Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Β. Χειραφέτηση και Αναμόρφωση (1844-1880)

1. Το σύνταγμα του 1844 

2. Η παρακμή των «ξενικών» κομμάτων

κατά την περίοδο της συνταγματικής μοναρχίας

Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Μία σωστή απάντηση.

1. Στο σύνταγμα του 1844:

(α) δεν καθορίστηκαν οι βασιλικές εξουσίες

(β) κατοχυρωνόταν το δικαίωμα της καθολικής ψηφοφορίας

(γ) δεν προβλεπόταν η ύπαρξη βουλής και γερουσίας

(δ) κατοχυρωνόταν το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι

2. Τα  πολιτικά κόμματα μετά το 1844:

(α) αναπτύχθηκαν περαιτέρω μέσα στο νέο συνταγματικό καθεστώς

(β)ανταποκρίθηκαν στις νέες ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας

(γ) ευνοήθηκαν από τις πολιτικές ενέργειες των Μ. Δυνάμεων

(δ οδηγήθηκαν σε παρακμή

Β. Ερώτηση του τύπου «Σωστό - Λάθος»

1.      Με το Σύνταγμα του 1844 κατοχυρώθηκε συνταγματικά το δικαίωμα του συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι.

2.      Το ζητούμενο κατά τη διαδικασία διαμόρφωσης συντάγματος ήταν η ανατροπή του βασιλιά.

3.      Η απαγόρευση της δουλείας κατοχυρώθηκε συνταγματικά το 1844.

4.      Οι πράξεις του βασιλιά είχαν ισχύ χωρίς την προσυπογραφή του αρμόδιου υπουργού.

5.      Το σύνταγμα του 1844 όριζε ότι η σύνθεση των κοινοβουλευτικών επιτροπών θα γινόταν με κλήρωση.  δυτικών προτύπων.

6.      Κατά την περίοδο του Κριμαϊκού ̟πολέμου, το αγγλικό και το γαλλικό κόμμα κέρδισαν την εμπιστοσύνη των οπαδών τους.  [Εξετάσεις 2004]

7.      Ο θάνατος του Κωλέττη το 1847 ευνόησε το αγγλικό και το γαλλικό κόμμα.  [Εξετάσεις 2007]

8.      Τα πολιτικά κόμματα αναπτύχθηκαν περαιτέρω μέσα στο συνταγματικό καθεστώς του 1844.

9.      Στην περίοδο 1844-1864 το ρωσικό κόμμα δεν είχε λόγο ύπαρξης

10.  Η τακτική του βασιλιά Όθωνα οδήγησε τα κόμματα της αντιπολίτευσης σε σύμπνοια με την Αυλή.

11.  Η ήττα της Ρωσίας στον Κριμαϊκό ̟πόλεμο συνέβαλε στην αποδυνάμωση του κόμματος.

ΑΠ: Α. 1β / 2δ

Β. ΣΩΣΤΑ μονο τα 3,11.

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Β. Χειραφέτηση και Αναμόρφωση (1844-1880)

3. Η «νέα γενιά»

4. Η Εθνοσυνέλευση του 1862-1864

Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Μία σωστή απάντηση.

1. Η παρακμή των ξενικών κομμάτων συμπίπτει με την ανάδειξη μιας νέας γενιάς ανθρώπων, η οποία:

α. είχε ίδια νοοτροπία και καταβολές

β. θεωρούσε το βασιλιά ικανό

γ. φρονούσε ότι το συνταγματικό πολίτευμα δεν μπορούσε να αναπτυχθεί, καθώς το εμπόδιζαν η Αυλή και ο ίδιος ο βασιλιάς

δ. δεν αποστασιοποιήθηκε από τις αντιπαραθέσεις που κυριαρχούσαν στην προηγούμενη γενιά

2. Στην Εθνοσυνέλευση του 1862-1864:

α. συγκροτήθηκαν οι Πραιτωριανοί

β. συγκροτήθηκαν οι Ορεινοί

γ. εδραιώθηκε ο δικομματισμός

δ. η μειονότητα των αντιπροσώπων προέρχονταν από τοπικά ψηφοδέλτια

3. Το σύνταγμα του 1864 καθιέρωσε ως πολίτευμα της Ελλάδας:

α. Τη συνταγματική μοναρχία

β. την προεδρική δημοκρατία

γ. τη βασιλευόμενη δημοκρατία

δ. την προεδρευόμενη δημοκρατία

4.Η αρχή της δεδηλωμένης:

α. οδήγησε σε μεταβολή το πολιτικό τοπίο

β. ενίσχυσε τη θέση του βασιλιά

γ. ενίσχυσε το τρικουπικό κόμμα

δ. υπονόμευσε τους κοινοβουλευτικούς θεσμούς

Β. Να αντιστοιχήσετε τα στοιχεία της Α στήλης με τα στοιχεία της Β στήλης

Στήλη Α                                             Στήλη Β

1. Κ. Κανάρης                                                α. Εθνικόν κομιτάτον

2. Ε. Δεληγιώργης                             β. Πεδινοί

3. Α. Κουμουνδούρος                                   γ. Εκσυγχρονιστές

4. P. Βούλγαρης                                 δ. Ορεινοί

Γ. Ερώτηση του τύπου «Σωστό - Λάθος»

1.      Ένα από τα αιτήματα των «αντιπολιτευτικών ομίλων» στα τέλη της δεκαετίας του 1850 ήταν η ίδρυση αγροτικών τραπεζών.  [Εξετάσεις 2001]

2.      Ο Όθωνας εγκαταλείψει την Ελλάδα δια παντός το 1862. [Εξετάσεις 2002]

3.      Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος ήταν αρχηγός των πεδινών. [Εξετάσεις 2006]

4.      Ο Κουμουνδούρος ως αρχηγός του γαλλικού κόμματος, επέβαλε ένα είδος κοινοβουλευτικής δικτατορίας. [Εξετάσεις 2002]

5.      Η νέα γενιά θεωρούσε το βασιλιά πολιτικά ατάλαντο.

6.      Στην επανάσταση του 1862 συμμετείχαν πολλά άτομα ανώτερων κοινωνικών στρωμάτων.

7.      Η ψήφιση της «αρχής της δεδηλωμένης» έγινε το 1875. [Εξετάσεις 2005]

8.      Το Σύνταγμα του 1864 όριζε ως πολίτευμα της Ελλάδας τη συνταγματική μοναρχία.  [Εξετάσεις 2001]

9.      Ο Ε. Δεληγιώργης ήταν ηγέτης των ορεινών. [Εξετάσεις 2003]

10.  Η «αρχή της δεδηλωμένης» καθιερώθηκε το 1864.  [Εξετάσεις 2002]

11.  Ο Δημήτριος Βούλγαρης έβρισκε υποστηρικτές μεταξύ των μικροκαλλιεργητών, των κτηνοτρόφων και των πλοιοκτητών.

12.  Στο Σύνταγμα του 1864 δεν υπήρχε πρόβλεψη για την ίδρυση κομμάτων.

13.  Στις εκλογές του 1862 η πλειονότητα των αντιπροσώπων προερχόταν από τοπικά ψηφοδέλτια.

14.  Τακτική των P. Γρίβα και Κ. Κανάρη ήταν η δημιουργία σώματος «πραιτωριανών» για την εξασφάλιση της παραμονής τους στην εξουσία.

ΑΠ:Α.  γ-β-γ-α

Β. δ-α-γ-β

Γ. ΣΩΣΤΑ ΤΑ:  1,2,5-7,13

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Δ. ΑΝΑΝΕΩΣΗ - ΔΙΧΑΣΜΟΣ (1909-1922)

1. Το κόμμα των Φιλελευθέρων

Α. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Μία σωστή απάντηση.

1. Στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910:

α. εμφανίστηκε το κόμμα των Φιλελευθέρων και κέρδισε τις εκλογές

β. δεν συμμετείχαν τα παλαιά κόμματα

γ. συμμετείχαν ανεξάρτητοι υποψήφιοι της Κοινωνιολογικής Εταιρείας

δ. συμμετείχαν ανεξάρτητοι πολιτικοί με το σύνθημα της «ανόρθωσης».

2. Ανάμεσα στους πολιτικούς στόχους του κόμματος των Φιλελευθέρων ήταν:

α. η φορολογική επιβάρυνση των κοινωνικών στρωμάτων

β. ο εκσυγχρονισμός του πολιτικού συστήματος

γ. η διατήρηση της ανισότητας των κοινωνικών στρωμάτων

δ. οι στρατιωτικοί εξοπλισμοί για παρεμβάσεις και εξασφάλιση της εξουσίας

3.Με την τροποποίηση του Συντάγματος του 1911:

α. περιορίστηκαν οι βασιλικές εξουσίες

β. ενισχύθηκε η μοναρχία και διασφαλίστηκε η διάκριση των εξουσιών

γ. ενισχύθηκε η μοναρχία και καταργήθηκε η μονιμότητα των δικαστικών

δ. ενισχύθηκε η μοναρχία και καταργήθηκε η μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων

Β. Ερώτηση του τύπου «Σωστό - Λάθος»

1.       Ο Ελ. Βενιζέλος το 1910, παρά την πίεση των οπαδών του, υποστήριξε την ψήφιση νέου συντάγματος και όχι την αναθεώρηση του υπάρχοντος. ^2005,2009

2.       Η Λέσχη Φιλελευθέρων ιδρύθηκε το 1912. ^2001,2006

3.       Με την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1911 θεσπίζεται η μονιμότητα των δικαστικών και των δημοσίων υπαλλήλων. ²⁰⁰⁷

4.       Το πρώτο εξάμηνο του 1911 ψηφίστηκαν από τη Βουλή 53 τροποποιήσεις μη θεμελιωδών διατάξεων του συντάγματος. ²⁰⁰⁸

5.       Το βενιζελικό κόμμα ήταν σε μεγάλο βαθμό προσωποπαγές. ²⁰¹⁰

6.       Το 1ο εξάμηνο του 1911 ψηφίστηκαν από την Ελληνική Βουλή 53 τροποποιήσεις μη θεμελιωδών διατάξεων του Συντάγματος. ²⁰¹¹

7.       Η σύγκρουση των αντιβενιζελικών κομμάτων με τους Φιλελευθέρους τα οδηγούσε σε διαρκώς συντηρητικότερες θέσεις. ²⁰¹⁵

8.       Στις 5 Σεπτεμβρίου 1910 έγινε η πρώτη δημόσια εμφάνιση του Ελ. Βενιζέλου ως πρωθυπουργού.

9.       Στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 εμφανίστηκε για πρώτη φορά η «Κοινωνιολογική Εταιρεία».

10.   Το βενιζελικό κόμμα ήταν ένα ιδεατό κόμμα χωρίς τις μικρότητες και τις διχόνοιες της παλιάς πολιτικής ελίτ.

ΑΠ δ-β-β / ΛΑΘΟΣ ΤΑ  9,11

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Δ. ΑΝΑΝΕΩΣΗ - ΔΙΧΑΣΜΟΣ (1909-1922)

2. Τα αντιβενιζελικά κόμματα

3. Τα αριστερά κόμματα

Α. Να αντιστοιχίσετε τους πολιτικούς άνδρες (Στήλη Α) με την πολιτική τους θέση (Στήλη Β). Στη Στήλη Β περισσεύουν δύο θέσεις.                                                                                                                 Μον. 10 ²⁰⁰⁹

Στήλη Α	Στήλη Β
1. Ι. Κωλέττης	α. Υποστήριζε ένα κράτος κοινωνικής αλληλεγγύης.
2. Χ. Τρικούπης	β. Επιζητούσε την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής.
3. Θ. Δηλιγιάννης	γ. Έβλεπε στο πρόσωπο του βασιλιά το σύμβολο της εθνικής ενότητας.
4. Ε. Βενιζέλος	δ. Εξέφραζε με την πολιτική του δράση τα αιτήματα της «νέας γενιάς».
5. Δ. Ράλλης	ε. Επέβαλε ένα είδος κοινοβουλευτικής δικτατορίας.
	στ. Επιδίωκε τον εκσυγχρονισμό με κάθε κόστος.
	ζ. Κατοχύρωσε συνταγματικά τη μονιμότητα των δικαστικών και των δημοσίων υπαλλήλων.

Β. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής                                                                                                     Μον. 2

Μία σωστή απάντηση.

Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση, τοποθετώντας σε κύκλο το γράμμα αρίθμησής της:

1. Ανάμεσα στα αντιβενιζελικά κόμματα συγκαταλεγόταν:

α. το Εθνικό Κόμμα

β. το Εθνικό Κομιτάτο

γ. το κόμμα των Φιλελευθέρων

δ. το Λαϊκό Κόμμα

2. Τα αριστερά κόμματα ήταν:

α. ομάδες με σοσιαλιστικές ιδέες

β. ομάδες με μεγάλη απήχηση στην κοινωνική βάση

γ. ομάδες που δεν αντιμετώπιζαν δυσκολίες κομματικής συσπείρωσης

δ. ομάδες που τις ένωνε ένας συντηρητικός προσανατολισμός

Γ. Ερώτηση του τύπου «Σωστό - Λάθος»                                                                                                                                                        Μον. 8

1.       Από τα αντιβενιζελικά κόμματα πιο διαλλακτικά ήταν τα κόμματα του Δημητρίου Ράλλη και του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη.²⁰¹¹

2.       Το ραλλικό κόμμα ήταν υπέρ του εκσυγχρονισμού. ^{Εσπερ 2011}

3.       Ο Κ. Μαυρομιχάλης ήταν αρχηγός των εκλεκτικών. ²⁰⁰²

4.       Ο Κ. Μαυρομιχάλης ήταν αρχηγός των πεδινών. ²⁰⁰⁴

5.       Το ραλλικό κόμμα ήταν αντίθετο προς τον εκσυγχρονισμό. ²⁰⁰⁵

6.       Οι αντιβενιζελικοί απεχθάνονταν τη διαρκή παρέμβαση του κράτους.

