Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ (κατεύθυνσης)
Ἀριστοτέλους Πολιτικά, Γ1, 1 – 2
Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν, τί ποτέ ἐστιν ἡ πόλις. Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν, οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἤ τὸν τύραννον• τοῦ δὲ πολιτικοῦ καὶ τοῦ νομοθέτου πᾶσαν ὁρῶμεν τὴν πραγματείαν οὖσαν περὶ πόλιν, ἡ δὲ πολιτεία τῶν τὴν πόλιν οἰκοῦντων ἐστὶ τάξις τις. Ἐπεὶ δ’ ἡ πόλις τῶν συγκειμένων, καθάπερ ἄλλο τι τῶν ὅλων μὲν συνεστώτων δ’ ἐκ πολλῶν μορίων, δῆλον ὅτι πρότερον ὁ πολίτης ζητητέος• ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν. Ὥστε τίνα χρὴ καλεῖν πολίτην καὶ τίς ὁ πολίτης ἐστί σκεπτέον. Καὶ γὰρ ὁ πολίτης ἀμφισβητεῖται πολλάκις• οὐ γὰρ τὸν αὐτὸν ὁμολογοῦσι πάντες εἶναι πολίτην• ἔστι γάρ τις ὅς ἐν δημοκρατίᾳ πολίτης ὤν ἐν ὀλιγαρχία πολλάκις οὐκ ἔστι πολίτης.
Α.
Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Τῷ περὶ πολιτείας… ἐστί σκεπτέον».
Β.
Β1. «Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν… τὸν τύραννον»: Ποιο θέμα θίγει εδώ ο Αριστοτέλης; Να εξετάσετε, αν το θέμα αυτό έχει ισχύ σήμερα.
Μονάδες 10
Β2. Έχει ειπωθεί ότι ο Αριστοτέλης συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του «εμπειρικού» και του «θεωρητικού» φιλοσόφου. Βρίσκετε σ’ αυτή την ενότητα στοιχεία που να δικαιολογούν αυτό το χαρακτηρισμό;
Μονάδες 10
Β3. Στο μεταφρασμένο κείμενο των Πολιτικῶν που ακολουθεί (Γ 11, 1- 3) ο Αριστοτέλης διατυπώνει τη γνωστή αθροιστική θεωρία του. Με βάση τα στοιχεία του κειμένου να παρουσιάσετε αυτή τη θεωρία και να την κρίνετε.
«Η άποψη ότι την εξουσία στην πόλη πρέπει μάλλον να την ασκεί το πλήθος παρά οι «άριστοι» που είναι λίγοι, νομίζω ότι μπορεί να συζητηθεί – με το νόημα ότι είναι μια άποψη που παρουσιάζει, βέβαια, κάποιες δυσκολίες, που περιέχει όμως ίσως και κάποια αλήθεια. Για το πλήθος μπορεί κανείς να πει τούτο: το κάθε επιμέρους άτομο μπορεί να μην είναι τίποτα το αξιόλογο, ενωμένοι όμως όλοι μαζί είναι ενδεχόμενο να είναι, όχι σαν άτομα αλλά σαν σύνολο, καλύτεροι από εκείνους – όπως ακριβώς τα δείπνα που γίνονται με τη συνεισφορά πολλών είναι καλύτερα από εκείνα που γίνονται με έξοδα ενός μόνο ανθρώπου. Πολλοί καθώς είναι, ο καθένας διαθέτει ένα μόριο αρετής και φρόνησης, και έτσι, ενωμένοι οι πολλοί γίνονται, κατά κάποιο τρόπο, ένας άνθρωπος με πολλά πόδια, με πολλά χέρια και με πολλές αισθήσεις – και με ανάλογη, βέβαια, αρετή και εξυπνάδα. Γι’ αυτό και οι πολλοί είναι σε θέση να κρίνουν καλύτερα τα έργα της μουσικής και των ποιητών: ο ένας κρίνει το ένα μέρος, ο άλλος ένα άλλο, και όλοι μαζί το σύνολο.»
Μονάδες 10
Β4. Ο Αριστοτέλης στα Πολιτικά αναφέρεται επανειλημμένως στη λέξη πόλις. Με ποια σημασία απαντά στα Πολιτικά η λέξη αυτή και από ποια στοιχεία αποτελείται;
Μονάδες 10
Β5. Να βρείτε τα πρωτόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου που δηλώνουν πολιτικούς όρους και να γράψετε ομόρριζές τους λέξεις στη νέα ελληνική.
