ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ1
Να βρείτε τη φωνή και τη διάθεση των ρημάτων που υπάρχουν στα παρακά¬τω παραδείγματα:
α. Εργάζομαι σε ένα εργοστάσιο και συχνά κάνω υπερωρίες.
β. Στο ξενοδοχείο μάς περιποιήθηκαν και μας ετοίμασαν πολυτελή διαμονή.
γ. Όποιος σέβεται τον εαυτό του δείχνει σεβασμό και στους άλλους.
δ. Δανείστηκα ένα μεγάλο ποσό και θα το εξοφλήσω σε δυο χρόνια.
ε. Εφοδιάστηκα με κατάλληλα ρούχα και έφυγα για ορειβασία.
στ. Κόπηκα καθώς ξυριζόμουν και δεν μπορούσα να σταματήσω το αίμα.
ζ. Τεράστιες εκτάσεις δασών κάηκαν και πολλές καλλιέργειες καταστράφηκαν.
η. Ο δυνατός αέρας ξερίζωσε δέντρα, έριξε στέγες, προξένησε καταστροφές.
θ. Ο πατέρας μου κάθε μεσημέρι μετά τη δουλειά του αναπαύεται για λίγη ώρα.

Να βρείτε τη διάθεση των ρημάτων που υπάρχουν στις παρακάτω παροιμίες:
α. Όποιος πεινάει καρβέλια ονειρεύεται.
β. Όταν κοιμάται ο γιόκας μας, ψωμί δε μας γυρεύει.
γ. Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.
δ. Για χάρη του βασιλικού ποτίζεται κι η γλάστρα.
ε. Στον κατήφορο κυλιέται κι η πέτρα.
στ. Όποιος ανακατώνεται με τα πίτουρα τον τρων οι κότες.
ζ. Η γίδα, σα θέλει να φάει ξύλο, τρίβεται στη μαγκούρα του τσομπάνη.


ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ
Να μετατρέψετε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική:
α. Τα βράχια δέρνονται από τα κύματα.
β. Τα θηρία δαμάζονται από το θηριοδαμαστή.
γ. Τα δέντρα καταστράφηκαν από την παγωνιά.
δ. Δέκα σπίτια γκρεμίστηκαν από το σεισμό.
ε. Κρίθηκε ένοχος από το δικαστήριο και καταδικάστηκε σε ισόβια.

Να μετατρέψετε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική:
α. Ο ήλιος και η βροχή έλιωσαν τα χιόνια.
β. Οι πυροσβέστες αναχαίτισαν την πυρκαγιά.
γ. Ο εργοδότης αναπροσάρμοσε τους μισθούς των υπαλλήλων.
δ. Η επιτροπή έκρινε τους υποψήφιους οδηγούς.
ε. Ο πρόεδρος της συνέλευσης όρισε τους ομιλητές.

Να μετατρέψετε όπου γίνεται την ενεργητική σύνταξη σε παθητική και να υπογραμμίσετε το ποιητικό αίτιο:
α. Ακόμα και οι φίλοι του τον περιφρόνησαν.
β. Μπορούσε να καυχηθεί ότι δεν τον ευεργέτησε κανένας.
γ. Από την πρώτη κιόλας έκθεση όλοι οι κριτικοί τον εγκωμίαζαν.
δ. Κανένας δεν τον διέψευσε.
ε. Όλος ο Τύπος διαφήμιζε το νέο προϊόν.
στ. Μάταια πίστευε ότι το κόμμα θα τον υποστήριζε.
ζ. Τα καταλυτικά αυτοκίνητα δε μολύνουν την ατμόσφαιρα.
η. Όλοι οι ένορκοι τον έκριναν ένοχο.
θ. Δεν εκλέχτηκε βουλευτής, γιατί τον συκοφάντησαν οι πολιτικοί του αντί¬παλοι.
ι. Η γενική συνέλευση τον ανακήρυξε πρόεδρο.

