16.8.09


ΛΑΤΙΝΙΚΑ Β΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΚΕΙΜΕΝΑ 1-20


ΚΕΙΜΕΝΟ 3

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
compare comparavi comparatum comparare συγκρίνω
adligo adligavi adligatum adligare δένω σε κάτι
advolo advolavi advolatum advolare σπεύδω
libero leberavi liberatum liberare ελευθερώνω
Β΄ ΚΛΙΣΗ
habeo habui habitum habere έχω
urgeo ursi - urgere σπρώχνω
noceo nocui nocitum nocere βλάπτω
rerpondeo respondi responsum respondere απαντώ
placeo placui placitum placere αρέσω
video vidi visum videre βλέπω
stupeo stupui - stupere βουβαίνομαι
deleo delevi deletum delere σκοτώνω
gaudeo gauvisus sum - gaudere χαίρομαι (ημιαποθετικό)

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ. ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΙΚ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
Andromada Andromedae θηλυκό η Ανδρομέδα
Nympha Nymphae θηλυκό η Νύμφη
ora orae θηλυκό ακτή
Aethiopia Aethiopiae θηλυκό η Αιθιοπία
belua beluae θηλυκό το κήτος
hostia hostiae θηλυκό το σφάγιο
puella puellae θηλυκό το κορίτσι
hasta hastae θηλυκό το δόρυ
forma formae θηλυκό η ομορφιά
incola incolae θηλυκό η κάτοικος
Β΄ ΚΛΙΣΗ
Cepheus Cephei αρσενικό Ο Κηφέας
oraculum oraculi ουδέτερο το μαντείο
deus dei αρσενικό ο θεός
scopulus scopuli αρσενικό ο βράχος
calceus calcei αρσενικό το υπόδημα

ΕΠΙΘΕΤΑ

Β΄ ΚΛΙΣΗ
superbus superba superbum περήφανος
marinus marina marinum θαλάσσιος
regius regia regium βασιλικός
pannatus pennata pennatum φτερωτός


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Κηφέας και η Κασσιόπη έχουν κόρη την Ανδρομέδα. Η Κασσιόπη περήφανη για την ομορφιά της συγκρίνει τον εαυτό της με τις Νηρηίδες. Ο Ποσειδώνας στέλνει οργισμένος στην ακτή της Αιθιοπίας ένα θαλάσσιο κήτος που αφανίζει τους κατοίκους. Το μαντείο απαντά στους κατοίκους. «Βασιλικό σφάγιο αρέσει στον θεό». Τότε ο Κηφέας δένει την Ανδρομέδα πάνω σε ένα βράχο. Το κήτος κατευθύνεται προς την Ανδρομέδα. Ξαφνικά καταφθάνει ο Περσέας με τα φτερωτά του σανδάλια. Βλέπει την κοπέλα και θαμπώνεται από την ομορφιά της. Ο Περσέας σκοτώνει το κήτος με το δόρυ και απελευθερώνει την Ανδρομέδα. Ο Κηφέας, η Κασσιόπη και οι κάτοικοι της Αιθιοπίας χαίρονται πάρα πολύ.

ΚΕΙΜΕΝΟ 5
ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
honoro honoravi honoratum honorare τιμώ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
teneo tenui tentum tenere περνώ τη ζωή μου
possideo possedi possessum possidere κατέχω
habeo habui habitum habere έχω
studio studui - studere σπουδάζω
foveo fovi fotum fovere περιβάλλω με αγάπη
iaceo iacui iacitum iacere βρίσκομαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
poeta poetae αρσενικό ποιητής
vita vitae θηλυκό ζωή
Campania Campaniae θηλυκό Καμπανία
Gloria Gloriae θηλυκό δόξα
Β΄ ΚΛΙΣΗ
Silius Silii/Sili αρσενικό Σίλιος
Vergilius Vergiliii/Vergili αρσενικό Βεργίλιος
vir viri αρσενικό άνδρας
bellum belli ουδέτερο πόλεμος
ingenium ingenii/ingeni ουδέτερο πνεύμα
monumentum monumenti ουδέτερο μνημείο
templum templi ουδέτερο ναός
puer pueri αρσενικό παιδί
ager agri αρσενικό αγρός
animus animi αρσενικό ψυχή
liber libri αρσενικό έτος
locus loci αρσενικό βιβλίο
magister magistri αρσενικό δάσκαλος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Neapolis Neapolis θηλυκό Νεάπολη

