4. Ο Α Παγκόσμιος πόλεμος


□ Η συμμετοχή της Ελλάδας στον Α" Παγκόσμιο πόλεμο
■ έγινε κάτω από δύσκολες και περίπλοκες συνθήκες


η σύγκρουση του παλατιού με τον Βενιζέλο
^ ο Διχασμός
^ η άσκοπη και δαπανηρή επιστράτευση του 1915
^ η δημιουργία της κυβέρνησης της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη
^ η διάσπαση της χώρας σε δύο ουσιαστικά κράτη
^ ο συμμαχικός αποκλεισμός
περιόδου
^ οι συγκρούσεις




^ είχαν μεγάλο κόστος οικονομικό και κοινωνικό
^υπονόμευσαν τα κεκτημένα της προηγούμενης


Το δάνειο
■ όταν στα 1917 ενοποιήθηκε η χώρα υπό τον Βενιζέλο
^ στάθηκε αδύνατο να αναλάβει το κόστος της συμμετοχής στον πόλεμο, χωρίς εξωτερική αρωγή
^ γι' αυτό οι Σύμμαχοι προχώρησαν σε έναν ιδιότυπο δανεισμό (που θα είχε οδυνηρές συνέπειες στο μέλλον)


■ Εγκρίθηκαν κατ' αρχήν μεγάλα δάνεια προς την Ελλάδα από :
^ τη Γαλλία (300.000.000 γαλλικά φράγκα)
^ την Αγγλία (12.000.000 λίρες Αγγλίας)
^ τις ΗΠΑ (50.000.000 δολάρια ΗΠΑ)


■ όμως ο δανεισμός ήταν θεωρητικός, διότι τα ποσά αυτά :
^ δεν εκταμιεύθηκαν
^ ούτε δόθηκαν στην Ελλάδα
^ αλλά θεωρήθηκαν
* κάλυμμα για έκδοση πρόσθετου χαρτονομίσματος, με το οποίο η κυβέρνηση Βενιζέλου θα χρηματοδοτούσε την πολεμική της προσπάθεια.
* ένα είδος αποθέματος, σε χρυσό και συνάλλαγμα που δεν βρισκόταν όμως υπό τον έλεγχο της χώρας


■ Με τον τρόπο πάντως αυτό, η Ελλάδα χρηματοδότησε
^ την πολεμική συμμετοχή της στο μακεδονικό μέτωπο
^ την εκστρατεία στην Ουκρανία και στην Κριμαία
^ την πρώτη φάση της στρατιωτικής εμπλοκής της στη Μικρά Ασία


Οι συνέπειες αυτής της ιδιόμορφης νομισματικής ισορροπίας δεν άργησαν να φανούν.
■ το Νοέμβριο του 1920
^ η φιλοσυμμαχική κυβέρνηση του Βενιζέλου έχασε τις εκλογές τα φιλοβασιλικά κόμματα
* ανέλαβαν την εξουσία
* έσπευσαν να επαναφέρουν το βασιλιά Κωνσταντίνο που ήταν ανεπιθύμητος στους συμμάχους


■ Οι Σύμμαχοι, σε αντίποινα έσπευσαν να αποσύρουν την κάλυψη του χαρτονομίσματος
Έτσι
βρέθηκε χωρίς αντίκρισμα ένα σημαντικό τμήμα της νομισματικής κυκλοφορίας από το 1918 και μετά
* ο κρατικός ισολογισμός έκλεινε με παθητικό
* ενώ ταυτόχρονα η παρουσία στη Μικρά Ασία εξελίχθηκε σε σκληρό και δαπανηρό πόλεμο


^ το Μάρτιο του 1922
* τα δημοσιονομικά δεδομένα έφτασαν σε πλήρες αδιέξοδο
* αυτό αντιμετωπίστηκε με τη «διχοτόμηση της δραχμής»
> τα χαρτονομίσματα κόπηκαν στη μέση
> κάθε μισό απόκτησε αξία ολόκληρου
> το μισό εκχωρήθηκε στο κράτος, ως υποχρεωτικός δανεισμός με αντάλλαγμα ομόλογα 20ετούς διάρκειας


η επιχείρηση στέφθηκε από επιτυχία
* το κράτος απέκτησε 1.200.000.000 δρχ.
* ΑΛΛΑ δεν πρόλαβε τη Μικρασιατική καταστροφή και τις βαρύτατες συνέπειές της το πείραμα επαναλήφθηκε το 1926

Επιμέλεια: Γκέκα Βάγια
Φιλόλογος