7.       Η Κοινωνιολογική Εταιρεία επιζητούσε για όλα τα μέλη της κοινωνίας ισότητα ευκαιριών ²⁰⁰³

8.       Στα μέσα του 1910 οι Κοινωνιολόγοι ίδρυσαν το Λαϊκό Κόμμα με αρχηγό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου. ^{εσπερ 2005 εσπερ επαν 2011}

9.       Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (Σ.Ε.Κ.Ε.) μετονομάστηκε σε Λαϊκό Κόμμα. ²⁰⁰⁷

10.    Οι εκπρόσωποι του κόμματος του Γ. Θεοτόκη υποστήριζαν την «ανόρθωση» που κατά την εκτίμησή τους δεν μπόρεσαν να υλοποιήσουν οι Βενιζελικοί.

ΑΠ ε-στ-α-ζ-γ /α-α / ΣΩΣΤΑ τα 5,6,7,8

Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΑΙ Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ (1821-1936)

Δ. ΑΝΑΝΕΩΣΗ - ΔΙΧΑΣΜΟΣ (1909-1922)

4. Ο εθνικός διχασμός (1915-1922)

5. Το Σοσιαλιστικό κόμμα

Α. Ερώτηση του τύπου «Σωστό - Λάθος»                                                                                                                                                       Μον. 17

1.       Στις 25 Ιανουαρίου 1921 η Αναθεωρητική Εθνοσυνέλευση που προέκυψε από τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 ανακηρύχθηκε Συντακτική. ²⁰⁰⁹

2.       Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ το 1915 προκάλεσε δύο φορές την παραίτηση της κυβέρνησης Βενιζέλου. ²⁰¹²

3.       Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (Σ.Ε.Κ.Ε.) μετονομάστηκε σε Λαϊκό Κόμμα. ²⁰⁰⁷

4.       Στις εκλογές του Νοεμβρίου του 1910 επικράτησαν οι Φιλελεύθεροι ²⁰⁰³

5.       Το 1924 το ΣΕΚΕ μετονομάστηκε σε ΚΚΕ.  ²⁰⁰⁶

6.       Οι πέντε θάλασσες της Ελλάδας των δύο Ηπείρων και των πέντε θαλασσών ήταν: το Ιόνιο, το Αιγαίο και το Κρητικό πέλαγος, η Προποντίδα και ο Εύξεινος πόντος.

7.       Το 1913 ήλθαν σε σύγκρουση ο βασιλιάς Κωνσταντίνος με τον Ελ. Βενιζέλο

8.       Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναγνώριζαν στο βασιλιά το δικαίωμα να επιβάλλει τη δική του άποψη για την εξωτερική πολιτική.

9.       Οι Φιλελεύθεροι τάσσονταν υπέρ των Κεντρικών Δυνάμεων στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο.

10.    Στις 26 Σεπτεμβρίου 1916 ο Βενιζέλος συγκρότησε δική του κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη

11.    Οι Αντιβενιζελικοί τάσσονταν υπέρ της ικανοποίησης των εθνικών εδαφικών διεκδικήσεων.

12.    Η Συνθήκη των Σεβρών δικαίωσε την τολμηρή πολιτική του Κωνσταντίνου

13.    Η Εθνοσυνέλευση του 1921 ανακηρύχθηκε Συντακτική.

14.    Το ΣΕΚΕ στην εξωτερική πολιτική υπερασπιζόταν την αυτοδιάθεση των λαών.

Β. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής                                                                                                     Μον. 3

1. Με αφορμή τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο:

α. εκφράστηκαν διαφορετικές απόψεις ως προς τη συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο

β. τα κόμματα της αντιπολίτευσης αναγνώρισαν στο βασιλιά το δικαίωμα να χαράσσει δική του εξωτερική πολιτική

γ. ο βασιλιάς και ο Βενιζέλος συμφώνησαν υπέρ της ουδετερότητας της Ελλάδας στον πόλεμο

δ. ο βασιλιάς εγκατέλειψε τη χώρα

2. Κατά την περίοδο του «Εθνικού διχασμού»:

α. επικρατούσε σύμπνοια και συναίνεση ανάμεσα στις παρατάξεις

β. ο βασιλιάς σχημάτισε κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη

γ. έγινε απόπειρα δολοφονίας κατά του Κωνσταντίνου

δ. εκδηλώσεις βίας και φανατισμού δημιούργησαν χάσμα ανάμεσα στις δύο παρατάξεις και κυριάρχησε το μίσος

3. Κατά τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα οι εργάτες πολιτικοποιήθηκαν, λόγω:

α. των χαμηλών δεικτών ανεργίας

β. των άθλιων συνθηκών εργασίας και διαβίωσης

γ. της εθνικοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πηγών

δ. της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου

ΑΠ Α. ΣΩΣΤΑ τα 1,2,4,5,8,13,14   / Β. α-δ-β