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
clarus clarα claru ένδοξος
epicus epica epicum επικός
multus multa multum πολύς
pulcher pulchra pulchrum όμορφος
Punicus Punica Punicum Καρχηδονιακός
secundus secunda secundum δεύτερος
tener tenera tenerum ευαίσθητος
ultimus ultima ultimum τελευταίος

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
ille illa illud δεικτική εκείνος-ή-ό
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Σίλιος Ιταλικός, ο επικός ποιητής ήταν ένδοξος άνδρας. Τα δεκαεφτά του βιβλία για τον δεύτερο Καρχηδονιακό πόλεμο είναι όμορφα. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στην Καμπανία. Στα μέρη εκείνα είχε πολλά αγροκτήματα. Ο Σίλιος είχε ευαίσθητη ψυχή. Επιδίωκε τη δόξα του Βεργιλίου και περιέβαλλε με αγάπη το πνεύμα του. Τον τιμούσε όπως ο μαθητής τον δάσκαλο. Το μνημείο του, που βρισκόταν στη Νεάπολη, το θεωρούσε κάτι σαν ναό.

ΚΕΙΜΕΝΟ 6

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
servo servavi servatum servare υπηρετώ
sto steti statum stare στέκομαι
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
contineo continui contentum continere συνεχίζω
Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
pono posui positum ponere βρίσκομαι
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ
sum fui - esse είμαι
ΑΝΩΜΑΛΟ
possum potui - posse μπορώ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
sententia sententiae θηλυκό απόφαση
Β΄ ΚΛΙΣΗ
animus animi αρσενικό ψυχή
minister ministri αρσενικό υπηρέτης
servus servi αρσενικό δούλος
vir viri αρσενικό άνδρας
consilium consilii/consili σκέψη
fundamentum fundamenti ουδέτερο θεμέλιο
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
libertas libertatis θηλυκό ελευθερία
mens mentis θηλυκό ο νους (γεν πληθ. mentium)
corpus corporis ουδέτερο σώμα
fons fontis αρσενικό πηγή (γεν πληθ. fontium)
iudex iudicis αρσενικό δικαστής
interpres interpretis αρσενικό ερμηνευτής
aequitas aequitatis θηλυκό δικαιοσύνη (μόνο ενικό)
civitas civitatis θηλυκό πολιτεία (γεν.πληθ. civitatum/civitatium)
lex legis θηλυκό νόμος
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
magistratus magistratus αρσενικό άρχοντας

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡ.ΓΕΜ ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
bonus bona bonum καλός
liber libera liberum ελεύθερος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
omnis omnis omne καθένας

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό
noster nostra nostrum κτητική (α΄ πρ) δικός-ή-ό μας


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ
Σ’ αυτήν την πολιτεία που τη στεριώνουν οι νόμοι, οι καλοί άνδρες τηρούν τους νόμους πρόθυμα. Γιατί ο νόμος είναι το θεμέλιο της ελευθερίας, πηγή της δικαιοσύνης. Ο νους, η ψυχή, η κρίση και η σκέψη της πολιτείας βρίσκονται στους νόμους. Όπως τα σώματά μας δεν υπάρχουν χωρίς το νου, έτσι και η πολιτεία δεν στέκεται χωρίς το νόμο. Οι αρχές είναι υπηρέτες των νόμων, οι δικαστές είναι ερμηνευτές των νόμων. Τέλος όλοι εμείς είμαστε υπηρέτες των νόμων. Γιατί έτσι μπορούμε να είμαστε ελεύθεροι.


