ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΘΕΜΑ
"Η αλλοτρίωση του εργάτη δε σημαίνει μόνο ότι η εργασία του γίνεται ένα πράγμα, μια εξωτερική προς αυτόν ύπαρξη, αλλά και ότι η εργασία του υπάρχει έξω από αυτόν, ξένη προς αυτόν• μετατρέπεται τελικά σε μια εχθρική και αυτόνομη απέναντί του δύναμη" (Καή ΜαΓχ). Με βάση την προηγούμενη άποψη, να εντοπίσετε τις αιτίες της αποξένωσης του συγχρόνου εργαζόμενου από την εργασία του, να αναφέρετε τις συνέπειες που μπορεί αυτή να έχει και να προτείνετε τρόπους με τους οποίους μπορεί να αποτραπεί.
ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η αποξένωση του ανθρώπου από την εργασία του είναι ένα φαινόμενο που εκδηλώνεται πολλαπλά• είτε με το να θεωρείται η εργασία ως βιοποριστικό μόνο μέσο είτε με το να αντιμετωπίζεται ως καταναγκασμός είτε με το να μην εκτελείται με αγάπη και μεράκι, αλλά με προχειρότητα και βιασύνη. Όπως και να εκδηλώνεται, το αποτέλεσμα είναι πως ο άνθρωπος μέσα στο πλαίσιό της νιώθει εκτός εαυτού, δε μπορεί να συνειδητοποιήσει πως η εργασία αποτελεί κομμάτι, προέκταση του εαυτού του• την αντιμετωπίζει ως στερητικό παράγοντα της ελευθερίας του.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

ΑΙΤΙΕΣ
Ο Λαθεμένη επιλογή επαγγέλματος, η οποία μπορεί να οφείλεται σε: ί. έλλειψη σωστού επαγγελματικού προσανατολισμού,
π. οικονομικές ανάγκες, ανάγκες επιβίωσης σε συνδυασμό με την ανεργία της κοινωνίας => εξάσκηση ενός
οποιουδήποτε επαγγέλματος, ανεξάρτητα από τις κλίσεις, ίίί. άμεσους ή έμμεσους επηρεασμούς απ' το οικογενειακό περιβάλλον, τις φιλικές συναναστροφές και το ευρύτερο σύνολο, το οποίο συνθέτει μυθοποιημένη εικόνα για ορισμένα επαγγέλματα. Ο Παρεμβολή του παράγοντα μηχανή στην παραγωγική διαδικασία => ο εργαζόμενος δε νιώθει ο άμεσος

δημιουργός, στερείται τη χαρά της δημιουργίας => αποξένωση. Ο Εξειδίκευση => τέλεια γνώση του αντικειμένου => μονοτονία => έλλειψη ενδιαφέροντος.
Ο Αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών απ' τον εργαζόμενο, σχετικά με το αντικείμενο της εργασίας, εφόσον
αναπτύχθηκε ένα είδος συγκεντρωτισμού στην παραγωγή, που επιβάλλει αυστηρό προγραμματισμό απ' τον
οποίο ο εργαζόμενος δε μπορεί να ξεφύγει. Έτσι, αποστασιοποιείται σταδιακά απ' το επάγγελμά του. Ο Δυσμενείς συνθήκες εργασίας: ί. ακατάλληλος χώρος,
ίί. ακατάλληλος χρόνος,
ίίί. χαμηλές απολαβές,
ίν. εξοντωτικός ρυθμός, ν. απρόσωπες εργασιακές σχέσεις,
νί. εκμετάλλευση από εργοδότη κτλ. Ο Η φύση ορισμένων επαγγελμάτων είναι τέτοια που καλλιεργεί το συγκεκρ'"ένο είδος αποξένωσης: ανθυγιεινά,
κουραστικά, μονότονα, χωρίς να προσδίδουν δυνατότητες εξέλιξης στον εργαζόμενο. Ο Πιθανές αποτυχίες στο χώρο εργασίας, φαινόμενα αναξιοκρατίας => απογοήτευση, φόβος => αποξένωση.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΑΤΟΜΟ
Ο Μειώνεται η αποδοτικότητα:
ί. πιθανός περιορισμός οικονομικών απολαβών, ίί. αίσθημα κατωτερότητας, μειωμένη αυτοπεποίθηση => άγχος. Ο Έλλειψη χαράς που απορρέει απ' τη δημιουργία, βασικό παράγοντα ικανοποίησης της ανάγκης για
αυτοεπιβεβαίωση. Έτσι, το άτομο είναι μόνιμα δυστυχισμένο κι ανικανοποίητο. Ο Πνευματική αδράνεια, εφόσον δεν καλλιεργείται η σκέψη, δεν αναπτύσσεται η επινοητικότητα, δεν ερεθίζεται η φαντασία.
Ο Περιορίζονται οι δυνατότητες της κοινωνικής καταξίωσης, αφού το μέτρο της αξίας του καθενός είναι ο βαθμός προσφοράς του στο σύνολο.
Ο Ελαχιστοποιούνται οι δυνατότητες ολοκλήρωσης της προσωπικότητάς του, αφού παρεμποδίζεται η πορεία προς την αυτογνωσία, εφόσον το άτομο δε μπορεί να προσδιορίσει τα όριά του, να εντοπίσει τις ικανότητες και ν' αξιοποιήσει τις δυνατότητές του.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ
Ο Μειωμένη παραγωγικότητα => πλήττεται η οικονομία.
Ο Στασιμότητα σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής, εφόσον εκμηδενίζεται η δημιουργία που αποτελεί βασική της προϋπόθεση.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΠΟΤΡΟΠΗΣ
Ο Κατάκτηση αυτογνωσίας απ' τα άτομα με τη συμβολή του οικογενειακού κι εκπαιδευτικού παράγοντα => επιλογή επαγγέλματος σύμφωνα με τις κλίσεις, τα ενδιαφέροντα, τις δυνατότητες του καθενός. Σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός = ί. ελεύθερη κι αβίαστη επιλογή επαγγελματικής κατεύθυνσης απ' τους νέους, ίί. προσαρμογή τους στο επαγγελματικό και κοινωνικό περιβάλλον. Ο Βελτίωση συνθηκών εργασίας και στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα.
Ο Υποχώρηση της μηχανής μπροστά στον παράγοντα άνθρωπο, στο μέτρο του δυνατού, ώστε να αποκτήσει
ουσιαστικό ιερή επαφή με το αντικείμενο της δημιουργίας του. Ο Επανατοποθέτηση του συγχρόνου ανθρώπου απέναντι στις απόψεις του για την εργασία. Είναι ανάγκη να την
αντιμετωπίσει ως παράγοντα ολοκλήρωσης του "εγώ" του.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η εργασία απορροφά το μισό της ενεργής μας ζωής. Θα είναι ασυλλόγιστο πλήγμα, λοιπόν, στον εαυτό μας η αδιαφορία μας στο να τη μετατρέψουμε σε παράγοντα χαράς, δημιουργίας, ολοκλήρωσης.