Να προσθέσετε από ένα ποιητικό αίτιο στις παρακάτω μετοχές:
ξεβαμμένος, ενορχηστρωμένο, επικηρυγμένος, παραχαϊδεμένος, αραιοφυτεμένος, λογοκριμένος, καταπατημένος, αποψιλωμένος, κακοραμμένος.

Να μετατρέψετε σε ποιητικό αίτιο το πρώτο συνθετικό:
α. αιματοβαμμένη (ιστορία) στ. θαλασσοδαρμένη (ακτή)
β. αρχοντογεννημένος (νέος) ζ. πλημμυρόπληκτη (περιοχή)
γ. ηλιοκαμένο (δέρμα) η. μπαρουτοκαπνισμένος (πολεμιστής)
δ. αστραποκαμένο (δέντρο) θ. χαροκαμένη (μάνα)
ε. σκοροφαγωμένο (χαλί)

Να βρείτε που το ΠΣ από + αιτ. είναι ποιητικό αίτιο και πού επιρρηματικός προσδιορισμός:
α. Ο ληστής προδόθηκε από ένα σημάδι στο αριστερό του χέρι.
β. Είμαι ευχαριστημένος από την πρόοδο σου.
γ. Το τέμπλο δουλεύτηκε από καλό τεχνίτη.
δ. Οι στρατιώτες εμψυχώθηκαν από το λοχαγό τους.
ε. Οι δύο οικογένειες αλληλομισούνται από μια παλιά διαφορά.
στ. Ο ασθενής εξετάστηκε από μια πολυμελή επιτροπή.
ζ. Του κ. Γεωργίου του δόθηκε άδεια από την Υπηρεσία του.




























ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΣΤΑ ΜΟΝΟΠΤΩΤΑ ΚΑΙ ΔΙΠΤΩΤΑ ΡΗΜΑΤΑ
Λ/α βρείτε τα έμμεσα αντικείμενα:
α. Έμαθα την κόρη μου οδήγηση.
β. Μου το εκμυστηρεύτηκε ο πατέρας.
γ. Σας ανακοίνωσα τα αποτελέσματα.
δ. Δε σου χαρίζω τίποτε.
ε. Έδειξα στον πατέρα μου τους βαθμούς μου.
στ. Μας χάρισαν ό,τι λαχταρούσαμε.
ζ. Του είπα ότι θα βρεθεί λύση.
η. Δώσε στο Γιώργο το τηλέφωνο μου.
θ. Οι καθηγητές εξέτασαν τους μαθητές μαθηματικά.
ι. Μου δίνεις το ποτήρι;

Να ξεχωρίσετε τις γενικές προσωπικές από τις γενικές που είναι έμμεσα αντι-κείμενα:
α. Σου ζητώ συγγνώμη.
β. Μου σύστησε τους γονείς της.
γ. Γι μου γίνεσαι;
δ. Του έμελλε να το πάθει κι αυτό.
ε. Θα μου το χαλάσεις το παιδί.
στ. Σου οφείλω μία εξήγηση.
ζ. Θα σου το αποδείξω.
η. Μη μου στενοχωριέσαι

Να συμπληρώσετε τα αντικείμενα που λείπουν:
α. Άνοιξε να τρέξει δροσερό νερό.
β. Χτυπάω, αλλά κανένας δε μου ανοίγει.
γ. Έσκαβαν από το πρωί ως το βράδυ.
δ. Ο οδηγός έστριψε απότομα δεξιά.
ε. Όταν πίνω, συνήθως ζαλίζομαι.

Να μετατρέψετε τα αντικείμενα που υπογραμμίζονται σε εμπρόθετα:
α. Σου ζήτησα δουλειά.
β. Μου εξήγησε τι συμβαίνει.
γ. Τους έδειξα το δρόμο.
δ. Ο Γιώργος μου εκμυστηρεύεται πάντα τα σχέδια του.
ε. Του είχαμε πάντα εμπιστοσύνη.
στ. Αύριο θα σας ανακοινώσω κάτι σπουδαίο.

Να βρείτε ποια ρήματα είναι μεταβατικά και ποια αμετάβατα και να χαρακτηρίσετε τα μεταβατικά (μονόπτωτα — δίπτωτα):
α. Σώπασε η αλεπού και κοίταξε πολλή ώρα το μικρό Πρίγκιπα.
β. Έτσι ο μικρός Πρίγκιπας πήγε και είδε την αλεπού.
γ. Μόνο με την καρδιά βλέπεις καλά. Την ουσία δεν τη βλέπουν κι μάπα.
δ. Ο μικρός Πρίγκιπας πήγε και ξαναείδε τα τριαντάφυλλα.
ε. Τα χωράφια με το σιτάρι δε μου θυμίζουν τίποτα.
στ. Το λουλούδι του του είχε πει πως ήταν μονάκριβο.
Ζ. Τα άλλα ποιήματα με κάνουν να κρύβομαι κάτω από τη γη.


«Η παιδεία αποτελεί τη βάση για την ανάπτυξη των μελών μιας κοινωνίας. Είναι αυτή που βοηθάει τόσο τα άτομα να ανυψωθούν και να προοδεύσουν, όσο και την κοινωνία να εξελιχθεί. Ποιος είναι κατά την άποψή σας ο ρόλος της παι¬δείας στην ανάπτυξη του ατόμου τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο;»

Πρόλογος Ο άνθρωπος από την πρώτη στιγμή ύπαρξης του καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες με σκοπό να βελτιώσει τις συνθήκες της ζωής του. Μια από αυτές τις προσπάθειες του είναι να μεταδώσει στο νέο άν¬θρωπο που έρχεται στη ζωή τη συσσωρευμένη πείρα του, ώστε να μπορέσει αυτός να σημειώσει τις ανα¬γκαίες μεταβολές για την πρόοδο του.

Κύριο Θέμα Κατ' αρχήν η παιδεία συντελεί στην πνευματι¬κή καλλιέργεια του ανθρώπου. Μέσω των γνώσεων που αποκτά από την παιδεία ο άνθρωπος διευρύνο¬νται οι πνευματικοί ορίζοντές του και μπορεί να αντι¬μετωπίσει με μεγαλύτερη ευκολία τα προβλήματα που συναντά στη ζωή του. Επίσης, αποκτά και εξειδι¬κευμένη γνώση μέσω της οποίας μπορεί να ασχολη¬θεί επαγγελματικά.

Ακόμα, η παιδεία κοινωνικοποιεί τον άνθρωπο και του καλλιεργεί την κοινωνική συνείδηση. Μέσω αυτής αναπτύσσονται κοινωνικά συναισθήματα και καλλιερ¬γούνται κοινωνικές αρετές όπως η φιλία, η αγάπη και ο αλτρουισμός. Επίσης, η παιδεία κάνει γνωστά στους νέους ανθρώπους τα καθήκοντα, τα δικαιώμα¬τα και τις υποχρεώσεις τους και τους προετοιμάζει μέσω του σχολείου, ώστε να αναλάβουν αργότερα τους κοινωνικούς τους ρόλους.

Επίσης, η παιδεία συμβάλει και στην πολιτιστική ανάπτυξη. Βοηθά στη διατήρηση της πολιτιστικής και εθνικής ταυτότητας των μελών μιας κοινωνίας. Ο νέ¬ος άνθρωπος αποκτά πολιτιστικό υπόβαθρο και δια¬μορφώνει κατάλληλα την κουλτούρα του. Μαθαίνει την παράδοση, την αφομοιώνει και αργότερα αγωνί¬ζεται για τη διάδοσή της. Έτσι, η παιδεία συντελεί στην ανάπτυξη και εξέλιξη του πολιτισμού.

Επίλογος Η παιδεία αποτελεί δικαίωμα του κάθε ανθρώπου. Η πολιτεία λοιπόν οφείλει να μεριμνήσει, ώστε να πα¬ρέχεται αυτή σε όλα τα μέλη της κοινωνίας. Η πρόο¬δος και η ανάπτυξη ενός κοινωνικό συνόλου είναι πα¬ράγοντας αποκλειστικά της παρεχόμενης παιδείας.