Μονάδες 10
Ἀριστοτέλους Πολιτικά, Γ1, 1 – 2
Τῷ περὶ πολιτείας ἐπισκοποῦντι, καὶ τίς ἑκάστη καὶ ποία τις, σχεδὸν πρώτη σκέψις περὶ πόλεως ἰδεῖν, τί ποτέ ἐστιν ἡ πόλις. Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν, οἱ μὲν φάσκοντες τὴν πόλιν πεπραχέναι τὴν πρᾶξιν, οἱ δ’ οὐ τὴν πόλιν ἀλλὰ τὴν ὀλιγαρχίαν ἤ τὸν τύραννον• τοῦ δὲ πολιτικοῦ καὶ τοῦ νομοθέτου πᾶσαν ὁρῶμεν τὴν πραγματείαν οὖσαν περὶ πόλιν, ἡ δὲ πολιτεία τῶν τὴν πόλιν οἰκοῦντων ἐστὶ τάξις τις. Ἐπεὶ δ’ ἡ πόλις τῶν συγκειμένων, καθάπερ ἄλλο τι τῶν ὅλων μὲν συνεστώτων δ’ ἐκ πολλῶν μορίων, δῆλον ὅτι πρότερον ὁ πολίτης ζητητέος• ἡ γὰρ πόλις πολιτῶν τι πλῆθός ἐστιν. Ὥστε τίνα χρὴ καλεῖν πολίτην καὶ τίς ὁ πολίτης ἐστί σκεπτέον. Καὶ γὰρ ὁ πολίτης ἀμφισβητεῖται πολλάκις• οὐ γὰρ τὸν αὐτὸν ὁμολογοῦσι πάντες εἶναι πολίτην• ἔστι γάρ τις ὅς ἐν δημοκρατίᾳ πολίτης ὤν ἐν ὀλιγαρχία πολλάκις οὐκ ἔστι πολίτης.
Α.
Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε το απόσπασμα: «Τῷ περὶ πολιτείας… ἐστί σκεπτέον».
Β.
Β1. «Νῦν γὰρ ἀμφισβητοῦσιν… τὸν τύραννον»: Ποιο θέμα θίγει εδώ ο Αριστοτέλης; Να εξετάσετε, αν το θέμα αυτό έχει ισχύ σήμερα.
Μονάδες 10
Β2. Έχει ειπωθεί ότι ο Αριστοτέλης συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του «εμπειρικού» και του «θεωρητικού» φιλοσόφου. Βρίσκετε σ’ αυτή την ενότητα στοιχεία που να δικαιολογούν αυτό το χαρακτηρισμό;
Μονάδες 10
Β3. Στο μεταφρασμένο κείμενο των Πολιτικῶν που ακολουθεί (Γ 11, 1- 3) ο Αριστοτέλης διατυπώνει τη γνωστή αθροιστική θεωρία του. Με βάση τα στοιχεία του κειμένου να παρουσιάσετε αυτή τη θεωρία και να την κρίνετε.
«Η άποψη ότι την εξουσία στην πόλη πρέπει μάλλον να την ασκεί το πλήθος παρά οι «άριστοι» που είναι λίγοι, νομίζω ότι μπορεί να συζητηθεί – με το νόημα ότι είναι μια άποψη που παρουσιάζει, βέβαια, κάποιες δυσκολίες, που περιέχει όμως ίσως και κάποια αλήθεια. Για το πλήθος μπορεί κανείς να πει τούτο: το κάθε επιμέρους άτομο μπορεί να μην είναι τίποτα το αξιόλογο, ενωμένοι όμως όλοι μαζί είναι ενδεχόμενο να είναι, όχι σαν άτομα αλλά σαν σύνολο, καλύτεροι από εκείνους – όπως ακριβώς τα δείπνα που γίνονται με τη συνεισφορά πολλών είναι καλύτερα από εκείνα που γίνονται με έξοδα ενός μόνο ανθρώπου. Πολλοί καθώς είναι, ο καθένας διαθέτει ένα μόριο αρετής και φρόνησης, και έτσι, ενωμένοι οι πολλοί γίνονται, κατά κάποιο τρόπο, ένας άνθρωπος με πολλά πόδια, με πολλά χέρια και με πολλές αισθήσεις – και με ανάλογη, βέβαια, αρετή και εξυπνάδα. Γι’ αυτό και οι πολλοί είναι σε θέση να κρίνουν καλύτερα τα έργα της μουσικής και των ποιητών: ο ένας κρίνει το ένα μέρος, ο άλλος ένα άλλο, και όλοι μαζί το σύνολο.»
Μονάδες 10
Β4. Ο Αριστοτέλης στα Πολιτικά αναφέρεται επανειλημμένως στη λέξη πόλις. Με ποια σημασία απαντά στα Πολιτικά η λέξη αυτή και από ποια στοιχεία αποτελείται;
Μονάδες 10
Β5. Να βρείτε τα πρωτόκλιτα ουσιαστικά του κειμένου που δηλώνουν πολιτικούς όρους και να γράψετε ομόρριζές τους λέξεις στη νέα ελληνική.
Μονάδες 10
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου