Ν.Ε. ΓΛΩΣΣΑ Β' ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΡΓΑΣΙΑ

(Σχεδιάγραμμα)

Ορισμός

Εργασία είναι η μεθοδική και υπεύθυνη σωματική ή πνευματική προσπάθεια του ανθρώπου, που αποβλέπει στη δημιουργία υλικών, πνευματικών και ηθικών αγαθών, για την ικανοποίηση των αναγκών του.

Μορφές: σωματική, πνευματική, μεικτή ή ατομική, ομαδική.

Σημασία της εργασίας

Η προσφορά της εργασίας είναι σημαντική για κάθε τομέα του ανθρώπου:

Πνευματικός τομέας

- αναπτύσσονται οι επιστήμες (εφευρέσεις, ανακαλύψεις), τα γράμματα, οι τέχνες και

γενικότερα δημιουργείται πολιτισμός

- καλλιεργείται η κριτική σκέψη και η δημιουργική φαντασία, οξύνεται ο νους και ο

άνθρωπος γίνεται πιο ικανός και πιο δραστήριος

- οργανώνεται καλύτερα το άτομο, κάνει τον απαραίτητο προγραμματισμό για την έγκυρη και επιτυχή διεκπεραίωση του έργου

- απομακρύνεται από το φανατισμό και τις προκαταλήψεις

- οδηγείται στην αυτογνωσία, επικοινωνώντας με τους άλλους και μελετώντας το χαρακτήρα τους, αφού η γνώση του «εγώ» γίνεται μέσα από τη γνώση του «εσύ». Επίσης, με την εργασία ανακαλύπτει άγνωστες πτυχές της προσωπικότητάς του, ικανότητες και αδυναμίες

- γενικότερα, ολοκληρώνεται ως προσωπικότητα.

Ηθικός τομέας

- ηθικοποιείται το άτομο, γιατί, στην επικοινωνία με τους άλλους, καλλιεργεί την ανθρωπιά, την ειλικρίνεια, τον ετεροσεβασμό και τον αυτοσεβασμό

- ο μόχθος που καταβάλλει για την επίτευξη έργου, αναπτύσσει το σεβασμό προς το μόχθο και το έργο των άλλων

- καλύπτει τις βιοτικές ανάγκες του ατόμου και δεν καταφεύγει σε αντικοινωνικές πράξεις

- αναπτύσσει την ευγενή άμιλλα, την υπομονή, την επιμονή, τη μεθοδικότητα, ενώ η

προσήλωση σε αυτή απομακρύνει από κακές έξεις και συναναστροφές

- δίνει την ηθική ικανοποίηση, τη χαρά της δημιουργίας

- εξευγενίζει και ολοκληρώνει τον άνθρωπο, γιατί δίνει νόημα και περιεχόμενο στη ζωή του και τον οδηγεί στο ωραίο και στο καλό

Ψυχολογικός τομέας

Ο άνθρωπος αισθάνεται:

- ευτυχισμένος, γιατί μπορεί να υλοποιήσει τους στόχους του

- εσωτερική ικανοποίηση και ψυχική πληρότητα, με την προσφορά του στο κοινωνικό

σύνολο

- αυτοπεποίθηση, όταν βλέπει ότι το έργο του έχει κοινωνική αποδοχή

Κοινωνικός τομέας

- κοινωνικοποιείται το άτομο, γιατί αντιλαμβάνεται την ανάγκη της συνεργασίας για την υλοποίηση των στόχων (εντάσσει το εγώ στο εμείς)

- καλλιεργείται ο διάλογος, η ανεκτικότητα, η συνέπεια, απαραίτητες προϋποθέσεις για την κοινωνική ζωή

- ανυψώνεται κοινωνικά ο άνθρωπος, γιατί εξασφαλίζεται η αξιοπρέπεια, η εκτίμηση εκ μέρους των συνανθρώπων, η ασφάλεια και η αισιοδοξία

- προάγεται η κοινωνική ζωή, γιατί η ατομική δημιουργία μετατρέπεται σε κοινωνικό κτήμα και ικανοποιεί τις γενικότερες κοινωνικές ανάγκες

- ευαισθητοποιείται το άτομο και ενεργοποιείται στα ευρύτερα κοινωνικά προβλήματα με την κατοχύρωση του έργου και τη διασφάλιση της κοινωνικής γαλήνης

Πολιτικός τομέας

- το άτομο αποκτά πολιτική συνείδηση, γιατί η εργασία είναι πολιτική πράξη, και

απευθύνεται στο σύνολο

- οργανώνει συλλόγους και συνδικαλιστικές ενώσεις για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του. Μέσα από αυτούς διαλέγεται με την εξουσία, διατυπώνει τις θέσεις του ή και πιέζει για τη διασφάλιση του ατομικού και συλλογικού συμφέροντος.

- το δικαίωμα της εργασίας είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα για όλους τους πολίτες. Προβλέπεται, επίσης, και στην οικουμενική διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου, όπου συγκεκριμένα αναφέρεται ότι ο καθένας έχει δικαίωμα: α) στην εργασία, στις ικανοποιητικές συνθήκες εργασίας, β) ίσης αμοιβής για ίση προσφορά εργασίας,

 γ) στην εξασφάλιση, με την εργασία, της ανθρώπινης διαβίωσης του εαυτού του και της οικογένειάς του,

δ) να ιδρύει συνδικάτα για την προάσπιση των συμφερόντων του.

Οικονομικός τομέας

- εξασφαλίζει οικονομικά το άτομο, περιορίζει τη στέρηση και τη φτώχεια

- αναπτύσσει τη δημόσια οικονομία

- συνεπάγεται την οικονομική ανεξαρτησία (ατομική ή εθνική) κι αυτή με τη σειρά της την ελευθερία

- οδηγεί στην κοινωνική ευημερία

Εθνικός τομέας

- με την εργασία παράγεται εθνικό έργο και υλοποιούνται οι εθνικοί στόχοι

- το κράτος αποκτά διεθνές κύρος και διαπραγματευτική δύναμη.

Παράγοντες για σωστή εργασία

- Καλή σωματική και ψυχική υγεία

- Καλλιέργεια της φιλεργατικότητας από την παιδική ηλικία

- Άρτιες τεχνικές προϋποθέσεις, σε συνδυασμό με την τέλεια γνώση των σκοπών

- Σωστή και ελεύθερη εκλογή επαγγέλματος καθώς και παροχή ισότιμων ευκαιριών για εργασιακή απασχόληση και εξέλιξη

- Κίνητρα οικονομικά, πνευματικά, ηθικά που επηρεάζουν βαθύτατα την εκλογή και άσκηση κάθε εργασίας

- Έλεγχος της εργοδοσιακής αυθαιρεσίας, με τη δυνατότητα συγκρότησης συνδικαλιστικών ενώσεων

- Δυνατότητα πρωτοβουλιακής παρέμβασης του εργαζομένου στο σχεδιασμό της εργασίας.

Η σωστή σχέση του ανθρώπου με την εργασία είναι αναγκαία στην εποχή μας, γιατί:

1. Ζούμε σε μια εποχή ψυχικής έντασης, άγχους και γρήγορου ρυθμού ζωής.

2. Η εποχή μας απαιτεί ποιοτικότερη και αποδοτικότερη εργασία.

3. Η σύγχρονη ηθική κρίση και ο ευδαιμονισμός απαιτούν ιδιαίτερο επαγγελματικό ήθος και ξεχωριστό δεσμό ανάμεσα στον άνθρωπο και την εργασία του.

Αποτελέσματα της αργίας

Το άτομο:

1. φθείρεται ηθικά και πνευματικά

2. στερείται των υλικών αγαθών και της ηθικοπνευματικής του ελευθερίας

3. ωθείται σε ανήθικες πράξεις, ταπεινά πάθη της ψυχής

4. δε συμμετέχει ενεργά στην κοινωνική και πολιτιστική πρόοδο

5. είναι παράγοντας ανυποληψίας, ανασφάλειας και αβεβαιότητας

Αίτια αλλοτρίωσης του ανθρώπου από την εργασία του

1. Η επιλογή της εργασίας δε γίνεται με βάση τις κλίσεις, τις εφέσεις, τις ιδιαίτερες επιθυμίες και ικανότητες του ατόμου, αλλά τη δίψα για απόκτηση πολλών χρημάτων, κοινωνικής προβολής και δύναμης

2. Η απαξιωτική στάση της κοινωνίας προς ορισμένα επαγγέλματα παίζει αποφασιστικό ρόλο στις επιλογές του ατόμου.

3. Η έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού και επαγγελματικής αγωγής δεν επιτρέπει στους νέους να ανιχνεύσουν πρώτα τις δυνάμεις τους και τις επιθυμίες τους και ύστερα από κατάλληλη ενημέρωση να προβούν στη σωστή εκλογή, που δεν θα προβάλει τον οικονομικό παράγοντα ως μοναδικό στόχο και κίνητρο.

4. Η έλλειψη από την εργασία της εσωτερικής ανάγκης για αυτοεπιβεβαίωση και η άσκησή της για καθαρά βιοποριστικούς λόγους.

5. Οι συνθήκες δουλειάς, η πολύχρονη άσκηση μιας εργασίας, που καταλήγει σε ρουτίνα, πλήξη, ανία, καθώς και η μονότονη και αυτοματοποιημένη εργασία, η μη εξασφάλιση χαράς και ικανοποίησης από τη δημιουργία, η μονότονη μηχανική επανάληψη

6. Η εκμετάλλευση της εργασίας από τους οικονομικά ισχυρότερους, ο οξύς ανταγωνισμός, ο εκφυλισμός του επαγγέλματος, τα ηθικά επαγγελματικά διλήμματα

7. Ο ανταγωνισμός και η προσπάθεια για επαγγελματική ανέλιξη γίνονται αυτοσκοπός και καταρρακώνουν τις σχέσεις των ανθρώπων

8. Η ανεργία, που αναγκάζει τους ανθρώπους να ασκούν ευκαιριακά επαγγέλματα για την κάλυψη μόνον των βιοποριστικών τους αναγκών

9. Ο καταναλωτισμός της εποχής μας, που διαμορφώνει ένα χρησιμοθηρικό πνεύμα στις σχέσεις του ανθρώπου με την εργασία

10. Ο αποκλεισμός του ανθρώπου από τον σχεδιασμό του έργου και η μετατροπή του σε εκτελεστή αποφάσεων. Η εργασία παύει τότε να αποτελεί μέσο έκφρασης και δημιουργίας του ανθρώπου

11. Οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και η έλλειψη ή η παραβίαση του εργατικού δικαίου

12. Ο αυστηρός καταμερισμός, η τυποποίηση και η επανάληψη την καθιστούν ανιαρή και μονότονη, με αποτέλεσμα την ψυχική εξουθένωση του εργαζομένου

13. Η πολύωρη απασχόληση, γιατί περιορίζει τον ελεύθερο χρόνο του εργαζομένου

14. Η μη εξασφάλιση ικανοποιητικών οικονομικών αποδοχών

15. Η μηχανοποίηση της εργασίας:

- διακόπτει την οργανική σχέση του ατόμου με το αντικείμενο εργασίας

- οδηγεί στην αλλοτρίωση του εργαζόμενου από το παραγόμενο προϊόν

- με τρέπει τον άνθρωπο σε εξάρτημα της μηχανής, περιορίζοντας την ελευθερία του__

- στερεί από τον εργαζόμενο τη χαρά της δημιουργίας.

Επιπτώσεις της αλλοτρίωσης του ανθρώπου από την εργασία

Ι. Στην ατομική ζωή:

1. Το άτομο χάνει την ψυχική του ηρεμία, εξουθενώνεται, γίνεται νευρικό και απαισιόδοξο

2. Παύει να νιώθει πως πραγματοποιεί την κοινωνική αποστολή του

3. Ο χώρος της εργασίας, από χώρος δημιουργίας και κοινωνικής προσφοράς, μεταβάλλεται σε τόπο μαρτυρίου και άγχους

4. Επηρεάζεται η απόδοσή του, η επαγγελματική του εξέλιξη και η κοινωνική του καταξίωση.

ΙΙ. Στην κοινωνική ζωή:

1. Η μεγάλη υποβάθμιση της ποιότητας της εργασίας ζημιώνει το κοινωνικό σύνολο

2. Το μίσος για την εργασία μεταφέρεται και στους συνανθρώπους, προκαλώντας

δυσαρμονία στις κοινωνικές σχέσεις

3. Το επάγγελμα παύει να ενώνει τα άτομα και να τα κάνει να συνειδητοποιούν την ανάγκη του άλλου, την ανάγκη της ομαλής συνεργασίας ως προϋπόθεσης για την επιβίωση του ανθρώπου.

4. Η κοινωνία οπισθοδρομεί και νεκρώνεται κάθε προϋπόθεση προόδου.

ΧΕΙΡΩΝΑΚΤΙΚΗ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

 

Ορισμός

• Η εργασία διακρίνεται σε πάμπολλα είδη ανάλογα με το χώρο όπου ασκείται (π.χ. επιστημονική, σχολική, κοινωφελής) και ανάλογα με τους φορείς που την ασκούν (π.χ. ατομική, ομαδική). Μια γενικότερη διάκριση είναι η χειρωνακτική ή σωματική και η

πνευματική ή διανοητική εργασία, με κριτήριο εάν το περιεχόμενο της απασχόλησης του εργαζόμενου απαιτεί σωματική ή πνευματική ενέργεια περισσότερο.

• Βέβαια η διάκριση αυτή είναι συμβατική καθώς ο άνθρωπος αποτελεί ενιαία οντότητα, μία ενότητα πνεύματος και σώματος.

Αίτια υποτίμησης χειρωνακτικών εργασιών

• Η διανοητική εργασία θεωρήθηκε στο παρελθόν ως η πλέον αρμόζουσα στον αναπτυγμένο άνθρωπο και για αυτό τύχαινε μεγαλύτερης υπόληψης και κοινωνικής καταξίωσης.

• Αυτή η αντίληψη επιβιώνει και στις μέρες μας, ιδιαίτερα στην ελληνική κοινωνία καθώς συνδέεται με τη νοοτροπία σύμφωνα με την οποία ο κάτοχος ενός πανεπιστημιακού πτυχίου θεωρείται ανώτερος κοινωνικά από εκείνον που εργάζεται αξιοποιώντας τις σωματικές του δυνάμεις.

• Τα λεγόμενα πνευματικά επαγγέλματα, λοιπόν, θεωρείται ότιπροσφέρουν κοινωνικό κύρος (όπως π.χ. το επάγγελμα του γιατρού, του δικηγόρου, του μηχανικού) αλλά και υψηλότερες αμοιβές σε αυτούς που τα εξασκούν (ακόμη και αν οι αμοιβές αυτές αποκτώνται μακροπρόθεσμα, δηλαδή μετά το πέρας των πολυετών σπουδών που προαπαιτούνται).

• Θεωρείται γενικότερα ότι οι άνθρωποι που εργάζονται πνευματικά- επιστημονικά έχουν καταβάλει μεγαλύτερους κόπους για να γίνουν «ειδήμονες» στον τομέα τους, επομένως και η δουλειά τους έχουν μεγαλύτερη σπουδαιότητα για το σύνολο.