«Ένας φίλος σας που μένει μακριά σάς γράφει ότι σκέφτε¬ται να εγκαταλείψει το σχολείο. Γράψτε του μία απάντηση τονίζοντας τους λόγους για τους οποίους πρέπει να το συ¬νεχίσει.»

Αγαπητέ φίλε,
Πρόλογος Με χαρά έλαβα το γράμμα σου, αφού είχα να μάθω νέα σου για πολύ καιρό. Η χαρά μου όμως με¬τατράπηκε σε θλίψη, όταν διάβασα το περιεχόμενο της επιστολής σου. Με έκπληξη και στεναχώρια πλη¬ροφορήθηκα πως σκέφτεσαι να σταματήσεις το σχο¬λείο.

Κύριο θέμα Πρόκειται για μία απόφαση προφανώς που την έλαβες χωρίς ιδιαίτερη σκέψη. Νομίζω πως πρέ¬πει να την ξανασκεφτείς και μέσα στα πλαίσια αυτής της σκέψης σου θα μπορούσα να βοηθήσω κι εγώ πα¬ραθέτοντας τη δική μου γνώμη σχετικά με το πόσο σημαντικό είναι το σχολείο.

Το σχολείο πρώτα απ' όλα σου δίνει τη δυνατότητα Ενότητα 4 να ζεις και να μεγαλώνεις σε ένα υγιές κοινωνικό πε¬ριβάλλον. Το σχολείο είναι ο μικρόκοσμος της κοινω¬νίας και έχει τους δικούς του κανόνες. Μέσα σ' αυτό οι μαθητές μαθαίνουν για τα δικαιώματα που τους αναλογούν αλλά και για τις υποχρεώσεις που πρέπει να αναλάβουν. Έτσι, κάθε μαθητής αντιλαμβάνεται τη θέση που του αναλογεί μέσα στο κοινωνικό σύνολο, τη θέση που του αναλογεί μέσα σε αυτό και κατά αυ¬τό τον τρόπο κοινωνικοποιείται ομαλά. Το σχολείο λοιπόν πέρα από τη γνώση που παρέχει, βοηθάει τα παιδιά να ενταχθούν μέσα στο κοινωνικό περιβάλλον.

Επίσης, το σχολείο βοηθά το μαθητή να αποκατα¬σταθεί αργότερα επαγγελματικά. Οι σημερινές απαι¬τήσεις της κοινωνίας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και η εύρεση εργασίας είναι μια δύσκολη υπόθεση. Το σχολείο παρέχει στα παιδιά τη δυνατότητα να έχουν μια ανεπτυγμένη μόρφωση μέσα από τις τρεις βαθμί¬δες εκπαίδευσης. Αυτό θα συντελέσει αργότερα στη σωστή επαγγελματική του κατάρτιση. Αντίθετα, τα παιδιά που σταματούν το σχολείο και εργάζονται, συ¬νήθως γίνονται θύματα εκμετάλλευσης από τους ερ-γοδότες, αφού αναγκάζονται να εργαστούν ως ανειδί¬κευτοι εργάτες με χαμηλά ημερομίσθια.

Τέλος, το σχολείο βοηθά τον άνθρωπο να αναπτύ¬ξει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα. Αυτό συμβαί¬νει γιατί αφενός του προσφέρει γνώση, η οποία θα δι-ευρύνει τους ορίζοντές του και θα τον εξοπλίσει με τα κατάλληλα πνευματικά εφόδια. Επιπλέον, θα του πα¬ρέχει σωστή ψυχολογική υποστήριξη ώστε να ανα¬πτύξει έναν υγιή και ισορροπημένο οργανισμό. Επι¬πλέον, μέσα στο σχολείο το παιδί θα μάθει τους κανό-νες του δικαίου και του σωστού και θα διαμορφωθεί κατάλληλα ηθικά.

