ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ
ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ
§§ 14 – 16

§§ 14-15
1. Ποιο δηµοκρατικό δικαίωµα υπαινίσσεται ο Ισοκράτης στην §14 ότι έχει καταπατηθεί και δεν εκφράζονται ελεύθερα, όπως στο παρελθόν, οι ιδέες των πολιτών της Αθήνας; Να επιλέξετε από τα επόµενα και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας: α) παρρησία, β) ἰσονοµία, γ) θεωρικά, δ) ἰσηγορία.
2. Ο Ισοκράτης καταγγέλλει την ανελευθερία του λόγου. Να σηµειώσετε: α) ποια πληροφορία µας παρέχει για την εποχή του, β) γιατί σε κάθε ευνοµούµενη κοινωνία η ελεύθερη διατύπωση των ιδεών αποτελεί δικαίωµα του πολίτη και κυρίαρχη δηµοκρατική αρχή;
3. Ποια επιχειρήµατα χρησιµοποιεί ο Ισοκράτης για να παρουσιάσει την αντιδηµοκρατικότητα του πολιτεύµατος της Αθήνας στην εποχή του;
4. Ποιες αντιφάσεις διακρίνει ο Ισοκράτης στη ζωή των Αθηναίων και των αρχόντων τους;

Λεξιλογικές:
5. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α µε τις λέξεις της στήλης Β µε κριτήριο την ετυµολογική τους συγγένεια:
Α Β

ἐναντιοῦσθαι
ἐκφέρω
δηµοκρατία
ἀποφαίνοµαι
προστάττω
χαρίζοµαι
χρῶµαι
ἀφίσταµαι (ἀποσταίην)
αὐτόνοµος
νουθετῶ
δηµοκρατικός
νουθεσία
αποφατικός
εναντίωση, ενάντιος
χρησιµοποιώ
προστακτική
χάρισµα
εκφορά
απόσταση
αυτονοµηµένος, αυτονοµούµαι


6. Να αντιστοιχίσετε τη στήλη Α µε τις λέξεις της στήλης Β:
Α Β
διά + νοῦς
δῆµος + κράτος
πᾶς + ῥῆσις
νοῦς + τίθηµι
ἀπό + ἵσταµαι
πρό + τίθηµι
ἐπί + πλήττω
χείρ + τείνω

χειροτονία
νουθετώ
επίπληξη
δηµοκρατία
πρόθεση
απόσταση
διάνοια
παρρησία

6. Να συµπληρώσετε τα κενά των προτάσεων που ακολουθούν µε λέξεις που έχουν ετυµολογική σχέση µε αντίστοιχες του κειµένου σας:
«Ἐξ ἰδίων κρίνονται τὰ ..........................».
«Καί ἄφες ἡµῖν τὰ ....................................ἡµῶν».
«Τὰ καλὰ καὶ ................................ σοι προσφέροµεν».


§§ 16
1. Με ποιο επιχείρημα ο ρήτορας τεκμηριώνει την πρότασή του να αποδεχτούν οι Αθηναίοι ακόμα και την Ανταλκίδια Ειρήνη; Πώς το κρίνετε;
2. Οι αρχές της αυτονομίας – ανεξαρτησίας και του δικαίου ισχύουν στην εποχή μας; Να αιτιολογήσεις τη θέση σου.

Λεξιλογικές
3. α) Να βάλετε σε κύκλο τα ρήµατα που στην αρχαία ελληνική έχουν την ίδια σχεδόν σηµασία µε το ρ. οἶδα, β) να διακρίνετε την εννοιολογική διαφορά τους και γ) να σχηµατίσετε µία πρόταση µε τη σηµασία του καθενός στην νέα ελληνική:
α) γιγνώσκω, µανθάνω, διδάσκω, ἐπίσταµαι, βουλεύοµαι.
β) .......................... σηµαίνει στη ν. ε.:..................................
........................... σηµαίνει στη ν. ε.: ................................
γ) ..........................................................................................
..........................................................................................

4. Να γράψετε στη νέα ελληνική λέξεις απλές ή σύνθετες που να έχουν το ίδιο θέµα µε τις λέξεις που ακολουθούν: γιγνώσκων, τῆς πόλεως, βασιλέα, ἔχειν.

5. Να σχηµατίσετε προτάσεις στη νέα ελληνική µε τις λέξεις που ακολουθούν (µία πρόταση για κάθε λέξη): διάνοια, δεινότατος, ὄφελος, αὐτόνοµος.

6. Να σηµειώσετε δίπλα σε καθεµία από τις λέξεις που ακολουθούν τη λέξη του κειµένου µε την οποία έχει ετυµολογική σχέση: φρόνιµος, περιφορά, διάθεση, παράσταση, καταφατικός, εκθετήριον, πολεοδοµία, αποθήκη, εισιτήριο, αναφορά.