ο.Η.Ε.Να μετατρέψετε τη σύνταξη σε παθητική.

(μονάδες 5)

Δ. Σε ένα κείμενο 400-500 λέξεων περίπου, να προτείνεις τρό­πους για την ομαλή ένταξη των αναπήρων στο κοινωνικό σύνολο, αφού πρώτα παραθέσεις τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα και στην εκπαίδευση τους.  Υπόθεσε ότι το κείμενο σου θα δημοσιευτεί σε περιοδικό με κοινωνικά θέματα

(μονάδες 50)