Ο φόνος ως μέσο άσκησης δικαιοσύνης
1. Ξεχνάμε γρήγορα. Δηλώνουμε σήμερα απερίφραστα τον αποτροπιασμό μας για τη θανατική
ποινή, αλλά κατ΄ επανάληψη ακούγονται- μέσω των καναλιών- ευδιάκριτες φωνές υπέρ της
επαναφοράς της, φανερώνοντας- στις τηλεοπτικές μας συχνότητες και όχι μόνο- πολλούς
μικρούς υποψήφιους δημίους.
2. Χιλιάδες άνθρωποι εκτελούνται κάθε χρόνο (σε 68 χώρες επιβάλλεται αυτού του είδους η
ποινή). Μέσα στο 2004, 3.797 άνθρωποι εκτελέστηκαν σε 25 χώρες και τουλάχιστον 7.395
καταδικάστηκαν σε θάνατο σε 64 χώρες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Αμνηστίας.
Το 2005, 2.148 άνθρωποι εκτελέστηκαν σε 22 χώρες και τουλάχιστον 5.186
καταδικάστηκαν σε θάνατο σε 53 χώρες. Οι περισσότερες εκτελέσεις- περίπου το 90%-
γίνονται στην Κίνα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, κάθε χρόνο στη χώρα αυτή
εκτελούνται κατά την επίσημη εκδοχή 2.000- 3.000 άνθρωποι, όμως ο πραγματικός αριθμός
ξεπερνά τις 10.000. Λίγοι από τους εκτελεσθέντες είχαν μια δίκαιη δίκη, και η ποινή
αποφασίστηκε με βάση στοιχεία που αποσπάστηκαν με βασανιστήρια.
3. Στην Ελλάδα η τελευταία θανατική εκτέλεση έγινε το 1973. Στα χαρτιά η θανατική ποινή
έμεινε μέχρι το 1993, όταν και καταργήθηκε με εξαίρεση το έγκλημα της εσχάτης
προδοσίας. Τον Νοέμβριο του 2004 η ελληνική Βουλή επικύρωσε το 13ο Πρωτόκολλο της
Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου, καταργώντας τη θανατική ποινή
για όλα ανεξαιρέτως τα εγκλήματα.
4. Η θανατική ποινή είναι ένας αληθινός παραλογισμός. Το κράτος σκοτώνει κάποιον επειδή
σκότωσε, για να διδάξει ότι δεν πρέπει να σκοτώνουμε, αφού η ανθρώπινη ζωή αποτελεί
υπέρτατη αξία. Η θανατική ποινή είναι ασυμβίβαστη με τη φύση της δημοκρατικής
πολιτείας. Επιβάλλεται όταν το κράτος θέλει να επιδείξει με τον πιο δραστικό τρόπο τη
δύναμή του, το «δικαίωμά» του να ξεπερνά ηθικούς ενδοιασμούς, ανθρωπιστικά αιτήματα,
παραδόσεις.
5. Η θανατική ποινή δεν μπορεί να χρησιμοποιείται κατά του εγκλήματος γιατί είναι έγκλημα η
ίδια. Ενώ πουθενά δεν έχει αποδειχθεί ότι αποτελεί αποτελεσματικό μέσο για την
καταστολή του εγκλήματος.
Η θανατική ποινή είναι απόλυτη. Είναι η μόνη ποινή που μετά την εκτέλεσή της δεν μπορεί
να ανακληθεί ή να μετατραπεί.
6. Τα στατιστικά στοιχεία φανερώνουν μια ακόμη διάστασή της: Τη ρατσιστική. Ενώ μαύροι
και λευκοί πέφτουν θύματα βίαιων εγκλημάτων στο ίδιο ποσοστό, το 82% των ανθρώπων
που εκτελέστηκαν από το 1977 είχαν καταδικαστεί για φόνο λευκών. Οι μαύροι αποτελούν
το 12% του πληθυσμού των ΗΠΑ αλλά το 42% των θανατοποινιτών, ενώ το δικαστικό
σύστημα που τους δίκασε και τους καταδίκασε παραμένει στο μέγιστο μέρος του λευκό.
Είναι άλλωστε γνωστό ότι η αποτροπή ή επιβολή της θανατικής ποινής σε κάποιον εγκληματία
είναι συνάρτηση της κοινωνικής και οικονομικής του θέσης. Το αν θα καταδικαστεί κάποιος
σε θάνατο ή όχι, συχνά εξαρτάται από τον δικηγόρο του και όχι από το έγκλημα που έχει διαπράξει. Ο Μάικλ Μέλο, δικηγόρος θανατοποινιτών για 14 χρόνια στη Φλόριντα, στο
βιβλίο του «Dead wrong» αναφέρει ότι «η θανατική ποινή μοιάζει με έναν κλήρο, αλλά
νοθευμένο κλήρο. Το αποτέλεσμά του επηρεάζεται από ζητήματα πολιτικής, τάξης, φυλής,
γεωγραφίας, και το πιο σημαντικό, από την ποιότητα και τις πηγές του δικηγόρου
υπεράσπισης στη δίκη».
7. Η θανατική ποινή αποτελεί υπέρβαση των ανθρωπίνων ορίων. Και όμως. Αποκεφαλισμός,
καύση στην πυρά, απαγχονισμός, θάλαμος αερίων, τουφεκισμός, ηλεκτρική καρέκλα,
δηλητηριώδης ένεση, η επινοητικότητα των ανθρώπων είναι ανεξάντλητη όταν πρόκειται να
εξοντώσουν τον συνάνθρωπό τους.
8. Στην «Ισπανική Διαθήκη» ο Άρθουρ Κέσλερ, ο οποίος κατά τον ισπανικό εμφύλιο είχε
καταδικαστεί σε θάνατο στη Μαλάγκα, γράφει: «Το ικρίωμα δεν είναι μονάχα μια μηχανή
θανάτου. Είναι και το πιο παλιό και αισχρό σύμβολο της τάσης του ανθρώπινου να θέλει
την ίδια την ηθική καταστροφή του».
Α. Να συνταχθεί περίληψη του κειμένου που θα παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας μέσα
στην τάξη (μονάδες 25)
Β1. Να βρείτε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που υπάρχουν στο κείμενο (μονάδες 10)
Β2.Με ποιον τρόπο αναπτύσσονται οι παράγραφοι 4 και 7 του κειμένου; (μονάδες 10)
Β3. Να αναπτύξετε με τη μέθοδο της αιτιολόγησης σε μια παράγραφο 100-110 λέξεων τη
φράση «Η θανατική ποινή δεν μπορεί να χρησιμοποιείται κατά του εγκλήματος, γιατί είναι
έγκλημα η ίδια». (μονάδες 10)
Β4. Να γράψετε από ένα συνώνυμο για τις λέξεις του κειμένου: απροκάλυπτα, αποτροπιασμό,
αποσπάστηκαν, εξοντώσουν, τάσης (μονάδες 5).
Γ. Ως πρόεδρος του δεκαπενταμελούς του σχολείου σας αναλαμβάνετε να συντάξετε μια
επιστολή προς τον πρωθυπουργό μιας χώρας στην οποία εξακολουθεί να εφαρμόζεται η
θανατική ποινή. Στην επιστολή σας επισημαίνετε την αναποτελεσματικότητα της εφαρμογής
της και το γεγονός πως η κατάργηση της θανατικής ποινής συμβαδίζει με τον οικουμενικό
κώδικα δικαίου για τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα(600 λέξεις). (μονάδες 40)