Επίλογος Όπως καταλαβαίνεις λοιπόν, η σπουδαιότητα του σχολείου είναι πάρα πολύ μεγάλη. Ίσως για όλους αυτούς τους λόγους που σου ανέφερα προη¬γουμένως καλό θα ήταν να ξανασκεφτείς την απόφασή σου να σταματήσεις το σχολείο. Όσες δυσκολίες και αν αντιμετωπίζεις, η λύση στα προβλήματά σου δε θα είναι η διακοπή των μαθημάτων αλλά η συνέχισή τους με όλες τις δυνάμεις σου.
«Για τη μαθητική εφημερίδα του σχολείου σας, σας ζητούν να γράψετε ένα σύντομο άρθρο 2-3 παραγράφων, το οποίο θα παρουσιάζει τα προβλήματα του σχολείου σας και στη συνέχεια τις προτάσεις σας για τη βελτίωσή του στο άμεσο μέλλον.»

Όποιος ζει και μεγαλώνει ή εργάζεται μέσα στο χώρο του σχολείου μας θα έχει σίγουρα αντιληφθεί ότι υπάρχουν μια σειρά από προβλήματα που καθι¬στούν δύσκολη τη λειτουργία του. Το κυριότερο από αυτά τα προβλήματα σχετίζεται με την παλαιότητα του κτιρίου. Πρόκειται για ένα οικοδόμημα παλιό το οποίο σε ό,τι αφορά την εξωτερική του εικόνα θέλει συντήρηση και βάψιμο. Ανάλογα προβλήματα υπάρ¬χουν και στον εσωτερικό χώρο: η θέρμανση δεν είναι ικανοποιητική κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ακόμα το σχολείο μας υστερεί και σε ό,τι αφορά την υλικο¬τεχνική υποδομή του. Τα εργαστήρια δεν είναι κατάλ¬ληλα εξοπλισμένα, οι υπολογιστές είναι λίγοι και δεν επαρκούν για όλους τους μαθητές, ενώ η στελέχωση της βιβλιοθήκης δεν είναι ικανοποιητική, γιατί ο αριθ¬μός των βιβλίων που υπάρχουν είναι ελάχιστος, παρόμοια εικόνα υπάρχει και στο γυμναστήριο: και από εκεί απουσιάζουν τα όργανα που θα βοηθή¬σουν στη σωστή εκγύμναση.

Όπως γίνεται αντιληπτό, τα προβλήματα που αντι¬μετωπίζει το σχολείο μας είναι πολλά και μεγάλα. Ωστόσο, μπορούμε να βρούμε λύσεις για να αντιμε¬τωπίσουμε τα προβλήματα αυτά. Κατ' αρχήν θα πρέ¬πει να απευθυνθούμε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στη συνέχεια στο υπουργείο παιδείας, απ' όπου θα ζητήσουμε οικονομική ενίσχυση για την επίλυση των προβλημάτων μας. Βοήθεια μπορούμε ακόμα να έχουμε και από τους πιο κοντινούς μας συνανθρώ¬πους. Τοπικοί φορείς και ο σύλλογος γονέων και κη¬δεμόνων μπορούν να συνδράμουν στην επίλυση των προβλημάτων μας. Επιπλέον, θα μπορούσαμε να στεί¬λουμε επιστολές σε διάφορες εταιρίες της περιοχής μας ζητώντας τους να μας παρέχουν υπολογιστές που δεν τους χρειάζονται αυτοί, αλλά σε εμάς είναι ωφέλιμοι. Τέλος, θα μπορούσαμε και εμείς οι ίδιοι να οργανώσουμε μία εκδήλωση στην οποία θα εκθέταμε δικά μας έργα. Έτσι, θα συγκεντρώναμε χρήματα, τα οποία θα μπορούσαμε να τα διαθέσουμε είτε για τον ευπρεπισμό του σχολείου είτε για τον εξοπλισμό του.


.