ΚΕΙΜΕΝΟ 7

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
conloco conlocavi conlocatum conlocare εγκαθιστώ
hiemo hiemavi hiematum hiemare ξεχειμωνιάζω
impero imperavi imperatum imperare διατάζω
importo importavi importatum importare εισάγω
advento adventavi adventatum adventare πλησιάζω
nuntio nuntiavi nuntiatum nuntiare αναγγέλλω
advolo advolavi advolatum advolare εξορμώ
perpetro perpetravi perpetratum perpetrare διαπράττω
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
iubeo iussi iussum iubere διατάζω
remaneo remansi remansum remanere παραμένω
admoneo admonui admonitum admonere συμβουλεύω
caveo cavi cautum cavere φυλάγομαι
debeo debui debitum debere οφείλω
soleo solitus sum - solere (ημιαποθετικό) συνηθίζω
Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
audio audivi auditum audire ακούω
ΑΝΩΜΑΛΟ
possum potui - posse μπορώ


ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
inopia inopie θηλυκό έλλειψη
Belgae Belgarum αρσενικό Οι Βέλγοι
Β΄ ΚΛΙΣΗ
frumentum frumenti ουδέτερο στάρι
hiberna hibernorum ουδέτερο (μόνο πληθυντικό) χειμερινό στρατόπεδο
Nervii Nerviorum ουδέτερο Οι Νέρβιοι
legatus legati αρσενικό διοικητής
castrum
castra castri
castrorum ουδέτερο
φρούριο
στρατόπεδο
verbum verbi ουδέτερο λόγος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Caesar Caesaris αρσενικό Καίσαρας
legio legionis θηλυκό λεγεώνα
miles militis αρσενικό στρατιώτης
hostis hostis αρσενικό (γενική πληθ. hostium) εχθρός
speculator speculatoris αρσενικό κατάσκοπος
vis - θηλυκό δύναμη
collis collis αρσενικό (αφαιρ. ενικ. colli/colle) (γεν. πληθ. collium) λόφος
caedes caedis θηλυκό (γεν. πληθ. caedum/caedium) σφαγή

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
multus multa multum πολύς
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
omnis omnis omne καθένας
tres tres tria (απόλυτο αριθμητικό) τρεις


ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό
noster nostra nostrum κτητική (α΄ πρ) δικός-ή-ό μας
hic haec hoc δεικτική αυτός-ή-ο εδώ


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Καίσαρας εξαιτίας της έλλειψης σταριού εγκαθιστά τις λεγεώνες του σε πολλά χειμερινά στρατόπεδα. Από αυτές διατάζει τέσσερις να ξεχειμωνιάσουν στη χώρα των Νερβίων και σε τρεις διατάζει να παραμείνουν στη χώρα των Βέλγων. Διατάζει σε όλους τους διοικητές των λεγεώνων να εισάγουν στάρι στα στρατόπεδα τους. Συμβουλεύει τους στρατιώτες με αυτά τα λόγια: «Πληροφορούμαι ότι οι εχθροί πλησιάζουν. Οι ανιχνευτές μας αναγγείλουν ότι αυτοί είναι κοντά. Φυλαχτείτε από τη δύναμη των εχθρών. Γιατί οι εχθροί συνηθίζουν να εξορμούν από τους λόφους και μπορούν να κατασφάξουν τους στρατιώτες μας».