• Οι άνθρωποι που ασκούν χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι, οι υδραυλικοί, οι ηλεκτρολόγοι) ακόμη κι όταν επιτυγχάνουν την οικονομική άνεση, κοπιάζουν περισσότερο σε καθημερινή βάση και το επαγγελματικό περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται είναι πιο αντίξοο (π.χ. χωράφια, βιομηχανίες κλπ.) σε σχέση με εκείνα μέσα στα οποία ασκείται η πνευματική εργασία (π.χ. γραφεία, βιβλιοθήκες, αίθουσες σχολείων, αμφιθέατρα πανεπιστημίων).

• Επίσης, τα έργα του πνεύματος θεωρείται ότι έχουν μεγαλύτερη εμβέλεια και επίδραση στο σύνολο της ανθρωπότητας, όπως π.χ. η επιστημονική ανακάλυψη ενός φαρμάκου για τη θεραπεία μιας ασθένειας, με συνέπεια οι φορείς τους (π.χ. γιατροί, ερευνητές κλπ.) να γίνονται αντικείμενα θαυμασμού.

Επιπτώσεις του διαχωρισμού χειρωνακτικής και πνευματικής εργασίας

• Δημιουργείται ένα είδος επαγγελματικού ρατσισμού σύμφωνα με το οποίο οι εργαζόμενοι χειρωνακτικά προσφέρουν λιγότερο στο σύνολο και είναι σκόπιμο να αμείβονται με χαμηλότερο μισθό και να μην προωθούνται σε διευθυντικές θέσεις, ακόμα και όταν το αξίζουν.

• Οι χειρώνακτες ως αποτέλεσμα της παραπάνω αντίληψης γίνονται θύματα κοινωνικού αποκλεισμού και νιώθουν χαμηλή αυτοπεποίθηση.

• Οι νέοι άνθρωποι που προσανατολίζονται επαγγελματικά, διστάζουν εξαιτίας της νοοτροπίας που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία, να επιλέξουν ένα χειρωνακτικό επάγγελμα (π.χ. μελισσοκόμος  ζωοτρόφος) ακόμα όταν υπάρχει οικογενειακή παράδοση σε αυτό, γιατί δεν έχει κοινωνικό γόητρο, με αποτέλεσμα να στρέφονται

όλοι στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.

• Η στροφή αυτή των νέων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ οδηγεί στην παραγωγή υπερπληθώρας επιστημόνων, οι οποίοι δεν απορροφώνται από την αγορά εργασίας, παραμένουν άνεργοι και υφίστανται όλα τα δεινά της κατάστασης αυτής (οικονομικό αδιέξοδο, αδράνεια, κοινωνικός αποκλεισμός, ψυχολογικά προβλήματα, ένταση στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, στροφή στην παρανομία).

Τρόποι αντιμετώπισης

• Συνειδητοποίηση ότι καμία ενέργεια ή εργασία του ανθρώπου δεν είναι αποκλειστικά σωματική ή πνευματική.

• Ιδιαίτερα στις μέρες μας όπου η τεχνολογία εφαρμόζεται με ταχύ ρυθμό στην παραγωγική διαδικασία (π.χ. μέσω της χρήσης των ηλεκτρονικών υπολογιστών που απαιτούν χειρισμό από τους ανθρώπους) είναι ακόμη πιο δυσδιάκριτα τα όρια μεταξύ των δύο μορφών εργασίας.

• Συναίσθηση ότι η εργασία κάθε είδους είναι απαραίτητη για τη ζωή και την ανάπτυξη του συνόλου, επομένως η προσφορά του χειρώνακτα (π.χ. του φούρναρη ή του οδοκαθαριστή) είναι εξίσου σημαντική με εκείνη του πνευματικά εργαζόμενου (π.χ. του λογιστή ή του διοικητικού υπαλλήλου) και είναι σκόπιμο να γίνεται σεβαστή από όλους σε μια δημοκρατική κοινωνία.

• Η οικογένεια αλλά και το σχολείο οφείλουν να διαπαιδαγωγούν τα παιδιά και τους μαθητές με τέτοιο τρόπο ώστε να επιλέγουν το επάγγελμα που θα ακολουθήσουν με βάση τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις τους και όχι με βάση τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις του παρελθόντος.

• Το κράτος από την πλευρά του οφείλει να προσφέρει στους νέους ένα ευέλικτο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο δεν θα τους παγιδεύει σε έναν μονόδρομο που οδηγεί στις πανελλήνιες εξετάσεις για την είσοδο στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, αλλά θα τους επιτρέπει να επιλέξουν άλλους χώρους απασχόλησης (π.χ. στον τομέα της γεωργίας, της κτηνοτροφίας ή της αλιείας) ώστε να αποφευχθεί η μάστιγα της ανεργίας.

• Τέλος, μέσα σε όλα αυτά, η αλλαγή της νοοτροπίας στο πλαίσιο της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας είναι επιτακτική, γιατί όσο επικρατεί η λανθάνουσα, έστω, άποψη ότι είναι καλύτερο να είσαι «άνεργος πτυχιούχος» παρά «εργαζόμενος χειρώνακτας» οι νέοι αιχμαλωτίζονται σε μία βιοθεωρία, που τους στερεί το δικαίωμα να αξιοποιήσουν τις δυνάμεις τους για το δικό τους καλό αλλά και την πρόοδο του συνόλου

ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ

Στην Ελλάδα η τηλεργασία αναγνωρίστηκε ως ειδική μορφή απασχόλησης με το Νόμο 2639/1998. Για την προώθηση της νέας αυτής μορφής εργασίας, η πολιτεία έδωσε κίνητρα με προβλεπόμενη εγκύκλιο αποβλέποντας στην ελάττωση των δαπανών των επιχειρήσεων που απασχολούν τον τηλεργαζόμενο. Ευχής έργο θα ήταν η δημιουργία λεπτομερούς νομοθετικού πλαισίου για τον καθορισμό των υποχρεώσεων των εργοδοτών και των εργαζομένων καθώς και των όρων εργασίας του τηλεργαζόμενου τόσο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέσω αυτού θα δημιουργούταν μια ΄΄ασπίδα΄΄ προστασίας των δικαιωμάτων του τηλεργαζόμενου ατόμου αλλά και η ανυπαρξία συγκεκριμένου πλαισίου καθορισμού σε αυτή τη μορφή εργασίας’’

Ορισμός:

Η τηλεργασία αποτελεί τη μορφή εργασίας που ασκείται για ένα εργοδότη ή πελάτη από μακριά (τήλε) και από ένα συνήθως άτομο/ εργαζόμενο εκτός του παραδοσιακού εργασιακού χώρου. Η ίδια περιλαμβάνει τη χρήση τηλεπικοινωνιών, προηγμένων τεχνολογιών/ μέσων πληροφόρησης.

Επαγγέλματα:

Προγραμματιστές

μεταφραστές

διορθωτές κειμένων σε εκδοτικούς οίκους

συγγραφείς κλπ

Οφέλη/ θετικές επιδράσεις

Χωρίς αμφιβολία, η εξοικονόμηση του χρόνου, χρημάτων για τον εργαζόμενο μπορούν να συνυπολογιστούν στα θετικά στοιχεία της τηλεργασίας. Ειδικότερα, η προσαρμογή της εργασίας στο ωράριο που μπορεί και επιθυμεί να εργαστεί κάποιος, δηλαδή τις ώρες που πιστεύει ότι είναι παραγωγικός και νηφάλιος είναι προτέρημα αυτού του τύπου εργασίας. Εκτός από αυτό, η εκμηδένιση του χρόνου που σπαταλά κάποιος για τη μετακίνησή του προς και από το χώρο εργασίας είναι ένα ισχυρό πλεονέκτημα της νέας μορφής εργασίας. Σχετικά με τους οικονομικούς πόρους που κερδίζει/ απολαμβάνει κάποιος, θα λέγαμε ότι τα έξοδα μετακίνησης (πχ. βενζίνη, διόδια) καθώς και οι επαγγελματικές ανταλλαγές κάθε είδους, δεν υπάρχουν.

Αξίζει να αναφέρουμε και τη δυνατότητα που έχει ο τηλεργαζόμενος να κερδίζει περισσότερα χρήματα ασχολούμενος με διαφορετικά εργασιακά αντικείμενα ταυτόχρονα, εφόσον το ωράριό του δεν είναι προκαθορισμένο Σίγουρα, η μείωση του λειτουργικού κόστους για τις επιχειρήσεις μπορεί να συμπεριληφθεί στα πλεονεκτήματα της τηλεργασίας. Είναι ευνόητο ότι οι επιχειρήσεις δεν αμείβουντο ίδιο τους εργαζόμενους του γραφείου με αυτούς που προσφέρουν τις υπηρεσίες εξ αποστάσεως. Οι μισθοί είναι σαφώς μειωμένοι. Με αφετηρία τη θέση αυτή αναφέρουμε και την αύξηση της παραγωγικότητας για τα εταιρείες αφού περισσότερο προσωπικό ( εντός εταιρείας και εκτός αυτής) εργάζεται για λογαριασμό της τελευταίας. Έτσι, η αποδοτικότητα και η ανταγωνιστικότητά τους αυξάνεται.

Η δυνατότητα απασχόλησης ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων ( άτομα με ειδικές ανάγκες και μητέρες) πρέπει να συμπεριληφθεί στα οφέλη της εργασίας εξ αποστάσεως. Πολλοί συμφωνούν με την άποψη ότι η τηλεργασία είναι δυνατό να εξασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή και ένταξη των παραπάνω ανθρώπων στην παραγωγή αξιοποιώντας τις δεξιότητές τους. Στο πλαίσιο αυτό κατανοούμε την οικονομική ανεξαρτησία, την κοινωνική αυτονομία ως επιπλέον ΄΄κατακτήσεις΄΄ που δύνανται να απολαμβάνουν τα συγκεκριμένα άτομα μέσω της συμβολής τους στην παραγωγική διαδικασία.

Αρνητικές επιδράσεις

Χωρίς αμφιβολία, η τηλεργασία συμβάλλει στην κοινωνική απομόνωση του εργαζόμενου, δηλαδή, σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του σύγχρονου ατόμου. Η καλλιέργεια της επαγγελματικής συνεργασίας, της αλληλεξάρτησης, του δημιουργικού συλλογικού πνεύματος απουσιάζουν και καλλιεργούνται η αποξένωση, η τυποποίηση. Έτσι, ο τηλεργαζόμενος χωρίς να το συνειδητοποιεί γίνεται τρομερά εσωστρεφές άτομο και πνευματικά ΄΄μηχανοποιημένο΄΄/ κονσερβοποιημένο. Στο πλαίσιο αυτό, η απώλεια θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων είναι δεδομένη. Η αδυναμία του εργαζόμενου να διεκδικήσει με τους συναδέλφους του τα εργασιακά του προνόμια, να επεκτείνει τις εργασιακές του κατακτήσεις (περιστολή πρωτοβουλιακής δράσης), να αγωνιστεί για τη βελτίωση των γενικών εργασιακών συνθηκών δεν μπορεί να αποσιωπηθεί.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα περιθώρια της προαγωγής αλλά και της γενικότερης επαγγελματικής ανέλιξης είναι ανύπαρκτα. Αυτό σίγουρα καθηλώνει τον εργαζόμενο και δεν του δίνει το έναυσμα για διαρκή επαγγελματική επιμόρφωση. Αξίζει να σημειώσουμε και το κόστος εξοπλισμού με συστήματα υψηλής τεχνολογίας καθώς και το κόστος πρόσβασης στις διάφορες επιχειρήσεις για τους απασχολούμενους αποτελεί ένα εύλογο μειονέκτημα της εξ αποστάσεως εργασίας.

Κοινοτοπία τείνει να αποτελέσει η άποψη ότι τελικά η τηλεργασία διαιωνίζει την ανεργία. Ειδικότερα, η εργασία από απόσταση αποτελεί μια προσωρινή λύση για όσους αναζητούν εργασία. Επομένως, αυτού του είδους η βραχύβια απασχόληση ή αλλιώς η απασχόληση με ΄΄ημερομηνία λήξης΄΄ κάθε άλλο παρά συμβάλλει στην εκρίζωση και ακολούθως στην αντιμετώπιση του δυσεπίλυτου αυτού κοινωνικού προβλήματος.

Τα οφέλη της εργασίας στη ζωή του ατόμου

08 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019

Εργασία είναι κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα που αποσκοπεί στην εκτέλεση ενός έργου, στην παραγωγή ενός προϊόντος, υλικού ή πνευματικού. Μπορεί να είναι χειρωνακτική ή πνευματική ή συνδυασμός και των δύο. Επίσης μπορεί να είναι εθελοντική η αμειβόμενη. Σε κάθε περίπτωση τα οφέλη τα οποία αποκομίζει το άτομο από αυτή είναι πολλαπλά.

Σε πρωταρχικό επίπεδο, το άτομο που εργάζεται είναι σε θέση να καλύψει τις βιοποριστικές του ανάγκες, απαραίτητες για την επιβίωση του. Έτσι, αποκτά αίσθηση ελευθερίας και αποφεύγει τις άνομες πράξεις, στις οποίες εύκολα μπορεί να οδηγηθεί κάποιος, ο οποίος νιώθει ότι η σωματική και ψυχική του ακεραιτότητα βρίσκονται σε κίνδυνο. Το αίσθημα της επιβίωσης είναι το πιο ισχυρό από όλα τα άλλα και μας καθοδηγεί. Και η εργασία συμβάλλει στην επιβίωση μας, σωματική αλλά και συναισθηματική, καθώς μέσα από αυτή το άτομο απολαμβάνει επίσης ποικίλα οφέλη για την ψυχολογία και την αυτοεκτίμηση του.

Πιο συγκεκριμένα, σε γνωστικό και συναισθηματικό επίπεδο το άτομο μέσα από την εργασία καλλιεργεί την κριτική σκέψη και τη φαντασία, γίνεται πιο ικανό, αποκτά νέες δεξιότητες, διευρύνει τις γνώσεις και αναπτύσσει τα ταλέντα του. Η εργασία είναι ένα σχολείο, μέσα από το οποίο μπορεί κάποιος να εξελιχθεί και να πάρει ικανοποίηση. Το αίσθημα της προσφοράς ενισχύεται και το άτομο μπορεί να νιώσει περήφανο για όλα του τα επιτεύγματα. Επίσης αποκτά αυτογνωσία, καθώς ανακαλύπτει νέες πτυχές του εαυτού και της προσωπικότητας του. Μέσα από την επαφή με άλλα άτομα, μέσα από το “εσύ”, ανακαλύπτουμε το “εγώ”. Παρατηρώντας τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις που προκαλούμε στους άλλους, αλλά και τα συναισθήματα που οι άλλοι προκαλούν σε εμάς, κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και καλλιεργούμε συναισθήματα όπως η υπομονή, η αποδοχή, ο αλληλοσεβασμός και ο ετεροσεβασμός. Ερχόμενοι σε επαφή με άτομα διαφορετικών πεποιθήσεων, διαφορετικού φύλλου, θρησκείας, εθνικότητας, καλούμαστε να συνεργαστούμε προκειμένου να φέρουμε εις πέρας το έργο που μας έχει ανατεθεί. Έτσι, μαθαίνουμε να λειτουργούμε ομαδικά, να ακολουθούμε κανόνες και να δείχνουμε ενσυναίσθηση. Ταυτόχρονα η εργασία συμβάλλει στην κοινωνικοποίηση, καθώς μέσα από αυτή μπορούμε να αποκτήσουμε ισχυρούς φιλικούς δεσμούς.

Γενικότερα θα λέγαμε ότι η εργασία δίνει νόημα και σκοπό στο άτομο. Και γι’ αυτό το λόγο παρατηρούμε ότι τα άτομα που συνταξιοδοτούνται, βιώνουν συναισθήματα κατάθλιψης και άγχους, καθώς θεωρούν ότι χάνουν έναν από τους σημαντικότερους ρόλους στη ζωή τους, αυτόν του εργαζόμενου.

Σημαντικές προϋποθέσεις

Όμως τα πράγματα δεν είναι πάντα ρόδινα και ως εκ τούτου υπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις που εξασφαλίζουν τα παραπάνω οφέλη και χωρίς τις οποίες υπάρχει ο κίνδυνος το άτομο να βιώσει αρνητικά συναισθήματα μέσα στον εργασιακό χώρο.

Πρώτο στη λίστα αυτών των προϋποθέσεων είναι η εξασφάλιση ικανοποιητικών απολαβών και όλων των νόμιμων δικαιωμάτων ενός εργαζομένου. Άτομα τα οποία νιώθουν ότι δεν αμείβονται επαρκώς για όσα προσφέρουν ή ότι στερούνται βασικά δικαιώματα, όπως είναι η ασφάλιση ή η άδεια, βιώνουν θυμό και απογοήτευση. Σχετικό με αυτό είναι οι συνθήκες εργασίας. Εξουθενωτικές συνθήκες, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν ατέλειωτες ώρες δουλειάς, έκθεση σε ακατάλληλο ή και επικίνδυνο περιβάλλον, προσβολές και απειλές από τον εργοδότη ή άλλους συναδέλφους, δημιουργούν δυσάρεστα συναισθήματα, σωματική και ψυχική κόπωση, με πιο σοβαρή εξέλιξη την κατάθλιψη.

Σημαντική επίσης είναι η ελεύθερη εκλογή του επαγγέλματος, έτσι όπως το άτομο κρίνει ότι ταιριάζει στις σπουδές, τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα του. Δυστυχώς όμως είναι πολύ συχνό το φαινόμενο της απασχόλησης σε εργασίες οι οποίες δεν είναι επιθυμητές με άμεσο αποτέλεσμα το αίσθημα της απογοήτευσης.

Τέλος, είναι ουσιώδους σημασίας το άτομο να νιώθει ότι μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες και έτσι να αποφεύγεται η ρουτίνα και η ανία. Όταν η φυσική τάση του ατόμου για δημιουργία και εξερεύνηση νέων δυνατοτήτων παρεμποδίζεται, το άτομο μπορεί να οδηγηθεί σε έλλειψη αυτοπεποίθησης και παραίτηση.

Από όλα τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι η εργασία είναι πηγή ικανοποίησης, προσφοράς, αυτοεκτίμησης, χαράς και πληρότητας. Όταν όμως αυτή γίνεται σε απρόσφορες και ακατάλληλες συνθήκες μπορεί να αποβεί ακόμα και επικίνδυνη για την ψυχική υγεία του ατόμου.

Συμπερασματικά

Η σωστή εκλογή του επαγγέλματος, η συνεχής αναζήτηση και η τάση για εξέλιξη, η υπομονή και η επιμονή μπορούν να συμβάλλουν στην ισορροπία και την ικανοποίηση σε έναν από τους πολύ σημαντικούς ρόλους που καλούμαστε να αναλάβουμε, αυτόν του εργαζομένου.

Το συναίσθημα της ευτυχίας στην εργασία

Η συλλογική διαπραγμάτευση στις χώρες του Νότου, ακολουθώντας το παράδειγμα των χωρών του Βορρά, προσανατολίζεται πλέον στην εξασφάλιση όρων υγιεινής και κοινωνικής απόλαυσης για τους εργαζόμενους, λόγω του ότι αδυνατεί να καθιερώσει μισθολογικές αυξήσεις

Γιάννης Καρούζος

2 Ιουλίου 2019

Μοναδική χώρα στον κόσμο η Νέα Ζηλανδία, η οποία μόλις πρόσφατα ψήφισε νόμο για την προστασία ενός ζωτικού στοιχείου της ατομικής υγείας, την ευτυχία του ανθρώπου. Η δαπάνη περίπου 2 δις ευρώ, που ψηφίστηκε ως μέτρο από τη χώρα αυτή, θα καλύψει την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων και των παθολογιών, όπως το άγχος και την κατάθλιψη, τοποθετώντας υποχρεωτικά και έναν ψυχολόγο σε κάθε δημόσιο ιατρείο, ώστε να αντιμετωπιστούν και οι αυτοκτονίες που αυξάνονται κάθε χρόνο. Η Ελλάδα απούσα.

Δυστυχώς όπως γνωρίζουμε, συχνά είναι η εργασία ή ακόμη η απουσία εργασίας, που προκαλεί καταστροφικές συνέπειες για την ψυχοσωματική υγεία των ανθρώπων.

Διαβάστε επίσης: Το σχέδιο Μόσιαλου για τον έλεγχο της πανδημίας – Τι ζητά από την κυβέρνηση

Μόλις πρόσφατα ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας) καθιέρωσε το στρες και το burnout στη διεθνή λίστα των ψυχοσωματικών ασθενειών. «Burnout» είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται από τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, προκειμένου να περιγράψουν το αίσθημα μακροχρόνιας εξάντλησης και συνοδεύεται από μειωμένο ενδιαφέρον που σχετίζεται κυρίως με τον χώρο της εργασίας. Ορίστηκε στον κατάλογο ICD (International Statistic Classification of Diseases and Related Health Problems), σαν ένα σύνδρομο που προέρχεται από το χρόνιο στρες στο χώρο εργασίας, μη διαχειρίσιμο με επιτυχία.

Χαρακτηρίζεται από συναισθήματα εξάντλησης των δυνάμεων και χρόνιας κόπωσης, έλλειψη ενδιαφέροντος για την εργασία και μείωση των προσωπικών επιτευγμάτων, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αίσθημα αβοήθητου στο χώρο εργασίας, αρνητικά συναισθήματα και κυνισμός που σχετίζονται με την ίδια την εργασία, έντονη αυτοκριτική, μειωμένη επαγγελματική απόδοση κτλ.

Το σύνδρομο, σχετίζεται ειδικά με συμβάντα που λαμβάνουν χώρα στο εργασιακό περιβάλλον και δε θα μπορούσε να αφορά ή να οφείλεται σε βιώματα σε άλλους τομείς της ζωής. Προέρχεται δηλαδή, κατ’ ουσία, από παραστάσεις και κακές εμπειρίες στο χώρο της εργασίας.

Αυτό το σύνδρομο, χτυπά κατά το πλείστον πρόσωπα, τα οποία ασκούν επαγγέλματα κυρίως σε κοινωνικές υπηρεσίες, στον τομέα της υγείας -κυρίως τους υπεύθυνους στη διαχείριση επειγόντων περιστατικών-, τους πυροσβέστες, τους αθλητές που ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό, κτλ.

Μπορεί ωστόσο να αφορά και άλλες κατηγορίες εργαζομένων, ειδικότερα αυτούς που έχουν έντονα οικογενειακά βάρη. Χαρακτηριστικά, οι γυναίκες που έχουν σήμερα το τριπλό καθήκον της οικογένειας, εργασίας και φροντίδας των παιδιών ή και των ηλικιωμένων γονέων, είναι οι πιο επιρρεπείς σε αυτήν την κατηγορία ασθένειας.

Συχνά προκαλείται λόγω συγκρούσεων που υπάρχουν μεταξύ συναδέλφων, λόγω mobbing που ασκείται εναντίον του εργαζομένου, λόγω απομόνωσης του από μια ομάδα εργασίας, λόγω αφαίρεσης από αυτόν αρμοδιοτήτων και ευθυνών, λόγω βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας του, λόγω εκδικητικής συμπεριφοράς του εργοδότη σε βάρος του, λόγω σεξουαλικών παρενοχλήσεων που υπέστη κτλ. Οι συνθήκες αυτές, μπορούν να καταλήξουν στην εμφάνιση στον εργαζόμενο παθολογιών όπως το άγχος, η κατάθλιψη και ψυχοσωματικά τέτοιου τύπου.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία για την υγιεινή και την ασφάλεια στο χώρο εργασίας, στον καθορισμό του όρου υγεία, μιλάει για ένα πλήρες καθεστώς φυσικής, διανοητικής και κοινωνικής ευμάρειας, που να απουσιάζουν από αυτό ασθένειες και τραυματισμοί.

Η συλλογική διαπραγμάτευση στις χώρες του Νότου, ακολουθώντας το παράδειγμα των χωρών του Βορρά, προσανατολίζεται πλέον στην εξασφάλιση όρων υγιεινής και κοινωνικής απόλαυσης για τους εργαζόμενους, λόγω του ότι αδυνατεί να καθιερώσει μισθολογικές αυξήσεις. Πρόκειται για το λεγόμενο επιχειρησιακό welfare (υγεία, κοινωνική πρόνοια κι ευμάρεια), το οποίο εξαρτάται από την κατοχύρωση και προστασία από τους κοινωνικούς εταίρους, της υγείας και κοινωνικής ευημερίας των εργαζομένων, μέσω συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Η επίτευξη αυτού του στόχου θα επέλθει με την ανάληψη πρωτοβουλιών όπως η απόκτηση πρόσβασης από τους εργαζομένους σε γυμναστήρια, διαιτολόγους, καθώς και ψυχολόγους στο χώρο εργασίας που θα ασκούν ειδικό διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ εργαζομένων ή εργαζόμενου κι εργοδότη σε φαινόμενα τύπου mobbing, σεξουαλικής παρενόχλησης, με αρμοδιότητα καθορισμένη από τις εκάστοτε Επιτροπές Υγιεινής και Ασφάλειας Εργασίας, όπως συστήνονται στην Ελλάδα.

Ο Γιάννης Καρούζος είναι Δικηγόρος -Εργατολόγος

Έρευνα δείχνει πως η 4ήμερη εργασία 

με μεγαλύτερους μισθούς αυξάνει την παραγωγικότητα

Τρίτη, 23 Απριλίου 2019 

Την ώρα που στην Ελλάδα γίνεται κουβέντα για πιο ελαστικό ωράριο και κατάργηση επιδομάτων, έρευνα δείχνει πως το 4ήμερο με μεγαλύτερες απολαβές, βοηθάει την παραγωγή.

Οι φωνές που υποστηρίζουν οτι τα εξουθενωτικά ωράρια και οι μισθοί πείνας δεν «σκοτώνουν» μόνο τον εργαζόμενο, αλλά και τον εργοδότη, αρχίζουν και πυκνώνουν όλο και περισσότερο σε όλο τον κόσμο, καθώς μειώνουν την απόδοση παραγωγικότητας...

Την ώρα λοιπόν που στην Ελλάδα υπάρχουν υπονοούμενα για την κατάργηση επιδομάτων και την απελευθέρωση του ωραρίου εργασίας, μία έρευνα δείχνει έναν άλλο, διαφορετικό δρόμο, για την ανάκαμψη.

Το «New Economics Foundation» κατέληξε στο συμπέρασμα πως το 50% των φτωχότερων νοικοκυριών της Μεγάλης Βρετανίας θα μπορέσει να δει μία αύξηση της τάξεως του 13% στα οικονομικά του μέχρι το 2030, αν μειωθούν οι μέρες εργασίας στις 4 και αν η ώρα από 12 λίρες, σταδιακά φτάσει να πληρώνεται στις 19.

Μάλιστα για το 10% των φτωχότερων νοικοκυριών, η αύξηση αυτή θα είναι μεγαλύτερη. Κάτι που σημαίνει οτι θα βελτιωθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό ο τρόπος ζωής και διαβίωσής τους.

Βέβαια, αξίζει να σημειώσουμε πως αυτά αφορούν τα κατώτερα στρώματα της κοινωνίας, γιατί τα ανώτερα θα υποστούν μείωση των εσόδων τους κατά 8%. Θα συνεχίζουν να κερδίζουν δηλαδή, απλά σε μικρότερο αριθμό.

Αξίζει να σημειώσουμε πως η Μεγάλη Βρετανία, βρίσκεται στον 10ο χρόνο της παραγωγικής της κρίσης και όντας προ των πυλών της εξόδου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναζητούνται τρόποι προκειμένου να ισχυροποιηθεί η οικονομία της.

Μάλιστα, ο σκιώδης καγκελάριος του Εργατικού Κόμματος, Τζον ΜακΝτόνελ είχε μιλήσει ανοιχτά πέρυσι οτι θα υποστήριζε την 4ήμερη εργασία, προκειμένου οι πολίτες να επωφεληθούν από την αυτοματοποίηση και την τεχνολογία.

«Δουλεύουμε τις περισσότερες ώρες στην Ευρώπη κι όμως δεν είμαστε παραγωγικοί. Οι Γερμανοί και οι Γάλλοι παράγουν σε τέσσερις μέρες αυτό που κάνουμε εμείς σε πέντε και δουλεύουμε περισσότερες ώρες», είπε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του «Trades Union Congress» Φράνσις Ο'Γκρέιντ, έχει δηλώσει: «Τον 19ο αιώνα κερδίσαμε την 8ωρη εργασία. Τον 20 αιώνα κερδίσαμε το δικαίωμα στο Σαββατοκύριακο και στις πληρωμένες διακοπές. Τώρα για τον 21ο αιώνα ας σηκώσουμε τις φιλοδοξίες μας ξανά Νομίζω οτι μπορούμε να κερδίσουμε την 4ήμερη εργασία με μία σωστή πληρωμή. Είναι καιρός να εκμεταλλευτούμε τα κέρδη από την τεχνολογία και να μην αφήσουμε αυτούς στην κορυφή να τα παίρνουν όλα για τους εαυτούς τους»

Η πολλή δουλειά τρώει τον… εργαζόμενο 

και την παραγωγικότητα

Εάν στο βωμό της πολλής δουλειάς θυσιάζεται η ομαλή οικογενειακή και κοινωνική ζωή των εργαζομένων είναι κάτι που οι εργοδότες που μάλλον μπορούν να «ξεπεράσουν». Αν όμως η θυσία αφορά την παραγωγικότητα των εργαζομένων και τη βελτίωσή τους, ώστε να προσφέρουν ποιοτικά ανώτερη δουλειά, και κατ' επέκταση τα κέρδη της επιχείρησής τους;

Στα χρόνια της κρίσης, με την ανεργία σε δυσθεώρητα επίπεδα και τις θέσεις εργασίας (με ασφάλιση και αξιοπρεπή και στην ώρα του μισθό) να αποτελούν είδος προς εξαφάνιση, η προειδοποίηση της λαϊκής θυμοσοφίας ότι «η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη» όχι μόνο παραγκωνίστηκε, αλλά λοιδορήθηκε κιόλας ως «ρητό των τεμπέληδων», που φυσικά κανένας εργοδότης δεν θέλει στη δουλειά του.

Άπειρες ώρες δουλειάς είτε για «να μην σε απολύσουν», είτε γιατί πρέπει να κάνεις τουλάχιστον δύο ή και παραπάνω δουλειές προκειμένου να τα βγάλεις πέρα.

Διαβάστε επίσης: Το σχέδιο Μόσιαλου για τον έλεγχο της πανδημίας – Τι ζητά από την κυβέρνηση

Μια έρευνα όμως του City University του Λονδίνου ξαναφέρνει στο προσκήνιο το απόσταγμα της εμπειρίας ζωής των προγόνων μας, που παίρνει την εκδίκησή του ακούγοντας τους ερευνητές να διαπιστώνουν ότι το κυρίαρχο μοντέλο ζωής «ζω για να δουλεύω» έχει καταστροφικές συνέπειες όχι μόνο στην υγεία και στην καριέρα του εργαζόμενου, αλλά και στην παραγωγικότητα.

Οι ερευνητές συγκεντρώνοντας δεδομένα από περίπου 52.0000 υπαλλήλους σε 38 διαφορετικές χώρες στέλνουν σαφές μήνυμα όχι μόνο στους εργαζόμενους, (που ούτως ή άλλως τα γνωρίζουν όλα αυτά αφού «τα νιώθουν στο πετσί τους»), αλλά κυρίως στους εργοδότες.

Κι αυτό γιατί η εμπειρία έχει δείξει ότι οι ενστάσεις των εργαζομένων για έλλειψη ελεύθερου ποιοτικού χρόνου για πνευματική εξέλιξη, καλύτερη οικογενειακή και κοινωνική ζωή δεν φαίνεται να συγκινεί τους εργοδότες, τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό ώστε να μειώσουν τις απαιτήσεις τους. Η μείωση όμως της παραγωγικότητας είναι κάτι που «καίει» την τσέπη τους.

Η έρευνα του City σε ένα ευρύ φάσμα κριτηρίων κατέληξε μεταξύ άλλων στο συμπέρασμα ότι χωρίς σωματική και ψυχική ξεκούραση μεταξύ των καθηκόντων τους, το άγχος και η κόπωση μπορεί να καταβάλει τους εργαζόμενους, κάτι που επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγικότητα.

Είναι ενδεικτικό ότι στον πίνακα που ακολουθεί φαίνεται ότι σε χώρες που επικρατούν καλύτερες συνθήκες εργασία, με σεβασμό στην προσωπική και κοινωνική ζωή των εργαζομένων, μια ώρα δουλειάς είναι πολύ πιο παραγωγική από ότι σε χώρες που όλα αυτά δεν ισχύουν.

Πόσο παραγωγική είναι μια ώρα δουλειάς (με όρους ΑΕΠ/ώρα δουλειάς σε επιλεγμένες χώρες μέλη του ΟΟΣΑ);

Όπως φαίνεται λοιπόν στον πίνακα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, μία ώρα εργασίας με όρους ΑΕΠ αντιστοιχεί σε μόλις 34,8 δολ. στην Ελλάδα, όταν στην Ιρλανδία αντιστοιχεί σε 95,5 δολ., στη Νορβηγία σε 77,9 δολ., στις ΗΠΑ σε 69,6 δολ. και στη Γερμανία σε 68 δολάρια.

Ας σημειωθεί επίσης ότι οι Έλληνες είναι πρωταθλητές σε ώρες εργασίας στην Ευρώπη, με τον μέσο Έλληνα να αφιερώνει στη δουλειά 2.035 ώρες τον χρόνο, όταν οι Γερμανοί εργάζονται μόλις 1.363 ώρες και οι Αμερικανοί 1.783 ώρες τον χρόνο.

Τι επηρεάζει την παραγωγικότητα

Οι παράγοντες που εξετάστηκαν από τους ερευνητές στο πλαίσιο της μελέτης περιλαμβάνουν την πρόσβαση στην κατάρτιση, την εργασιακή αβεβαιότητα, την αναγνώριση, την ικανοποίηση, την ομαδική εργασία, τη διακριτική ευχέρεια των εργαζομένων και μια μακρά λίστα άλλων κριτηρίων. Οι συγγραφείς της έκθεσης επισημαίνουν φυσικά ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο.

Για παράδειγμα αναφέρουν οι αναλυτές, οι εργαζόμενοι με υψηλές επιδόσεις συνήθως έχουν την εύνοια των διευθυντών τους και αντιμετωπίζονται με περισσότερη επιείκεια. Αντίθετα, όσοι αγωνίζονται, υπόκεινται σε μεγαλύτερη πίεση για να αυξήσουν τις επιδόσεις τους, παρότι έχουν χαμηλότερες πιθανότητες να προοδεύσουν.

Όπως δηλαδή σε όλα τα πράγματα που έχουν να κάνουν με τον ανθρώπινο παράγοντα είναι πολύ διακινδυνευμένη η εξαγωγή απόλυτων συμπερασμάτων. Η πραγματικότητα δηλαδή είναι συχνά πολύ πιο πολύπλοκη από ό,τι φαίνεται, σημειώνουν οι αναλυτές.

Ωστόσο, προσθέτουν, προκειμένου να ξεπεραστεί κατά το δυνατό αυτός ο σκόπελος, τα πορίσματα της έκθεσης σταθμίστηκαν για να ληφθούν υπόψη μερικές από αυτές τις μεταβλητές και να περιοριστεί η επίδρασή τους στα συνολικά συμπεράσματα.

Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που εντοπίστηκαν ήταν η διακριτική ευχέρεια των εργαζομένων, δηλαδή η ευελιξία και η αυτονομία να επιλέξουν πότε θα ολοκληρωθεί μια εργασία.

Οι εργαζόμενοι με μεγαλύτερη διακριτική ευχέρεια αναφέρουν χαμηλότερα επίπεδα άγχους και αυξημένη ικανοποίηση από την εργασία. Αυτοί οι εργαζόμενοι τείνουν να συμμετέχουν και να δεσμεύονται περισσότερο στην εργασίας τους, σύμφωνα με την έκθεση.

Μεγαλύτερα επίπεδα διακριτικής ευχέρειας και ευελιξίας μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην αποφυγή καταστάσεων διατάραξης της ισορροπίας εργασιακής – προσωπικής ζωής, προστίθεται, ενώ διαπιστώνεται και η σημασία που έχει για τους νεότερους εργαζόμενους το να είναι σε θέση να συνδυάσουν την εργασία και τις δεσμεύσεις στην προσωπική τους ζωή – κάτι που δεν προκαλεί έκπληξη μιας και αποτελεί τάση που επιβεβαιώνεται από πολλές μελέτες.

Η ποιότητα επηρεάζει την ποσότητα

Η έκθεση διαπίστωσε επίσης ότι τα υψηλότερα επίπεδα «ελευθερίας» των υπαλλήλων σχετίζονται με χαμηλότερο ποσοστό αναπλήρωσης των εργαζομένων, γεγονός που αποτελεί καλή είδηση για τους εργοδότες. Είναι επίσης ένας καλός δείκτης ευκαιριών επαγγελματικής εξέλιξης.

Οι αυστηρές προθεσμίες και τα ανελαστικά χρονοδιαγράμματα έχουν νόημα μόνο όταν πρόκειται για «έργα-ορόσημα». Μπορούν όμως να προσθέσουν μη παραγωγικό άγχος – ειδικά εάν η ανάγκη τήρησης μιας προθεσμίας αρχίζει να αντικαθιστά την επιθυμία για εργασία υψηλής ποιότητας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη εκπλήρωση και σε υψηλότερα επίπεδα άγχους και δυσαρέσκειας.

Σε ένα πιο ιδανικό περιβάλλον ο εργαζόμενος θα είναι σε θέση να ολοκληρώσει μια απαιτητική υψηλών προδιαγραφών εργασία, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει υπερωρίες εργασίας, αλλά με μικρότερες επιβλαβείς επιπτώσεις στον ίδιο.

Τηλεργασία : Η νέα διάσταση της εργασίας.

Από Ελισάβετ Οικονομοπούλου -27 Μαρτίου 2020

Μία νέα μορφή εργασίας έχει εισχωρήσει στην καθημερινότητά μας τελευταία. Η ανάγκη της διαμονής μας στο σπίτι και η μη δυνατότητα μετάβασης στο χώρο εργασίας, έχει δώσει χώρο στην ανάπτυξη της τηλεργασίας.

Πρόκειται για την εργασία που δεν τελείται στον εργασιακό χώρο και πραγματοποιείται με τη χρήση της τεχνολογίας και της τηλεπικοινωνίας. Η μετακίνηση και οι αποστάσεις εκμηδενίζονται και δίνεται η δυνατότητα απασχόλησης σε περισσότερες κοινωνικές ομάδες. Εκτός από τα οικονομικά οφέλη λόγω των λιγότερων επαγγελματικών συναλλαγών ευνοεί και το φυσικό περιβάλλον, αφού μείωση μετακινήσεων ισοδυναμεί με μείωση ρύπων.

Ελοχεύει βέβαια ο κίνδυνος της κοινωνικής απομόνωσης καθώς και της μείωσης του ελεύθερου χρόνου. Ο διαχωρισμός του ελεύθερου χρόνου και του χρόνου εργασίας δεν είναι πάντα εύκολα διακριτός, όταν η εργασία πραγματοποιείται στον οικογενειακό χώρο. Έτσι, δημιουργείται ο κίνδυνος της εργασιομανίας. Η τηλεργασία απαιτεί τεχνολογία και η τεχνολογία κοστίζει. Οπότε ίσως να απαιτήσει κάποια παραπάνω έξοδα, τουλάχιστον για την αρχή.

Ένα ακόμα αμφίσημο σημείο σχετικά με την τηλεργασία έγκειται στην δυσκολία αξιολόγησης του τηλεργαζόμενου, καθώς είναι θεωρητικά ‘αόρατος’, γι΄αυτό και αξιολογείται μόνο από το αποτέλεσμα της εργασίας του, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη άλλοι παράγοντες.


Η τηλεργασία έχει αρκετά πλεονεκτήματα, είναι απολύτως δημιουργική αρκεί να γίνεται με τον σωστό τρόπο. Η οργάνωση ενός άνετου και λειτουργικού χώρου εργασίας, ο σωστός σχεδιασμός του τρόπου εργασίας καθώς και ο επιτυχημένος χρονικός προγραμματισμός αποτελούν σημεία-κλειδιά στην διεκπεραίωση της εργασίας μας από το σπίτι.

Ερχεται η τηλεργασία - 

Στροφή επιχειρήσεων στη δουλειά από το σπίτι

Οι τηλεργαζόµενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα, που διασφαλίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία και τις συλλογικές συβάσεις, με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους μέσα στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης

14 Μαρτίου 2020 

Εντυπωσιακή έκρηξη της τηλεργασίας καταγράφεται σε μεγάλες πολυεθνικές και ελληνικές εταιρείες στο πλαίσιο των μέτρων προφύλαξης για τον κορωνοϊό. Η τηλεργασία είναι ένας ευέλικτος τρόπος εργασίας, χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία του εργαζομένου στον χώρο εργασίας καθ' όλη τη διάρκεια του ωραρίου του. Η εφαρμογή της τηλεργασίας προϋποθέτει τη χρήση τεχνικών ηλεκτρονικής επεξεργασίας πληροφοριών και την εκτεταμένη χρήση τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού.

Επισημαίνεται ότι ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να αποφασίζει την εφαρμογή συστήματος τηλεργασίας με σκοπό την πρόληψη και την αντιμετώπιση της περαιτέρω διάδοσης του κορωνοϊού στους εργασιακούς χώρους. Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, απαιτείται πρακτικά η συναίνεση του εργαζομένου, καθώς η τηλεργασία έχει οικειοθελή χαρακτήρα για τους ενδιαφερόμενους, εργαζόμενο και εργοδότη.

Ξαφνικά χάλασαν τα υδραυλικά στα μισά εξοχικά της χώρας
Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, σε περίπτωση μετατροπής κανονικής εργασία σε τηλεργασία προβλέπεται κανονικά μια περίοδος προσαρμογής 3 μηνών, κατά την οποία οποιοσδήποτε από τα μέρη, ύστερα από προθεσμία 15 ημερών, μπορεί να θέσει τέλος στην τηλεργασία και ο μισθωτός να επιστρέψει στην εργασία του σε αντίστοιχη θέση με αυτήν που κατείχε. Η άρνηση ενός εργαζομένου να αποδεχθεί την τηλεργασία δεν αποτελεί - σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο - από μόνη της αιτία διακοπής της εργασιακής σχέσης, ούτε μεταβολή των όρων και συνθηκών απασχόλησης αυτού του εργαζομένου.

Ιδια δικαιώματα
Οι τηλεργαζόµενοι έχουν τα ίδια δικαιώματα, που διασφαλίζονται από την ισχύουσα νομοθεσία και τις συλλογικές συβάσεις, με τους συγκρίσιμους εργαζόμενους μέσα στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης. Ο τηλεργαζόµενος καθορίζει την οργάνωση του χρόνου εργασίας του μέσα στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας, των συλλογικών συμβάσεων και των κανονισμών των επιχειρήσεων. Ο όγκος εργασίας και τα κριτήρια απόδοσης για τον τηλεργαζόµενο είναι αντίστοιχα με εκείνα των συγκρίσιμων εργαζομένων που εργάζονται μέσα στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Επιπλέον, ο αριθμός των απασχολούμενων εργαζομένων μέσω της τηλεργασίας προσμετράται για τον καθορισμό του συνολικού αριθμού των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση κάθε φορά που αυτός ο αριθμός λαμβάνεται υπόψη για οποιονδήποτε λόγο στην εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.

Η τηλεργασία μπορεί είναι εξαρτημένη σχέση εργασίας - δηλαδή μισθωτή απασχόληση - ή να είναι σύμβαση ανεξάρτητων υπηρεσιών, σύμβαση έργου κ.ά. Πέρα από την ΕΓΣΣΕ του 2006, διατάξεις σχετικές με την τηλεργασία περιλαμβάνει επίσης και ο νόμος 3846 του 2010. Εκεί εισάγεται ένα τεκμήριο ύπαρξης εξαρτημένης εργασίας εάν ο τηλεργαζόμενος παρέχει την εργασία του «αυτοπροσώπως, αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στον ίδιο εργοδότη για 9 συνεχείς μήνες».


Σε κάθε περίπτωση ο εργοδότης αναλαμβάνει το κόστος που προκαλείται στον μισθωτό από τη μορφή αυτή εργασίας και ειδικότερα των τηλεπικοινωνιών. Επιπλέον οφείλει να παρέχει στον μισθωτό τεχνική υποστήριξη για την παροχή της εργασίας του και αναλαμβάνει να αποκαταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεσή της ή να τις αντικαταστήσει σε περίπτωση βλάβης.