ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Α' ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ

ΒΙΒΛΙΟ 3. ΚΕΦΑΛΑΙΑ 74-75

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (74)

1. Διαλιπούσης δ' ημέρας: Υποστηρίζεται ότι πρόκειται για την ημέρα που έγιναν οι ακροΒολισμοί- το πιθανότερο όμως είναι ότι θα χρειαζόταν κάμποσος χρόνος για τη συγκέντρωση των δούλων και των μισθοφόρων.

2. Νίκα ό δήμος: Αναστρέφεται τώρα η κατάσταση υπέρ των δημοκρατικών.

3. Χωρίων τε ισχύι καί πλήθει προύχων: Δύο τα κυριότερα αίτια της νίκης τους: Η κατάληψη επίκαιρων θέσεων και η υπεροχή τους σε έμψυχο υλικό.

4. Αί τε γυναίκες......τον θόρυβον: Δίνεται έμφαση στη συμμετοχή των γυναικών στις συγκρούσεις και στην ψυχραιμία που αυτές επέδειξαν. Κάτι ανάλογο παρα­δίδεται ότι συνέβη στο Άργος: όταν οι Σπαρτιάτες προσπαθούσαν να εκπορθή­σουν την πόλη, η Τελέσιλλα οπλίζοντας τις γυναίκες έσωσε την πόλη. Παρόμοια σκηνή παραδίδεται από το Θουκυδίδη [II, 4] κατά την ένοπλη εισβολή των Θηβαίων ολιγαρχικών στις Πλαταιές. Είναι προφανές οτι ο άμαχος πληθυσμός αγωνίστηκε ολόψυχα στο πλευρό των δημοκρατικών.

5. Γενομένης δέ της τροπής......ή έφοδος: Οι ολιγαρχικοί μετά την κατά κράτος ήττα τους και στο ανοικτό πεδίο και μέσα στην πόλη προσπαθούν να αποτρέψουν την ενδεχόμενη απώλεια του τελευταίου οχυρού τους, του νεωρίου στο λιμάνι του Αλκίνου. Έτσι παίρνουν την απόφαση να κάψουν το μοναδικό χώρο προσέγγι­σης, την αγορά και τα σπίτια της, για να καθυστερήσουν την έφοδο των αντιπά­λων τους και να προλάβουν να ανασυνταχθούν. «Αι ξυνοικίαι» ήταν μεγάλες οικίες που ζούσαν πολλές οικογένειες μαζί και βρίσκονταν ανάμεσα στην αγορά και την ακρόπολη. Το μέγεθος των υλικών φθορών, στις οποίες επιδόθηκαν χωρίς έλεος ορμώ­μενοι από το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, αποκαλύπτει με τον καλύτερο τρόπο την εξαχρείωση και τον ευτελισμό του ανθρώπου σε περιόδους πολεμικών συρ­ράξεων και μάλιστα εμφύλιων.

7. "Ωστε καί χρήματα......διαφθαρήναί: Αναφέρονται οι συνέπειες του εμπρησμού* το πρώτο σκέλος παρουσιάζει κάτι το πραγματικό ενώ το δεύτερο κάτι το μη πραγματικό.

8. Εί άνεμος ......ές αυτήν: Παρόμοια συμφορά παραλίγο να πάθει και η πόλη των Πλαταιών από τη φωτιά που έβαλαν οι Πελοποννήσιοι πολιορκητές της.

9. Ή Κορινθία ναύς......ύπεξανήγετο: είναι το κορινθιακό πλοίο που μετέφερε τους πρέσβεις των Λακεδαιμονίων και έδωσε έτσι το έναυσμα της σύγκρουσης. Έφυ­γαν κρυφά μετά την επικράτηση των δημοκρατικών φοβούμενοι τη σύλληψη.

10. Καί των επικούρων ...... διεκομίσθησαν: ανάλογος φόβος κυρίευσε και τους μισθοφόρους.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ

1. Α. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασµένες.

Οι ολιγαρχικοί στο κεφάλαιο 74 παρουσιάζονται:

α) αδίστακτοι

β) συνετοί

γ) απελπισµένοι

δ) µετριοπαθείς

ε) αδρανείς

Οι δηµοκρατικοί στο κεφάλαιο 74 παρουσιάζονται:

α) ικανοποιηµένοι

β) τολµηροί

γ) µετριοπαθείς

δ) αποφασιστικοί

ε) αδρανείς

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ – ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Με ποιες λέξεις του κειµένου σχετίζονται ετυµολογικά οι παρακάτω; διάλειµµα, λαθραίος, βλήµα, ελλιπής, λήθη, εισιτήριο, προκατάληψη, προσιτός.

2. δῆµος: Να γράψετε δέκα παράγωγα ή σύνθετα (ουσιαστικά ή επίθετα) στη νέα ελληνική και να σχηµατίσετε ισάριθµα ονοµατικά σύνολα.

3. βάλλω: Να συνθέσετε το ρήµα µε πέντε προθέσεις και να σχηµατίσετε µε τα ρήµατα που θα προκύψουν αντίστοιχες προτάσεις.

4. συνοικία: Ποια είναι η σηµασία της λέξης στο κείµενο και ποια σήµερα;

5. ξυνεπελάβοντο, ὑπεξανήγετο: Ποια από τις γλωσσικές ιδιοτυπίες του Θουκυδίδη εντοπίζετε στους τύπους των ρηµάτων;

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ (75)

1. Τη δ' έπιγιγνομένη ημέρα: Τα γεγονότα συνέβησαν με την εξής χρονολογική σειρά: μετά το ολιγαρχικό πραξικόπημα η πρώτη αθηναϊκή τριήρης με τους Κερκυραίους φυγάδες πρέπει να ξεκίνησε αμέσως για την Αθήνα- εκεί συναντή­θηκαν με εκπροσώπους των Κερκυραίων ολιγαρχικών που είχαν σταλεί στην Αθήνα. Οι Αθηναίοι τότε πληροφορούμενοι τις εξελίξεις στέλνουν την Σαλαμι-νία και την Πάραξο στη Ναύπακτο με οδηγίες στο Νικόστρατο να επέμβει στην Κέρκυρα. Όλα αυτά καλύπτουν το διάστημα 18-20 ημερών μετά τη δολοφονία του Πειθία και των άλλων δημοκρατικών. Είναι εμφανές ότι ο Νικόστρατος καταφθάνει στο νησί ενημερωμένος μόνο για την επικράτηση των ολιγαρχικών κι όχι για τα μετέπειτα διατρέξαντα.

2. Νικόστρατος ό Διειτρέφους: Ελάχιστα γνωρίζουμε για την προσωπικότητα αυτή. Ως στρατηγός διακρινόταν για την μετριοπάθεια του.

3. Παραγίγνεχαι βοηθών έκ Ναυπάκτου δώδεκα ναυσί: Στη Ναύπακτο λόγω της γεωγραφικής της θέσης ναυλοχούσε μόνιμα μοίρα του αθηναϊκού στόλου. Ο Νικόστρατος διοικούσε τριήρεις ειδικές για αποβάσεις -ελαφρές, ταχύπλοες και ευέλικτες. Ας σημειωθεί ότι αυτός πρέπει να απέπλευσε από τη Ναύπακτο 3 ή 4 φορές πριν φύγουν οι Πελοποννήσιοι από την Κυλήνη, όπως περιγράφεται στο κεφ. 76.

4. Μεσσηνίων πενιακοσίοις όπλίταις: Στο τέλος του Γ Μεσσηνιακού πολέμου [459 π.Χ.] Μεσσήνιοι εξόριστοι είχαν εγκατασταθεί στη Ναύπακτο με τη βοήθεια των Αθηναίων* έκτοτε χρησιμοποιούνταν ως μάχιμα πληρώματα του αθηναϊκού στόλου.

5. Δέκα μεν άνδρες ...... κρΐναί: Στο σημείο αυτό αναφέρεται ο πρώτος όρος της συμφωνίας: να δικαστούν οι δέκα πρωταίτιοι του πραξικοπήματος και της σφα­γής του βουλευτηρίου· σε αυτούς προφανώς συμπεριλαμβάνονταν και οι πέντε ολιγαρχικοί που είχαν καταδικασθεί αρχικά για υπαιξαίρεση ξυλείας από τα ιερά τεμένη. Ας σημειωθεί ωστόσο ότι οι δέκα αυτοί δεν έμειναν για να δικαστούν και εξαφανίστηκαν πριν τη συμφωνία του Νικόστρατου.

6. Τους δ' άλλους......φίλους νομίζειν: Αυτός ήταν ο δεύτερος όρος της συμφωνίας.

Ο Νικόστρατος τηρούσε στάση διαλλακτική - συμφιλιωτική απέναντι στους δύο εμπολέμους. Αυτή δεν πρέπει να θεωρηθεί τόσο εκδήλωση ανθρωπιστικών συ­ναισθημάτων ή έμπρακτη εφαρμογή των αγαθών προθέσεων ενός ήπιου χαρα­κτήρα, όσο ενέργεια που υπαγορεύεται από τον υπολογισμό του συμφέροντος, ένας ευφυής διπλωματικός χειρισμός. Στην παρούσα δηλ. χρονική στιγμή την Αθήνα συνέφερε η επικράτηση της ηρεμίας και της συμφιλιώσεως στο νησί, ώστε ενωμένες και συμφιλιωμένες οι δυνάμεις των Κερκυραίων να προχωρή­σουν στη σύναψη πλήρους συμμαχίας με την Αθήνα και να διαθέσουν ακέραιο το δυναμικό τους για τον πόλεμο κατά των Πελοποννησίων. Τα γεγονότα φυσικά που επακολούθησαν διέψευσαν τελικά τις προσδοκίες των Αθηναίων. Το σχέδιο του Νικόστρατου απέβη εφήμερο και τούτο διότι το κοινωνικό και πολιτικό ρήγμα στην Κέρκυρα ήταν βαθύ και το χάσμα αγεφύρω­το.

7. Πείθουσιν αυτόν......ξυμπέμψειν: Οι δημοκρατικοί πίστευαν ότι η παρουσία αθηναϊκών πλοίων στην Κέρκυρα θα αποθάρρυνε κάθε αντιδραστική ενέργεια των ολιγαρχικών.

8. Οί δέ τους εχθρούς κατέλεγον εις τάς ναΰς: Παρακολουθούμε εδώ την εφαρμογή ενός πολιτικού τεχνάσματος. Η πρόταση αυτή για αμοιβαία ανταλλαγή πλοίων στόχευε στην απαλλαγή από ένα σημαντικό αριθμό ολιγαρχικών [αν λάβαινε υπόψη ότι για κάθε πλοίο απαιτούνταν πλήρωμα 40 ανδρών, οι αντίπαλοι που θα εξουδετερώνονταν ανέρχονταν στους 200], οι οποίοι θα παρέμεναν ως όμη­ροι στον αθηναϊκό στόλο, ακίνδυνοι και αζήμιοι, αποθαρρύνοντας με την κράτη­ση τους αντιδραστικές κινήσεις των ομοϊδεατών τους στο νησί. Ανάλογη τακτική εκτόπισης πολιτικών αντιπάλων εφάρμοσε και ο τύραννος της Σάμου Πολυκρά­της.

9. Δείσαντες......ιερόν: Ύστερα από τα γεγονότα που προηγήθηκαν ήταν φυσικό οι ολιγαρχικοί να είναι καχύποπτοι και δύσπιστοι ως προς τις προθέσεις των αντι­πάλων και τη μεταχείριση που τους επιφύλασσαν οι Αθηναίοι, οι οποίοι ήταν επόμενο ότι θα ήθελαν να τιμωρήσουν τους Κερκυραίους ολιγαρχικούς για την αναταραχή που προκάλεσαν.

10. Νικόστρατος δέ αυτούς......παρεμυθεΐτο: Ως ήπιος άνθρωπος πρσπαθούσε να τους πείσει να επιβιβαστούν στα πλοία· αυτοί όμως δεν τον εμπιστεύονταν.

11. Ό δήμος όπλισθείς......διέφθειρον άν: Οι δημοκρατικοί [ως κύριοι της κατάστασης θα διέθεταν και δικά τους όπλα, πριν αποσπάσουν των αντιπάλων] παρα­συρμένοι από το πάθος τους στοχεύουν στην αποδυνάμωση των ολιγαρχικών με πρόφαση λοιπόν την άρνηση των ικετών να επιβιβαστούν στα πλοία, εξοργι­σμένοι από τη στάση τους και υποπτευόμενο] ένοπλη αντίσταση και αντίδραση προβαίνουν σε δύο ενέργειες: α] αφαίρεση των όπλων β] απόπειρα δολοφονίας η πρώτη [τά τε δπλα ... έλαβε] δηλώνει κάτι το πραγματικό, η δεύτερη [αυτών τινας διέφθειραν άν] πρόθεση που δεν πραγματοποιήθηκε για κάποια εξωτερική αιτία. Οι ολιγαρχικοί ικέτες πείστηκαν τελικά από το Νικόστρατο να σηκωθούν από το ναό και πολλοί από αυτούς έφυγαν για τα σπίτια τους.

12. Εί μή Νικόστρατος έκώλυσε: η παρέμβαση του υπήρξε σωτήρια για ένα αριθμό ολιγαρχικών. Η συμπεριφορά του στη συγκεκριμένη περίπτωση υπαγορεύεται όχι μόνο από το συμφέρον της πατρίδας του, που επιθυμούσε εκτόνωση της κατάστασης στην Κέρκυρα και προσχώρηση της έτσι στη συμμαχία, αλλά και από το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ήταν άμεσα αναμεμειγμένος στα πολιτικά πάθη της περιοχής.

13. Όρώντες δέ οί αλλοί: Πρόκειται προφανώς γι αυτούς που δεν είχαν κληθεί να επανδρώσουν τα πέντε πλοία και που δεν είχαν καταφύγει στο ιερό ως ικέτες.

14. Καθίζουσιν ές τό Ήραιον: Πρόκειται για το ναό της Ήρας Ακριας, η θέση του οποίου δεν έχει εξακριβωθεί: βρισκόταν ή στο λόφο κοντά στο λιμάνι του Αλκί-νου ή στην πεδιάδα που εκτείνεται ανάμεσα στην πόλη και το φρούριο, στο απέναντι νησί ή στο λιμάνι του Αλκίνου, εκεί όπου τώρα υπάρχει το μοναστήρι της αγίας Ευφημίας. Η μετακίνηση έγινε για δύο λόγους: α] το Ηραίο ήταν το σημαντικότερο τέμενος της πόλης β] σε αυτό έπρεπε να εισέλθουν 400 άνθρωποι.

15. Εις τήν τιμήν προ του Ηραίου νήσου: Το ταυτίζουν με το νησί Πτυχία, που σήμερα ονομάζεται Βίδο. Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι πρόκειται για τη θέση όπου βρίσκεται η σημερινή πόλη Κέρκυρα, που χωριζόταν ίσως τότε από την ξηρά με ένα κανάλι. Η μετακίνηση των κρατουμένων από το ναό της Ήρας Ακριας στο νησί Βίδο έγινε προφανώς για λόγους ασφαλέστερης κράτησης τους και για απομόνωση τους από άλλους όμοφρονές τους. Παρακολουθώντας κανείς την πολιτική κατάσταση στην Κέρκυρα όπως την περιγράφει ο Θουκυδίδης [τη συμβιβαστική αλλά ατελέσφορη τελικά προσπά­θεια του Νικόστρατου, τις ενέργειες των δημοκρατικών που αποσκοπούν στην εξόντωση των αντιπάλων τους], καταλήγει σε γενικότερες διαπιστώσεις για τις συνέπειες που έχει σε μια πολιτεία η όξυνση των πολιτικών παθών και η έλλειψη εμπιστοσύνης και συνεργατικής διάθεσης μεταξύ των πολιτικών μερών.

• Ο Νικόστρατος προσπαθεί να ακολουθήσει συμβιβαστική πολιτική.

Προτάσεις του Νικόστρατου:

Να δικαστούν οι δέκα κατ' εξοχήν πρωταίτιοι του πραξικοπήματος και ιδίως της δολοφονίας των δημοκρατικών, ανάμεσα στους οποίους θα ήταν και οι πέντε ολιγαρχικοί που είχαν καταδικαστεί αρχικά για το κόψιμο των χαράκων, οι ίδιοι που πήραν μέρος και στις μάχες

Οι υπόλοιποι να παραμείνουν στο νησί, αφού υπογράψουν συνθήκη ειρήνης με τους δημοκρατικούς και συνθήκη φιλίας και συμμαχίας με τους Αθηναίους

• Διπλωματική ευστροφία Νικόστρατου και διαλλακτικότητα προσπαθεί να συμβιβάσει τις αντίπαλες παρατάξεις και να ισχυροποιήσει τους δεσμούς Κερκυραίων και Αθηναίων πάντοτε με γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας του (προσάρτηση του νησιού στην αθηναϊκή συμμαχία). Οι Αθηναίοι είχαν συμφέρον να είναι ενωμένοι οι Κερκυραίοι για να έχουν ακέραιες τις δυνάμεις τους στον πόλεμο κατά των Πελοποννησίων. Τελικά, όμως, το κοινωνικό και πολιτικό ρήγμα ήταν αγεφύρωτο.

• Πρόταση Αθηναίων: Οι δημοκρατικοί ζήτησαν από το Νικόστρατο να αφήσουν στην Κέρκυρα 5 αθηναϊκά πλοία (για να αποθαρρύνουν με την παρουσία τους οποιαδήποτε αντιδραστική ενέργεια των ολιγαρχικών στο νησί) και ως αντάλλαγμα θα του έδιναν 5 δικά τους πλοία.

• Ο Νικόστρατος δέχτηκε την πρόταση των Αθηναίων, γιατί:

Πίστευε ότι η παρουσία του αθηναϊκού στόλου στην Κέρκυρα θα βοηθούσε τους δημοκρατικούς και επιπλέον θα λειτουργούσε ως αποτρεπτικό μέσο της επιθετικότητας των αντιπάλων

Για να μπορεί να ελέγχει την πολιτική κατάσταση στην Κέρκυρα Επειδή, ίσως, είχε καταλάβει ότι η συμφιλίωση που είχε επιτευχθεί ήταν προσωρινή και η συνθήκη συνδιαλλαγής μεταξύ τους εύθραυστη.

• ό δήμος όπλισθεις έπι τη προφάσει ταύτη, ώς ουδέν αυτών υγιές διανοουμένων τή τοΰ μή ξυμπλεΐν απιστία: η άρνηση των ολιγαρχικών να επιβιβαστούν στα πλοία μαζί με το Νικόστρατο και με δεδομένο το κλίμα φόβου και αμοιβαίας καχυποψίας που επικρατούσε, οδηγεί τους δημοκρατικούς στο συμπέρασμα ότι οι αντίπαλοι τους σκέπτονται ένοπλη αντεπίθεση.

• Αντίδραση των δημοκρατικών στις ενέργειες των ολιγαργικών:

Μετά την άρνηση των ολιγαρχικών να επιβιβαστούν στα πλοία, οι δημοκρατικοί σπεύδουν να τους αφαιρέσουν τα όπλα για να τους καταστήσουν ακίνδυνους, καθώς μάλιστα υποψιάζονταν ότι η άρνηση τους προερχόταν από κάποιο σχέδιο για ένοπλη αντίδραση. Η οργή των δημοκρατικών θα τους οδηγούσε στο σημείο να δολοφονήσουν όποιον πολιτικό αντίπαλο έβρισκαν μπροστά τους, αν δεν τους απέτρεπε η παρεμβολή του διαλλακτικού Αθηναίου Νικόστρατου, παρέμβαση σωτήρια για έναν αριθμό ολιγαρχικών.

Ο Θουκυδίδης παρουσιάζει τα γεγονότα να έχουν μία σχέση αιτίας -αποτελέσματος. Δηλαδή, υπάρχει νομοτέλεια.

• Νομοτέλεια: κάθε γεγονός ή φαινόμενο υπάγεται σε ορισμένους κανόνες.

Αίτιο: η άφιξη του Νικόστρατου -> αποτέλεσμα: προσπάθεια αρπαγής δημοκρατικών από τους πολιτικούς αντιπάλους

Αίτιο: οι ενέργειες των δημοκρατικών να επανδρώσουν πλοία με ολιγαρχικούς -> αποτέλεσμα: αντίδραση και άρνηση των ολιγαρχικών

• ές τήν πρό του Ηραίου νήσον: πρόκειται για το νησί Πτυχία, το σημερινό νησί Βίδο. Άλλοι μελετητές υποστηρίζουν ότι πρόκειται για θέση, όπου βρίσκεται η σημερινή πόλη της Κέρκυρας, που χωριζόταν τότε από την ξηρά με ένα κανάλι.

• Η Ήρα λατρευόταν στην Κόρινθο, πράγμα που δείχνει τους παλιούς δεσμούς των δύο πόλεων

• Στάση του Νικόστρατου απέναντι στους ολιγαργικούς ικέτες

Φιλάνθρωπη και διαλλακτική στάση. Προσπαθεί να τους σηκώσει από εκεί και να τους δώσει θάρρος, επιδιώκοντας έτσι να αποτρέψει την αναζωπύρωση των πολιτικών παθών

Παρεμβαίνει προστατευτικά για να εμποδίσει τη σφαγή τους, καθώς αυτοί αρνούνται πεισματικά να αφήσουν το ναό και να επιβιβαστούν στα πλοία. Ωστόσο, τη στάση αυτή δεν πρέπει να τη δούμε μόνο ως συμπεριφορά που πηγάζει από το μετριοπαθή χαρακτήρα του, αλλά και ως σκόπιμο διπλωματικό χειρισμό που απέβλεπε στην άμβλυνση της πολιτικής κρίσης και στην αποκατάσταση συμφιλίωσης και ηρεμίας στο νησί, γεγονός που εξυπηρετούσε καλύτερα τα αθηναϊκά συμφέροντα.

•   ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ

Νικόστρατος: ήπιος, μετριοπαθής, διαλλακτικός, συμβιβαστικός, φιλειρηνικός, συμβιβαστικός, με πειθώ, διπλωματική ευστροφία, ικανότητα χειρισμού κρίσιμων καταστάσεων, αλλά και με γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας του.

Αη ιιοκρατικοί: έγοντας την ασφάλεια των αθηναϊκών πλοίων προσπαθούν να εξοντώσουν τους πολιτικούς αντιπάλους. Είναι εκδικητικοί για τις δολοφονίες των ολιγαρχικών και καχύποπτοι απέναντι σε οποιαδήποτε ενέργεια των αντιπάλων τους.