ΚΕΙΜΕΝΟ 11

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
dimico dimicavi dimicatum dimicare αγωνίζομαι
supero superavi superatum superare νικώ
expugno expugnavi expugnatum expugnare κυριεύω
profligo profligavi profligatum profligare κατατροπώνω
revoco revocavi revocatum revocare ανακαλώ
reporto reportavi reportatum reportare κερδίζω νίκη
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
deleo delevi deletum delere σκοτώνω
compleo complevi completum complere συμπληρώνω
Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
seiungo seiunxi seiunctum seiungere χωρίζω
nascor





compono natus sum





composui -





compositum nasci





componere γεννιέμαι (αποθετικό- μετοχή μέλλοντα: nasciturus)

συνθηκολογώ
Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
audio audivi auditum audire πληροφορούμαι
expedio expedivi expeditum expedire απελευθερώνω
ΑΝΩΜΑΛΟ
transeo transi(v)i transitum transire διέρχομαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
Hispania Hispaniae θηλυκό Ισπανία
Italia Italiae θηλυκό Ιαταλία
Gallia Galliae θηλυκό Γαλατία
Trebia Trebiae αρσενικό Τρεβίας
Canae Canarum θηλυκό Κάννες
copiae
copia copiarum
copiae θηλυκό στρατιωτική δύναμη
αφθονία (μόνο ενικό)
insidiae insidiarum θηλυκό ενέδρα (μόνο πληθ)
Africa Africae θηλυκό Αφρική
Zama Zamae θηλυκό Ζάμα
Victoria Victoriae θηλυκό νίκη
Β΄ ΚΛΙΣΗ
ager agri αρσενικό αγρός
annus anni αρσενικό έτος
elephantus elephanti αρσενικό ελέφαντας
populus populi αρσενικό λαός
bellum belli ουδέτερο πόλεμος
Ticinus Ticini αρσενικό Τικίνος
Trasumenus Trasumeni αρσενικό Τρασιμένη
Saguntum Sagunti ουδέτερο Σάγουντο
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
Hannibal Hannibalis αρσενικό Αννίβας
Scipio Scipionis αρσενικό Σκιπίωνας
dux ducis αρσενικό ηγεμόνας
Alpes Alpium θηλυκό Άλπεις
clades cladis θηλυκό καταστροφή (γεν. πληθ. cladum/cladium)
gens gentis θηλυκό έθνος
vis - θηλυκό δύναμη (ελλειπτικό)

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
pavidus pavida pavidum έντρομος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
omnis omnis omne καθένας

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛ. ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
ego tu - προσωπική (α΄ πρ.) εγώ, εσύ, αυτός


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Αννίβας, ο Καρχηδόνιος στρατηγός, νίκησε στον πόλεμο όλα τα έθνη της Ισπανίας και κυρίευσε με τη βία το Σάγουντο. Αργότερα πέρασε με ελέφαντες πάνω τις Άλπεις, που χωρίζουν την Ιταλία από τη Γαλατία. Όταν βρέθηκε κοντά στον ποταμό Τικίνο, στον ποταμό Τρεβία και στις Κάννες, κατατρόπωσε και εξολόθρευσε τις στρατιωτικές δυνάμεις των Ρωμαίων. Ο Ρωμαϊκός λαός πληροφορήθηκε έντρομος τη σφαγή στις Κάννες.
Ο Αννίβας στο Φαλέρνο ξέφυγε από την ενέδρα του Φάβιου Μάξιμου. Αφού συμπλήρωσε δεκατέσσερα χρόνια στην Ιταλία οι Καρχηδόνιοι τον ανακάλεσαν στην Αφρική. Εκεί ο Αννίβας μάταια επιδίωξε να τελειώσει με συνθήκη τον πόλεμο εναντίον των Ρωμαίων. Τελικά αγωνίστηκε κοντά στη Ζάμα εναντίον του Πόπλιου Σκιπίωνα, αλλα οι Ρωμαίοι κέρδισαν τη νίκη.


