27.11.18



ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ : Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ (1815-1871)


Α.1. Να δώσετε το περιεχόμενο των όρων:
  • Μεγάλη Ιδέα
  • Ευρωπαϊκή Συμφωνία
  • Δόγμα Μονρόε
  • Αρχή της Δεδηλωμένης
  • Εργοστασιακό σύστημα
10 μ.

Α.2. Αντιστοιχίστε:


                Α
1. Συνέδριο Βιέννης
2. Ιερή Συμμαχία
3. Σύμβαση των Στενών
4. Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας
5. Συνθήκη Παρισίων
6. Συνθήκη Χουνκιάρ Ισκελεσί
7. Χάτι Χουμαγιούν
          Β
α. 18/02/1856
β. 30/03/1856
γ. 3/02/1830
δ. 26/09/1815
ε. 13/07/1841
στ. 1/11/1814
ζ. 08/07/1833


7 μ.
Α.3. Τι γνωρίζετε για τα φιλελεύθερα κινήματα του 19ου αιώνα;
10 μ.

Α.4. Ποια τα αποτελέσματα από την επικράτηση της Επανάστασης της 3ης Σεπτέμβρη 1843;
13 μ.

Α.5. Πότε συγκλήθηκε η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου και τι ψηφίστηκε;
10 μ.


Β. 1 Αντλώντας στοιχεία από το πιο κάτω κείμενο και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις:
α. Να αναφέρετε τους όρους του πρωτοκόλλου του Λονδίνου της 10ης/22α ς Μαρτίου 1829 και των πρωτοκόλλων της 3ης Φεβρουαρίου 1830 και να επισημάνετε τις μεταξύ τους διαφορές.
15 μ.
β. Να προσδιορίσετε τις επιδιώξεις τόσο των τριών Μεγάλων Δυνάμεων όσο και των Ελλήνων, τις οποίες εξυπηρετούσε η υπογραφή των πρωτοκόλλων της 3ης Φεβρουαρίου 1830. [Εξετάσεις 2007]
10 μ.
Κείμενο
Τα πρωτόκολλα της 3ης Φεβρουαρίου 1830
[...] Στις 22 Ιανουαρίου / 3 Φεβρουαρίου 1830, η Διάσκεψη του Λονδίνου, ύστερα από αγγλική πρόταση, διακήρυξε την πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδος, με το άρθρο 1 πρωτοκόλλου που υπογράφεται από τους πληρεξουσίους της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, Άμπερντην, Μονμορανσύ Λαβάλ και Λίβεν. Το άρθρο 1 του πρωτοκόλλου της 3ης Φεβρουαρίου 1830 όριζε: «Η Ελλάς θέλει σχηματίσει εν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν».
Η πανηγυρική αυτή διακήρυξη της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ελλάδος συνιστούσε διεθνή αναγνώριση ελληνικού κράτους, άρα ίδρυσή του και έναρξη της υπάρξεώς του από την άποψη της διεθνούς κοινωνίας. Η πρόοδος, σχετικά με τους αντίστοιχους ορισμούς του πρωτοκόλλου της 10/22 Μαρτίου 1829, ήταν μεγάλη και είχε σπουδαιότητα κρίσιμη. Αντίθετα, οι ορισμοί του πρωτοκόλλου εκείνου για τα σύνορα του ελληνικού κράτους αθετούνταν μερικώς με ό,τι όριζε πολύ δυσμενέστερα για την Ελλάδα το άρθρο 2 του νέου πρωτοκόλλου.
[...]
Με το άρθρο αυτό* εκπληρωνόταν ο αρχικά διακηρυγμένος σκοπός της επεμβάσεως των τριών συμμάχων στον ελληνοτουρκικό αγώνα, δηλαδή η αποκατάσταση της ειρήνης και η εξασφάλιση της ναυτιλίας και του εμπορίου στην περιοχή.
Η εκπλήρωση του σκοπού αυτού εξαίρεται και στο «Συμπέρασμα» του πρωτοκόλλου, όπου «αι τρεις Δυνάμεις συγχαίρουν αλλήλας» για το «κλείσιμο», ύστερα από τόσο μακρές και δύσκολες διαπραγματεύσεις, του Ελληνικού ζητήματος και διατυπώνουν την ελπίδα ότι η συνεργασία τους θα συνεχισθή σε παρόμοιες περιστάσεις και δεν θα παύση να συμβάλη στην εμπέδωση της παγκόσμιας ειρήνης.
Οι Δυνάμεις έβλεπαν στο πρωτόκολλο την οριστική διευθέτηση ενοχλητικού ζητήματος. Οι Έλληνες αντίθετα έβλεπαν σ’ αυτό, και ιδιαίτερα στο πρώτο άρθρο του, απλώς την απαρχή του ελεύθερου πολιτικού βίου του Έθνους. Και πραγματικά, με το πρωτόκολλο του Λονδίνου της 3ης Φεβρουαρίου του 1830 τερματιζόταν η Ελληνική Επανάσταση, αλλά και άρχιζε να υπάρχη επίσημα στη διεθνή κοινωνία το Ελληνικό Κράτος.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, 1978, τόμος ΙΒ΄, σελ.
536-537 * (άρθρο 4)

Β.2. Αντλώντας στοιχεία από το κείμενο που ακολουθεί και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να αναφέρετε τις συνθήκες υπό τις οποίες εκδηλώθηκε η Βιομηχανική Επανάσταση στην Αγγλία κατά τον 19ο αιώνα. [Εξετάσεις 2008]
25  μ.
ΚΕΙΜΕΝΟ
Στα 1851, στη Μεγάλη Βρετανία δέκα πόλεις ξεπερνούν τις 100.000 κατοίκους […]. Το Λονδίνο φτάνει τα 2,3 εκατομμύρια […]. Το Μάντσεστερ ξεπερνά τις 400.000 κατοίκους, η Γλασκόβη τις 300.000 και το Μπίρμινχαμ τις 200.000.
Το Μάντσεστερ αναδεικνύεται στην πρώτη πόλη της βαμβακοβιομηχανίας:
Στα 1835, η περιοχή του Μάντσεστερ […] συγκεντρώνει το 80% των εργατών της βαμβακοβιομηχανίας και στα 1846, το 85%. Η πόλη αυτή διαθέτει πολλά πλεονεκτήματα. Βρίσκεται κοντά στο Λίβερπουλ, απ’ όπου γίνονται οι εισαγωγές του βαμβακιού. Επιπλέον περιβάλλεται […] από ένα πλούσιο κοίτασμα άνθρακα, που εκτείνεται από το Όρμσκιρκ μέχρι το Μπάρι και το Άστον. Η ανθρακοπαραγωγή δεν υπολογίζεται εύκολα, αλλά οπωσδήποτε ξεπερνά κατά πολύ τις επτακόσιες έως εννιακόσιες χιλιάδες τόνους, που καταναλώνει μόνον η πόλη του Μάντσεστερ.
[…]
Η Μεγάλη Βρετανία δεν διαθέτει μόνον την πιο ανεπτυγμένη οικονομία. Επιπλέον, όλη η διαδικασία ανάπτυξης συνδέθηκε εξαρχής με την αποικιοκρατική επέκταση και το θαλάσσιο εμπόριο. ΄Ηδη υιοθετεί τη λογική της εξειδίκευσης και του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας, που προκύπτει από την ίδια τη δομή των εξαγωγών της και τη διάρθρωση, προπάντων, των εισαγωγών της.
Η προώθηση των εξαγωγών, στα πλαίσια της βρετανικής οικονομίας σημειώνει γιγάντια άλματα. Κατά τις δεκαετίες του 1820 και 1830, εξάγει το ένα πέμπτο της παραγωγής της, στα 1851 ξεπερνά το ένα τέταρτο, στα 1861 το ένα τρίτο, στα 1871 τα δύο πέμπτα.
Michel Beaud, Ιστορία του Καπιταλισμού από το 1500 ως σήμερα,
μετ. Μ. Βερέττας, εκδ. Μαλλιάρης Παιδεία, Αθήνα 1987



ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
·       Α.1.  Μεγάλη Ιδέα Βιβλίο, σελ.31, 34, 244.
Ευρωπαική Συμφωνία: σύστημα ασφαλείας που υιοθέτησαν οι μεγάλες πολιτικές και στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης μετά το συνέδριο της Βιέννης με βασικό στόχο την εδραίωση των απολυταρχικών καθεστώτων και τη δίωξη-καταστολή κάθε φιλελεύθερου κινήματος.
        Δόγμα Μονρόε
ΑΠ: σελ. 13: « Ένα από τα πρώτα κινήματα........∆όγμα Μονρόε»»
·         Αρχή της δεδηλωμένης
ΑΠ: σελ. 36-37: «Χρειάστηκε νέο Σύνταγμα........αρχές και προγράμματα» και Σελ. 241: «Θεμελιώδης αρχή.......της Βουλής»
Εργοστασιακό σύστημα  
το παραγωγικό σύστημα στο οποίο η παραγωγή αγαθών πραγματοποιείται με τη χρησιμοποίηση μηχανών

Α.3. Σχ. Βιβλ. σελ. 13 "Στο κλίμα των μεγάλων ανατροπών ... κοινά στοιχεία", "Φιλελεύθερα κινήματα την ίδια εποχή ... του Συντάγματος".

Α.4. Σχ. Βιβλ. σελ. 35-36 " Με την επικράτηση της... πλειοψηφία του Κοινοβουλίου".

Α.5. Σχ. Βιβλ. " Στο τέλος του 1821 ...παλινόρθωσης στην Ευρώπη".

Β.1. Σχ. Βιβλ. "Η έκβαση της επαναστασης ...εθνική ευχή", σελ 30-31

Β.2. Από το βιβλίο ιστορίας σελίδα 41 “ Η βιομηχανική Επανάσταση στην Αγγλία” o λόγος για τον οποίο …. σε καθεστώς ακώλυτης λειτουργίας της αγοράς”


Όλα τα παραπάνω επιβεβαιώνει και το παράθεμα που μέσα από τα αποσπάσματα του κάνει λόγο για τις προϋποθέσεις βιομηχανικής ανάπτυξης που το Μάντσεστερ πληρούσε αλλά και τα πλεονεκτήματα της Μ. Βρετανίας που συνολικά “γέννησαν” και προώθησαν την βιομηχανική επανάσταση μ’ όλα τα επακόλουθά της. Σε σχέση με το Μάντσεστερ ως πρώτο πλεονέκτημα αναφέρεται ο πληθυσμός του, αφού είναι από εκείνες τις πόλεις της Αγγλίας που ξεπερνούν τις 100.000 κατοίκους. Αυτό εξασφάλιζε ως βάση το διαθέσιμο και πολλές φορές φθηνό εργατικό δυναμικό απαραίτητο συστατικό ανάπτυξης βιομηχανικής. Αυτό αποδεικνύεται και από το ότι το 1835 στην πόλη συγκεντρώθηκε το 80% των εργατών της βαμβακοβιομηχανίας και το 1846 το 85%. 

Τονίζεται έτσι η συνεισφορά των γεωργικών αποθεμάτων στην εξέλιξη ενώ υπαινίσσεται και η προσφορά των τεχνολογικών επιτευγμάτων στην εξέλιξη κλάδων όπως κλωστοϋφαντουργία, βαμβακοβιομηχανία κ.λ.π. Θετικό στοιχείο υπήρξε ταυτόχρονα για την συγκεκριμένη πόλη και η γεωγραφική της θέση. Πολύ κοντά στο Λίβερπουλ που ήταν πηγή παραγωγής βαμβακιού αλλά και κοντά σε πόλεις που ήταν κοιτίδες εξόρυξης άνθρακα είχε την δυνατότητα το Μάντσεστερ να “απολαμβάνει” πλήθος πρώτων υλών που κινούσαν τη βιομηχανία της περιοχής και της εποχής.
Τόσο στο Μάντσεστερ, όσο και σ ‘ όλη τη Βρετανία υπήρχαν οι βάσεις, οι προϋποθέσεις όπως στο ιστορικό κείμενο και η πηγή αποδεικνύουν να γεννηθεί και να εδραιωθεί η βιομηχανική επανάσταση. Υπήρχε όμως ταυτόχρονα και το μέσο, ο τρόπος η παραγωγή να διοχετευθεί και να φέρει πλούτο αφού ήταν άμεση και εύκολη η μεταφορά μέσω των θαλάσσιων δρόμων στους οποίους οι Βρετανοί ως νησιώτες είχαν παραδοσιακά επενδύσει. Εμπόριο, βιομηχανική επανάσταση, θάλασσα, πλούτος αποικιοκρατία συνδέονται άμεσα και σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στον τομέα της εργασίας που αναγκαστικά γεννά η βιομηχανική επανάσταση δίνουν ώθηση στη Βρετανία. Αυτό δημιουργεί άλμα στις εξαγωγές μεταξύ 1820 και 1871,φέρνει πλούτο, και καθιστά την Βρετανία κυρίαρχη δύναμη της εποχής της σε όλα τα επίπεδα.


2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος17/1/13, 9:01 μ.μ.

    Καλησπερα!
    Υπαρχει η δυνατοτητα απαντησης στα διαγωνισματα;
    ευχαριστω εκ των προτερων!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος24/11/18, 5:28 μ.μ.

    Το χρειαζομαι κι εγω..

    ΑπάντησηΔιαγραφή