Σελλ. 34 - 39

Δ2. Οι φιλοσοφικές ιδέες του Σωκράτη: ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ, ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ, ΕΙΡΩΝΕΙΑ. Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΩΝ ΟΡΙΣΜΩΝ, η ΕΠΑΓΩΓΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ και η ΗΘΙΚΗ.

- Η σωκρατική αμφισβήτηση , η ειρωνεία (όπλο αναζήτησης και φιλοσοφικής έρευνας για το Σωκράτη).
Αμφισβήτηση και σοφιστές: Οι σοφιστές αρνούνταν να δεχτούν ως δεδομένες τις παραδεδεγμένες αλήθειες – αρνητική αμφισβήτηση: Αφού δεν μπορεί να ανακαλύψει κανείς την αλήθεια, αυτή δεν υπάρχει, κι αν υπάρχει, δεν έχει καμιά σημασία, αφού δε μας επηρεάζει.
Αμφισβήτηση και Σωκράτης: θετική αμφισβήτηση: Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές ιδέες και αρχές, αναζητά τη βαθύτερη αλήθεια των πραγμάτων, την πρώτη αλήθεια, την αναλλοίωτη, που δεν επηρεάζεται από τις συνθήκες και δεν εξαρτάται από τον άνθρωπο.

- Διαλεκτική και Μαιευτική:
ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ: Η μέσω διαλόγου και απλοϊκών φαινομενικά ερωτήσεων, σταδιακή αναίρεση της βασικής άποψης του ομιλητή (ο συνομιλητής φτάνει στην ακραία συνέπεια των θέσεων που υποστήριξε και αποδεικνύεται η σαθρότητα των λογικών επιχειρημάτων που χρησιμοποίησε). Στη συνέχεια ακολουθεί μια νέα αναζήτηση με ερωτήματα που οδηγεί σε νέα συμπεράσματα, σε μια γενική αλήθεια που υπάρχει ανεξαρτήτως περιστάσεων και συνθηκών, στην πρώτη αλήθεια των πραγμάτων.
ΜΑΙΕΥΤΙΚΗ: Ο Σωκράτης δεν παραθέτει εξαρχής κάποια θεωρία ή άποψη γίνεται προσπάθεια η σωκρατική άποψη να εξαχθεί από τον αντίπαλο. Για το Σωκράτη και για τον Πλάτωνα ο άνθρωπος γνωρίζει την Ιδέα, την αλήθεια. Η προσπάθεια της φιλοσοφικής σκέψης έγκειται να βοηθήσει τον άνθρωπο να ξαναθυμηθεί, να επαναφέρει την Ιδέα στη μνήμη του.

- Η Αναζήτηση των ορισμών, η Επαγωγική μέθοδος και η Ηθική:
θέματα ενδιαφέροντος Σωκράτη: Στα χρόνια του Σωκράτη οι φιλόσοφοι έπαψαν πλέον να ασχολούνται με τα φυσικά φαινόμενα, ασχολούνταν πλέον με τον άνθρωπο και την κοινωνία του (Αριστοτέλης: «ἐπὶ Σωκράτους δὲ […], τὸ ζητεῖν τὰ περὶ φύσεως ἔληξε, περὶ δὲ τὴν χρήσιμον ἀρετὴν καὶ πολιτικὴν ἀπέκλιναν οἱ φιλοσοφοῦντες (Περὶ ζῴων μορίων)/ Έχει επίσης λεχθεί: ‘Ο Σωκράτης κατέβασε τη φιλοσοφία από τα άστρα στη γη’»). Σοφιστές: Ενδιαφέρθηκαν με τρόπο χρησιμοθηρικό για τα παραπάνω θέματα  Σωκράτης: αναζήτησε ένα σταθερό έδαφος πάνω στο οποίο να καθοριστεί οριστικά και αμετάκλητα κάθε έννοια καλού, αρετής και σοφίας, χωρίς να επηρεάζεται από ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες, ούτε από τη δυνατότητα αντίληψης του κάθε ανθρώπου. Αναζήτησε το απόλυτο  το σχετικό, την ουσία της ηθικής  ό,τι φαίνεται κάθε φορά ηθικό. Σ’ αυτήν την αναζήτηση χρησιμοποίησε την Επαγωγική μέθοδο με παραδείγματα από την καθημερινή ζωή και εμπειρία οδηγούσε τη σκέψη του συνομιλητή του σε καθολικά συμπεράσματα που ξεπερνούν την εμπειρία και φτάνουν στην απόλυτη γνώση του θέματος. Έτσι κατέληγε σ’ ένα απόλυτο ορισμό, στην απόλυτη γνώση για την αλήθεια, για το καλό και το κακό, το δίκαιο και το άδικο κ.λ.π. Για το Σωκράτη επίσης η λογική σκέψη  οι αισθήσεις αποτελούσε το μοναδικό οδηγό για την αλήθεια , το μοναδικό και το αιώνιο.

Δ3. Η δίκη και ο θάνατος του Σωκράτη

Κατήγοροι: Μέλητος, Άνυτος, Λύκων.
Κατηγορίες: α) Ασέβεια προς τους θεούς (πρόσχημα πίσω από το οποίο κρύβονταν οι πολιτικοί λόγοι της δίωξής του), β) Διαφθορά των νέων (οι απειλούμενοι από το Σωκράτη και τις ενοχλητικές του ερωτήσεις θεωρούσαν ότι η γοητεία που αυτός ασκούσε στους νέους ήταν «διαφθορά»).

Σελλ. 41 - 42

Ε1. Ο βίος του Πλάτωνα

Βιογραφικά: Γεννήθηκε: 428 / -9 π.Χ. Πέθανε: 347 π.Χ. Γονείς: πατέρας: Αρίστων, μητέρα: Περικτυόνη (από αρχοντική οικογένεια που έφτανε μέχρι το Σόλωνα). 7η Επιστολή (γράμμα Πλάτωνα προς του Συρακούσιους φίλους του – είδος αυτοβιογραφίας):  ενεργό δράση στην πολιτική (< απογοήτευση λόγω ανάμειξης θείων του, Κριτία και Χαρμίδη στο καθεστώς των 30οντα και καταδίκη δασκάλου του, Σωκράτη από τη δημοκρατία), υπηρέτησε δύο φορές ως στρατιώτης στη διάρκεια του Κορινθιακού πολέμου (395 – 394 π.Χ.), Ταξίδια: α) 398 – 390 π.Χ. – Κ. Ιταλία και Σικελία: γνωριμία με τον πυθαγόρειο Αρχύτα τον Ταραντίνο και το τύραννο των Συρακουσών Διονύσιο Ι: η προσπάθεια του Πλάτωνα να του διδάξει την πολιτική αρετή και σοφία έληξε άδοξα ο Πλάτων κινδύνεψε να πουληθεί ως δούλος στην Αίγινα, β) 366 π.Χ. – Συρακούσες: προσπάθεια να μετατρέψει το νέο τύραννο Διονύσιο ΙΙ σε φιλόσοφο – βασιλέα. Απέτυχε κι αυτή τη φορά λόγω εσωτερικών πολιτικών συγκρούσεων, γ) 361 π.χ. – Σικελία: εμφύλιες διαμάχες, συνεχή πραξικοπήματα  άδοξο τέλος ταξιδιού.

Η ίδρυση της Ακαδημίας: Λειτούργησε για εννιά αιώνες έως το 529 μ. Χ., οπότε και την έκλεισε ο Ιουστινιανός. Μαθήματα: παρόμοια με αυτά που Πλάτων ορίζει στην «Πολιτεία» του ως ιδανική παιδεία των φυλάκων. Μεγάλη σημασία δινόταν στα μαθηματικά ως απαραίτητη γνώση για την κατανόηση της διαλεκτικής (υπήρχε μάλιστα επιγραφή στην είσοδο της Ακαδημίας όπου αναγραφόταν: «οὐδεὶς ἀγεωμέτρητος εἰσίτω»). Μαθητές:Αριστοτέλης (διαφώνησε τελικά και ακολούθησε άλλη φιλοσοφική πορεία), Σπεύσιππος (ανεψιός του και διάδοχος), Ξενοκράτης, Φίλιππος από την Οπούντα.