ΚΕΙΜΕΝΟ 13

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ.ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ΣΥΖΥΓΙΑ
disputo disputavi disputatum disputare μιλώ
do dedi datum dare κάνω
Γ΄ΣΥΖΥΓΙΑ
amitto amisi amissum amittere χάνω
deficio defeci defectum deficere παθαίνω έκθλιψη
gero gessi gestum gerere κάνω πόλεμο
invado invasi invasum invadere προκαλώ
mitto misi missum mittere στέλνω
vinco vinci vinctum Vincere νικώ
ΑΝΩΜΑΛΟ
sum fui - esse είμαι
possum potui - posse μπορώ

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
Perses Persae αρσενικό Πέρσης
fiducia fiduciae θηλυκό αυτοπεποίθηση (μόνο ενικό)
luna lunae θηλυκό φεγγάρι (μόνο ενικό)
pugna pugnae θηλυκό μάχη
stella stellae θηλυκό αστέρι
Victoria Victoriae θηλυκό νίκη
Β΄ ΚΛΙΣΗ
adversarius adversarii/adversari αρσενικό εχθρός
animus animi αρσενικό ψυχή
legatus legati αρσενικό αρχηγός
modus modi αρσενικό τρόπος
bellum belli ουδέτερο πόλεμος
caelum caeli ουδέτερο ουρανός
monstrum monstri ουδέτερο θέαμα
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
imperator imperatoris αρσενικό αυτοκράτορας
miles militis αρσενικό στρατιώτης
rex regis αρσενικό βασιλιάς
terror terroris αρσενικό τρόμος
ars artis θηλυκό τέχνη (γεν. πληθ. artium)
nox noctis θηλυκό νύχτα
ratio rationis θηλυκό φύση
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
aditus aditus αρσενικό δρόμος
exercitus exercitus αρσενικό στρατός
metus metus αρσενικό φόβος
motus motus αρσενικό κίνηση


ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤ. ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
repentinus repentina repentinum ξαφνικός
serenus serena serenum ξάστερος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
alacer alacris alacre πρόθυμος
illustris illustris illustre ένδοξος
liberalis liberalis liberale ελεύθερος

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛ. ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟΓ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
ille illa illud δεικτική εκείνος-η-ο

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Σουλπίκιος Γάλλος ήταν ύπαρχος του Λεύκιου Αιμίλιου Παύλου, ο οποίος έκανε πόλεμο εναντίον του βασιλιά Περσέα. Μια ξάστερη νύχτα η σελήνη ξαφνικά χάθηκε. Εξαιτίας του ξαφνικού φοβερού θεάματος τρόμος έπιασε τις ψυχές των στρατιωτών και ο στρατός έχασε την αυτοπεποίθησή του. Τότε ο Σουλπίκιος Γάλλος πραγματεύτηκε ε ομιλία του για τη θέση και τις κινήσεις των αστεριών και της σελήνης και με αυτόν τον τρόπο μπόρεσε και έστειλε το στρατό στη μάχη με αναπτερωμένο ηθικό. Έτσι οι ελευθέριες τέχνες του Γάλλου άνοιξαν το δρόμο για τη λαμπρή εκείνη νίκη του Αιμίλιου Παύλου. Επειδή εκείνος είχε νικήσει το φόβο του Ρωμαϊκού στρατού, ο στρατηγός μπόρεσε να νικήσει τους εχθρούς.


ΚΕΙΜΕΝΟ 14

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
confirmo confirmavi confirmatum confirmare επιβεβαιώνω
do dedi datum dare δίνω
existimo existimavi existimatum existimare νομίζω
excito
inclamo excitavi
inclamavi excitatum
inclamatum excitare
inclamare ξυπνάω
φωνάζω
interrogo interrogavi interrogatum interrogare ρωτώ
somnio somniavi somniatum somniare ονειρεύομαι
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
appareo apparui apparitum apparere εμφανίζομαι
respondeo respondi responsum respondere απαντώ
video vidi visum videre βλέπω
Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
adficio adfeci adfectum adficere επιβάλλω
aspicio aspexi aspectum aspicere κοιτάζω
concipio concepi conceptum concipere τρομάζω
concutio concussi concussum concutere συνταράσσω
confugio confugi - confugere καταφεύγω
morior mortuus sum - mori παθαίνω (αποθετικό-μετοχή μέλλοντα moriturus)
cupio cupivi cupitum cupere επιθυμώ
Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
audio audivi auditum audire ακούω
venio veni ventum venire έρχομαι
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ
sum fui - esse είμαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΚΛΙΣΗ
Αthenae Αthenarum θηλυκό Αθήνα (μόνο πληθ.)
Β΄ ΚΛΙΣΗ
animus animi αρσενικό ψυχή
servus servi αρσενικό δούλος
somnus somni αρσενικό ύπνος
bellum belli ουδέτερο πόλεμος
somnium somnii/somni ουδέτερο όνειρο
supplicium supplicii/supplici ουδέτερο τιμωρία
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
terror terroris αρσενικό φόβος
timor timoris αρσενικό τρόμος
homo hominis αρσενικό άνθρωπος
magnitudo magnitudinis θηλυκό μέγεθος
caput caputis ουδέτερο ποινή
nomen nominis ουδέτερο όνομα
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
exercitus exercitus αρσενικό στρατός
Ε΄ ΚΛΙΣΗ
dies diei αρσενικό μέρα
effigies effigiei θηλυκό εικόνα
facies faciei θηλυκό πρόσωπο
res rei θηλυκό πράγμα
species speciei θηλυκό μορφή
fides fidei θηλυκό αξιοπιστία