Ολιγαργικοί: δύσπιστοι, καχύποπτοι, πανικοΒΑ^Λοι, φοβισμένοι, αισθάνονται ότι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ

1.      Ποια στοιχεία δείχνουν τη µετριοπάθεια του Νικόστρατου και πώς εξηγείται η στάση του αυτή;

2.      Να σκιαγραφήσετε την προσωπικότητα του Αθηναίου στρατηγού µε βάση το κείµενο.

3.      ὥστε τοὺς αὐτοὺς ἐχθροὺς καὶ φίλους νοµίζειν: Από ποια σκοπιµότητα υπαγορεύεται η πρόταση του Νικόστρατου; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

4.      Ποιος ήταν ο στόχος της εξωτερικής πολιτικής των Αθηναίων, όπως προκύπτει από το κείµενο, και τι πέτυχε ο Νικόστρατος;

5.      Από ποια αιτία υπαγορεύτηκε η πρόταση των επικεφαλής των δηµοκρατικών για αµοιβαία ανταλλαγή πλοίων;

6.      ὡς οὐδὲν αὐτῶν ... ἀπιστίᾳ: α) Πώς ερµηνεύουν οι δηµοκρατικοί την άρνηση των ολιγαρχικών να επανδρώσουν τα πλοία; β) Ποιες προθέσεις εκδηλώνουν ως απάντηση στην άρνηση και ποιες από αυτές πραγµατοποιούν;

7.      Δείσαντες δὲ ἐκεῖνοι: Ήταν δικαιολογηµένος ο φόβος των ολιγαρχικών; Να απαντήσετε µε βάση και τα προηγούµενα κεφάλαια.

8.      ὁρῶντες δὲ οἱ ἄλλοι τὰ γιγνόµενα καθίζουσιν ἐς τὸ ῞Ηραιον ἱκέται:

9.      α) Τι οδηγεί τους ολιγαρχικούς να καταφύγουν για δεύτερη φορά στο ναό;

10.  β) Πώς επισηµαίνει ο ιστορικός τη διαφορά της κατάστασης από την πρώτη στη δεύτερη ικεσία;

ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΕΣ – ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. ἐκώλυσε, πληρώσαντες, οἰκεῖν: Να γράψετε από κάθε ρήµα δύο παράγωγα ουσιαστικά µε καταλήξεις - µα και - ση και να τα συνθέσετε, αν χρειάζεται, µε την κατάλληλη πρόθεση, ώστε να σχηµατιστούν έξι, εύχρηστες, στα νέα ελληνικά λέξεις. Με αυτές να σχηµατίσετε ισάριθµα ονοµατικά σύνολα.

2. διακοµίζειν: Να γράψετε πέντε παράγωγα ουσιαστικά και επίθετα (απλά ή σύνθετα) από το ρήµα κοµίζω.

3. διέφθειραν - φθείρω: Να συµπληρώσετε τα κενά των προτάσεων µε παράγωγα (απλά ή σύνθετα) του φθείρω.

Με το πέρασµα του χρόνου είναι φυσικό όλα τα πράγµατα να υφίστανται ______________

Μερικοί υποστηρίζουν ότι στην εποχή µας επικρατεί µεγάλη _________ σε όλες σχεδόν τις κοινωνικές οµάδες και στρώµατα.

Ένας άνθρωπος που µόλις µπαίνει στην πολιτική θεωρείται ακόµη ______________

Ο Περικλής είχε χαρακτηριστεί από το Θουκυδίδη ως ______________

Η ύλη φθείρεται αλλά δεν καταστρέφεται εντελώς· η ______________ της ύλης είναι ένα αξίωµα της Φυσικής.

Η ______________ µιας λέξης συχνά προκαλεί ευθυµία, αλλά κάποτε µπορεί να εκφράζει αγένεια.