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
horrendus horrenda horrendum φρικτός
paucus pauca paucum λίγος
sollicitus sollicita sollicitum ταραγμένος
squalidus squalida squalidum βρώμικος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
ingens ingens ingens πελώριος
similis similis simile ίδιος

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛ. ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
qui quae quod αναφορική οποίος-α-ό
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
ille illa illud δεικτική εκείνος-η-ο
idem eadem idem δεικτική ο ίδιος-α-ο
nemo nemo nemo αόριστη-ουσιαστική κανένας-καμια-κανενα
ipse ipsa ipsum δεικτική ο ίδιος-α-ο

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Μετά τη ναυμαχία στο Άκτιο, ο Κάσσιος από την Πάρμα, που είχε βρεθεί στο στρατό του μάρκου Αντώνιου, κατέφυγε στην Αθήνα. Εκεί, μόλις είχε παραδώσει την ταραγμένη του ψυχή στον ύπνο, όταν του παρουσιάστηκε ξαφνικά μια φρικτή μορφή. Νόμισε ότι ερχόταν προς το μέρος του ένας άνδρας πελώριου αναστήματος και βρώμικης όψης, όμοιος με είδωλο νεκρού. Μόλις τον αντίκρισε ο Κάσσιος τον έπιασε φόβος και θέλησε να πληροφορηθεί το όνομά του. Εκείνος απάντησε πως ήταν ο Πλούτωνας. Τότε τρόμος συντάραξε τον Κάσσιο και τον σήκωσε από τον ύπνο. Ο Κάσσιος φώναξε τους δούλους και τους ρώτησε για τον άνθρωπο. Εκείνοι δεν είχαν δει κανέναν. Ο Κάσσιος για δεύτερη φορά παραδόθηκε στον ύπνο και ονειρεύτηκε την ίδια μορφή. Λίγες μέρες αργότερα η ίδια η πραγματικότητα επιβεβαίωσε την αξιοπιστία του ονείρου. Γιατί ο Οκταβιανός του επέβαλλε την ποινή του θανάτου.



ΚΕΙΜΕΝΟ 15

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ. ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
arbitror arbitratus sum - arbitrari πιστεύω (αποθετικό)
creo creavi creatum creare εκλέγομαι
effemino effeminavi effeminatum effeminare εκθηλύνονται
importo importavi importatum importare εισάγω
lavo lavavi lavatum/lautum lavare πλένομαι
proelior proeliatus sum - proeliari πολεμώ πεζός (αποθετικό)
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
habeo habui habitum habere έχω
studeo studui studitum studere μελετώ
Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
consisto consisti - consistere περιορίζομαι
gero gessi gestum gerere διεξάγω
remollesco - - remollescere γίνομαι μαλθακός
sino sivi situm sinere επιτρέπω
Δ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
desilio desilui desilitum desilire πηδώ κάτω
nutrio nutrivi nutritum nutrire τρέφομαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝ ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
agricultura agriculturae θηλυκό γεωργία
vita vitae θηλυκό ζωή
Β΄ ΚΛΙΣΗ
caseus casei αρσενικό τυρί
equus equi αρσενικό άλογο
Germani Germanorum αρσενικό Γερμανοί
locus loci αρσενικό τόπος
bellum belli ουδέτερο πόλεμος
ephippium ephippii/ephipi ουδέτερο σέλα
proelium proelii/proeli ουδέτερο μάχη
studium studii ουδέτερο σπουδή
vinum vini ουδέτερο κρασί
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
flumen fluminis ουδέτερο ποταμός
lac lactis ουδέτερο γάλα
mercator mercatoris αρσενικό έμπορος
pes pedis αρσενικό πεζός
homo hominis αρσενικό άνθρωπος
caro carnis θηλυκό κρέας
nex necis θηλυκό πολιτεία (γεν.πληθ. civitatum/civitatim)
pellis pellis θηλυκό δέρμα
potestas potestatis θηλυκό εξουσία
venatio venationis θηλυκό κυνήγι
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
magistratus magistratus αρσενικό άρχοντας
usus usus αρσενικό χρήση
Ε΄ ΚΛΙΣΗ
res rei θηλυκό πράγμα


ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
frigidus frigida frigidum παγωμένος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
equester equestris equestre ιππικός
iners iners iners μαλθακός
militaris militaris militare στρατιωτικός
omnis omnis omne καθένας

turpis turpis turpe αισχρός

ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛ. ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
is ea id οριστική αυτός
ego tu - προσωπική (α΄ πρ.) Εγώ, εσύ, αυτός.


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Όλη η ζωή των Γερμανών περιορίζεται στο κυνήγι και στη σπουδή των στρατιωτικών πραγμάτων. Οι Γερμανοί δεν ασχολούνται με τη γεωργία, αλλά τρέφονται με γάλα, τυρί και κρέας. Αν και ζουν σε φοβερά παγωμένες περιοχές φορούν μόνο δέρματα και πλένονται στα ποτάμια. Κάθε φορά που η πολιτεία κάνει πόλεμο εκλέγουν άρχοντες με εξουσία ζωής και θανάτου. Στις ιππομαχίες συχνά πηδούν από τα άλογα και μάχονται πεζοί. Η χρήση σέλας θεωρείται ντροπή και μαλθακότητα. Δεν επιτρέπουν να εισάγεται σε αυτούς κρασί από τους εμπόρους, γιατί εξαιτίας του, όπως πιστεύουν οι άνδρες γίνονται μαλθακοί και εκθηλύνονται.

ΚΕΙΜΕΝΟ 20

ΡΗΜΑΤΑ

ΕΝΕΣΤ. ΠΑΡΑΚΕΙΜ. ΣΟΥΠΙΝΟ ΑΠΡΜΦ.ΕΝΕΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
Α΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
miseror miseratus sum - miserari λυπάμαι(αποθετικό)
Β΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
exterreo exterrui exterritum exterrere τρομοκρατούμαι
lateo latui - latere κρύβομαι
Γ΄ ΣΥΖΥΓΙΑ
abdo abdid abditum abdere κρύβομαι
adduco adduxi adductum adducere οδηγώ
adgonco adgnovi adgnitum adgnoscere αναγνωρίζω
animadverto animadverti animadversum animadvertere παρατηρώ
capio cepi captum capere καταλαμβάνω
discurro dis(cu)curri discursum discurrere τρέχω από δω και από κει
exclude exclusi exclusum excludere διώχνω
extraho extraxi extractum extrahere τραβώ έξω
morior mortuus sum - mori πεθαίνω(αποθετικο)
praetendo praetendi praetentum praetendere κρέμομαι
prorepo prorepsi proreptum prorepere σέρνομαι
recedo recessi recessum recedere αποσύρομαι
ΑΝΩΜΑΛΟ
defero detuli delatum deferre μεταφέρω
fio factus sum - fieri γίνομαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΟΝΟΜΑΣΤ.ΕΝΙΚ. ΓΕΝΙΚΗ ΕΝ. ΓΕΝΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
A΄ ΚΛΙΣΗ
Caligula Caligulae αρσενικό Καλιγούλας
diaeta diaetae θηλυκό θερινή κατοικία
turba turbae θηλυκό πλήθος
Β΄ ΚΛΙΣΗ
annus anni αρσενικό έτος
castra castrorum ουδέτερο στρατόπεδο
imperium imperii/imperi ουδέτερο εξουσία
solarium solarii/solari ουδέτερο λιακωτό
velum veli ουδέτερο παραπέτασμα
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
commilito commilitonis αρσενικό σύντροφος
imperator imperatoris αρσενικό στρατηγός
insidiator insidiatoris αρσενικό δολοφόνος
miles militis αρσενικό στρατιώτης
pes pedis αρσενικό πόδι
rumor rumoris αρσενικό φήμη
aetas aetatis θηλυκό ηλικία (γεν. πληθ. aetatum/aetatium)
caedes caedis θηλυκό σφαγή (γεν. πληθ. caedum)
foris foris θηλυκό πόρτα (γεν. πληθ.
forium)
nomen nominis ουδέτερο όνομα
Δ΄ ΚΛΙΣΗ
casus casus αρσενικό τυχαίο γεγονός
Ε΄ ΚΛΙΣΗ
dies diei αρσενικό ημέρα

ΕΠΙΘΕΤΑ

ΑΡΣΕΝΙΚΟ ΓΕΝ. ΘΗΛΥΚΟ ΓΕΝ. ΟΥΔΕΤΕΡΟ ΓΕΝ. ΣΗΜΑΣΙΑ
Β΄ ΚΛΙΣΗ
obvius obvia obvium αντίθετος
paulus paula paulum λίγος
posterus postera posterum επόμενος
proximus proxima proximum κοντινός
quinquagesimus quinquagesima quinquagesimum 50κοστός
trepidus trepida trepidum έντρομος
Γ΄ ΚΛΙΣΗ
mirabilis mirabilis mirabile παράδοξος
tristis tristis triste λυπημένος


ΑΝΤΩΝΥΜΙΕΣ

ΑΡΣΕΝ. ΓΕΝ ΘΗΛ. ΓΕΝ ΟΥΔΕΤΕΡΟ Γ. ΕΙΔΟΣ ΣΗΜΑΣΙΑ
is ea id οριστική αυτός-ή-ό
quidam quaedam quoddam αόριστη-επιθετική κάποιος-α-ο
qui quae quod αναφορική ο οποίος-α-ο
hic haec hoc δεικτική αυτός-ή-ό


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Ο Κλαύδιος στο πεντηκοστό έτος της ηλικίας του κατέλαβε την εξουσία χάρη σε ένα παράδοξο και τυχαίο γεγονός. Αφού διώχτηκε από τους δολοφόνους του Καλιγούλα, είχε αποσυρθεί σε μια θερινή κατοικία που ονομάζεται Ερμαίο.
Λίγο αργότερα επειδή τρομοκρατήθηκε από τα νέα της σφαγής, σύρθηκε στο πιο κοντινό λιακωτό και κρύφτηκε στα παραπετάσματα που κρέμονταν από την πόρτα. Ένας στρατιώτης που πηγαινοερχόταν από δω και από εκεί πρόσεξε τα πόδια του. Τον αναγνώρισε που κρυβόταν. Τον έβγαλε έξω και τον προσαγόρευσε αυτοκράτορα. Από εκεί τον οδήγησε στους συντρόφους του. Από αυτούς μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο λυπημένος και έντρομος, ενώ το πλήθος που τον συναντούσε τον λυπόταν σαν να επρόκειτο να πεθάνει. Την επόμενη μέρα ο Κλαύδιος έγινε αυτοκράτορας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου