KEIMENO 38

Caecilia, uxor Metelli, dum more prisco omen nuptiale petit filiae sororis, ipsa fecit omen. Nam in sacello quodam nocte cum sororis filia persedebat expectabatque dum aliqua vox congruens proposito audiretur. Tandem puella, longa mora standi fessa, rogavit materteram, ut sibi paulisper loco cederet. Tum Caecilia puellae dixit: “ego libenter tibi mea sede cedo”. Hoc dictum paulo post res ipsa confirmavit. Nam mortua est Caecilia, quam Metellus, dum vixit, multum amavit; postea is puellam in matrimonium duxit.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Υπογραμμίστε το σωστό:                                                                                    5Μ

 α) omen είναι ονομαστική ή αιτιατική;

β) filiae είναι γενική ή δοτική ενικού;

γ) quam είναι αντωνυμία ή επίρρημα;

δ) proposito είναι δοτική ή αφαιρετική;

ε) post είναι πρόθεση ή επίρρημα;

στ) congruens είναι μετοχή ή επίθετο;

ζ) mea είναι προσωπική ή κτητική αντωνυμία;

η) aliqua είναι επιθετική ή ουσιαστική αντωνυμία;

θ) standi είναι γερούνδιο ή γερουνδιακό;

ι) mora είναι ονομαστική ή αφαιρετική ενικού;

 

2. Να συνδέσετε τους αριθμούς της στήλης Α΄ με τα γράμματα της στήλης Β΄. Ένα στοιχείο της στήλης Β΄ περισσεύει.                                                                                                         4Μ

     Α                                         Β

1) ipsa                            α) αόριστη αντωνυμία

2) petit                                     β) δεικτική αντωνυμία

3) sibi                            γ) προσωπική αντωνυμία β΄ προσώπου

4) quodam                      δ) κτητική αντωνυμία

5) persedebat                ε) ρήμα γ΄ συζυγίας

6) tibi                            στ) ρήμα α΄ συζυγίας

7) hoc                            ζ) προσωπική αντωνυμία γ΄ προσώπου

8) cederet                     η) οριστική αντωνυμία

9) more                                     θ) ρήμα β΄ συζυγίας

10) mea                          ι) ουσιαστικό γ΄ κλίσης

                                    ια) ρήμα γ΄ συζυγίας

3. Σωστό – Λάθος                                                                                               2Μ

α) more είναι αφαιρετική του οργάνου.

β) omen είναι υποκείμενο στο “petit”.

γ) nocte είναι αφαιρετική του χρόνου.

δ) proposito είναι αντικείμενο στο “congruens”.

ε) ut… cederet είναι δευτερεύουσα τελική πρόταση.

στ) fessa είναι αιτιολογική μτχ. (σύγχρονο).

ζ) tibi είναι έμμεσο αντικ. στο “cedo”.

η) paulo post είναι εμπρόθ. προσδ. του χρόνου.

θ) quam είναι υποκείμενο στο “vixit”.

ι) multum είναι επιρρηματικός προσδ. του τρόπου.

4. Να συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να χαρακτηρίζεται πλήρως η συντακτική λειτουργία των λέξεων που δίνονται.

α) uxor είναι …….……. στο …………………………….

β) sororis είναι γενική ………… από το ……………………

γ) vox είναι …………… στο ……………………………

δ) standi είναι γενική ………………. στο …………………

ε) proposito είναι …………………… στο …………………….

στ) fessa είναι ……………… ………………………………

                                                                                                                   3Μ

5. Nα δηλώσετε τη χρονική βαθμίδα που εκφράζουν οι παρακάτω δευτερεύουσες χρονικές προτάσεις, σημειώνοντας την ένδειξη Χ στο οικείο πλαίσιο:

α) Dum more prisco omen petit filiae sororis, ipsa fecit omen.  Σύγχρονο   Προτερόχρονο   Υστερόχρονο

β) Expectabat dum aliqua vox congruens proposito audiretur.

γ) Quam Metellus, dum vixit, multum amavit.

                                                                                                                   1Μ

6. petit, persedebat, congruens, mortua est, duxit: να γραφούν οι αρχικοί χρόνοι και να δηλωθεί σε ποια συζυγία ανήκει το καθένα.                                                                                                                          5Μ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. α) omen είναι αιτιατική

β) filiae είναι δοτική ενικού

γ) quam είναι αντωνυμία

δ) proposito είναι δοτική

ε) post είναι επίρρημα;

στ) congruens είναι μετοχή ή επίθετο;

ζ) mea είναι κτητική αντωνυμία

η) aliqua είναι επιθετική

θ) standi είναι γερούνδιο

ι) mora είναι αφαιρετική ενικού

 2.   1.η/2.ια/3. ζ/4. α/5. θ/6. γ/ 7. β/8. ε/9.ι/10. δ

3. ΣΩΣΤΑ: γ,δ 

4. α) uxor είναι …….…παραθεση …. στο …………………Caecilia………….

β) sororis είναι γενική …κτητική……… από το ……filiae………………

γ) vox είναι ………υποκείμενο…… στο …………………audicetur…………

δ) standi είναι γενική …γερουνδιου……………. στο …………mora………

ε) proposito είναι …………αντικείμενο………… στο ……congruens……………….

στ) fessa είναι ………………επιρρ. κατηγορούμενο του τρόπου ………………………………

5. Σύγχρονο   Προτερόχρονο   Υστερόχρονο

   α,γ                                         β

6. peto, peti(v)i, petitum, petĕre 3

persedeo, persedi, persessum, persedēre 2

congruo, congrui, -, congruĕre 3

morior, mortuus sum, mori* (Αποθετικό. 3

duco, duxi, ductum, ducĕre 3

KEIMENO 36

Manius Curius Dentatus maxima frugalitate utebatur, quo facilius divitias contemnere posset. Die quodam Samnitium legati ad eum venerunt. Ille se in scamno assidentem apud focum et ex ligneo catillo cenantem eis spectandum praebuit. Samnitium divitias contempsit et Samnites paupertatem eius mirati sunt. Nam cum ad eum magnum pondus auri publice missum attulissent, ut eo uteretur, vultum risu solvit et protinus dixit: “Supervacaneae, ne dicam ineptae, legationis ministri, narrate Samnitibus Manium Curium malle locupletibus imperare quam ipsum fieri locupletem; et mementote me nec acie vinci nec pecunia corrumpi posse”.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Υπογραμμίστε το σωστό:

α) quo είναι αντωνυμία ή σύνδεσμος;

β) facilius είναι επίθετο ή επίρρημα;

γ) quodam είναι αρσενικού ή ουδετέρου γένους;

δ) spectandum είναι γερούνδιο ή γερουνδιακό;

ε) cenantem είναι μετοχή ή επίθετο;

στ) pondus είναι ονομαστική ή αιτιατική;

ζ) ineptae είναι ενικός ή πληθυντικός αριθμός;

2. Να συνδέσετε τους αριθμούς της στήλης Α΄ με τα γράμματα της στήλης Β΄. Ένα στοιχείο της στήλης Β΄ περισσεύει.

        Α                              Β

1) utebatur                   α) αόριστη επιθετική αντωνυμία

2) risu                          β) ελλειπτικό ρήμα

3) pecunia                    γ) γερουνδιακό

4) mirati sunt               δ) μετοχή

5) auri                          ε) μετοχή παθ. παρακειμένου

6) quodam                    στ) αρσενικό ουσ. της δ΄ κλίσης

7) acie                          ζ) αποθετικό της γ΄ συζυγίας

8) spectandum              η) θηλυκό ουσ. της ε΄ κλίσης

9) cenantem                 θ) θηλυκό ουσ. της α΄ κλίσης

10) mementote ι) αποθετικό ρήμα της α΄ συζυγίας

                                    ια) ουδέτερο ουσ. της β΄ κλίσης

3. Nα συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να χαρακτηρίζεται πλήρως η συντακτική λειτουργία των λέξεων ή των προτάσεων που δίνονται.

α) frugalitate είναι ………… στο ………………………………….

β) contemnere είναι ………… απαρ., ως ………… στο ……………

γ) die είναι αφαιρετική του …………………………………

δ) assidentem είναι …………… μτχ. από το ………………………

ε) eis είναι …………….. στο ………………………………

στ) eius είναι γενική …………….. από το ……………………

ζ) auri είναι γενική …………………. από το ……………….

η) risu είναι αφαιρ. του ……….. που προσδιορίζει το ……..

θ) fieri είναι …...……… στο …………………………..…….

ι) vinci είναι ……. απαρ. ως ………… στο ………………….

4. Σωστό – Λάθος.

α) quo facilius… posset είναι δευτ. αναφορική πρόταση.

β) se είναι άμεσο αντικ. στο “praebuit”.

γ) spectandum είναι κατηγ. προσδ. στο “se

δ) cenantem είναι τροπική μετοχή.

ε) auri είναι γενική του περιεχομένου.

στ) eo είναι αντικείμενο στο “uteretur

ζ) cum… attulissent είναι χρον. πρόταση (σύγχρονο).

η) malle είναι τελ. απαρ. αντικ. στο “narrate”.

θ) ministri είναι υποκείμενο στο “narrate”.

ι) locupletibus είναι αντικ. στο “imperare”.

5. utebatur, contemnere, assidentem, praebuit, corrumpi: να γραφούν οι αρχικοί χρόνοι και να δηλωθεί σε ποια συζυγία ανήκει το καθένα.                                                                                          5Μ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. α) quo είναι σύνδεσμος

β) facilius είναι επίρρημα

γ) quodam είναι αρσενικού γένους

δ) spectandum είναι γερουνδιακό

ε) cenantem είναι μετοχή

στ) pondus είναι ονομαστική

ζ) ineptae είναι ενικός

2.   1.ζ/2.στ/3. θ/4. ι/5. ια/6. α/ 7. η/8. γ/9.δ/10. β

3. frugalitate: αντικείμενο του ρήματος utebatur.

contemnere: αντικείμενο του ρήματος posset και τελικό απαρέμφατο.

die: αφαιρετική του χρόνου στο ρήμα veneunt.

assidentem : κατηγορηματική μετοχή από το spectandum

eis: έμμεσο αντικείμενο του ρήματος praebuit.

eius: γενική κτητική στο paupertatem.

auri: γενική διαιρετική ή του περιεχομένου στο pondus.

risu: αφαιρετική οργανική του τρόπου στο ρήμα solvit.

fieri: β΄ όρος σύγκρισης (ο α΄ όρος είναι το imperare)

vinci: υποκείμενο στο απρόσωπο posse και τελικό απαρέμφατο.

4. ΣΩΣΤΑ: β,ε,στ, ι

5. utor, usus sum, uti (αποθετικό 3

contemno, contempsi, contemptum, contemnĕre 3

assideo, assedi, assessum, assidēre 2

praebeo, praebui, praebitum, praebēre 2

corrumpo, corrupi, corruptum, corrumpĕre 3

KEIMENO 34

Cum Africanus in Literno esset, complures praedonum duces forte salutatum ad eum venerunt. Tum Scipio, cum se ipsum captum venisse eos existimasset, praesidium domesticorum in tecto conlocavit. Quod ut praedones animadverterunt, abiectis armis ianuae appropinquaverunt et clara voce Scipioni nuntiaverunt (incredibile auditu!) virtutem eius admiratum se venisse. Haec postquam domestici Scipioni rettulerunt, is fores reserari eosque intromitti iussit. Praedones postes ianuae tamquam sanctum templum venerati sunt et cupide Scipionis dextram osculati sunt. Cum ante vestibulum dona posuissent, quae homines deis immortalibus consecrare solent, domum reverterunt.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Επιλέξτε το σωστό:                                                                                 3Μ

α) complures είναι θετικός ή συγκριτικός βαθμός;

β) ipsum είναι οριστική ή δεικτική αντωνυμία;

γ) praesidium είναι αιτιατική ενικού ή γενική πληθυντικού;

δ) ianuae είναι γενική ή δοτική;

ε) admiratum είναι μετοχή ή σουπίνο;

στ) haec είναι ονομαστική ή αιτιατική;

2. Να συνδέσετε τους αριθμούς της στήλης Α΄ με τα γράμματα της στήλης Β΄. Ένα στοιχείο της στήλης Β΄ περισσεύει.                                                                              4Μ

        Α                              Β

1) abiectis                       α) σουπίνο γ΄ συζυγίας

2) postes                         β) ημιαποθετικό ρήμα γ΄ συζυγίας

3) solent                         γ) απαρέμφατο παθ. ενεστ. γ΄ συζυγίας

4) armis                          δ) σουπίνο α΄ συζυγίας

5) reserari                      ε) μετοχή παθ. παρακειμένου

6) reverterunt                 στ) αρσενικό ουσ. της γ΄ κλίσης

7) admiratum                  ζ) αποθετικό της α΄ συζυγίας

8) intromitti                   η) απαρέμφατο παθ. ενεστ. α΄ συζυγίας

9) captum                       θ) θηλυκό ουσ. της γ΄ κλίσης

  10) fores                         ι) ημιαποθετικό ρήμα β΄ συζυγίας

                                                ια) ουδέτερο ουσ. της β΄ κλίσης

3. venerunt, abiectis, auditu, posuissent, venerati sunt: να γραφούν οι αρχικοί χρόνοι και να δηλωθεί σε ποια συζυγία ανήκει το καθένα.                                                                                                          5Μ

4. Nα συμπληρώσετε τα κενά, ώστε να χαρακτηρίζεται πλήρως η συντακτική λειτουργία των λέξεων ή των προτάσεων που δίνονται.                                                                    4Μ

α) praedonum είναι γενική ………… στο…………………………….

β) captum είναι ………… που δηλώνει ………………………….

γ) venisse είναι ………… απαρ. ως…………… … στο …………

δ) eos είναι …………………….στο ………………………...

ε) cum existimasset είναι δευτερεύουσα …………….. πρόταση.

στ) Quod ut… an madverterunt είναι δευτ. …………….. πρόταση.

ζ) ianuae είναι ……………… στο …………………………..…..

η) voce είναι αφαιρετική του ………....που προσδιορίζει το ………..

θ) virtutem είναι …...……… στο…………………………………..

ι) intromitti είναι …….απαρ. ως…………στο …………….………

5. Σωστό Λάθος                                                                                       4Μ

α) cum… esset είναι δευτ. χρονική πρόταση.

β) praedonum είναι γενική διαιρετική στο  “duces”.

γ) cum... existimasset είναι δευτ. χρονική πρόταση.

δ) quod ut praedones aminadverterunt είναι δευτ. αναφορική πρότ.

ε) adiectis είναι γνήσια αφαιρ. απόλ., χρονική μετοχή.

στ) se είναι υποκ. στο “venisse”, (ταυτοπροσωπία).

ζ) cum... posuissent είναι χρονική πρόταση (σύγχρονο).

η) intromitti είναι τελ. απαρ. αντικ. στο “iussit”.

θ) praedones είναι υποκείμενο στο “solent”.

ι) deis είναι έμμεσο αντικ. στο “consecrare”.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. α) complures είναι θετικός

β) ipsum είναι οριστική  αντωνυμία

γ) praesidium είναι αιτιατική ενικού

δ) ianuae είναι δοτική

ε) admiratum είναι σουπίνο

 στ) haec είναι αιτιατική

2.   1.ε/2.στ/3. ι/4. ια/5. η/6. β/ 7. ζ/8. γ/9.α/10. θ

3. venio, veni, ventum, venire 4

       abicio, -ieci, -iectum, -ĕre 3

audio, audivi, auditum, audire 4

       pono, posui, positum, ponĕre 3

       veneror, veneratus sum, venerāri (αποθετικό) 1

4. praedonum: γενική κτητική (ή αντικειμενική) στο duces.

captum: αιτιατική του σουπίνου που δηλώνει τον σκοπό της κινήσεως,

venisse: αντικείμενο του ρήματος existimasset και ειδικό απαρέμφατο.
eos: υποκείμενο του απαρεμφάτου existimasset (ετεροπροσωπία).
cum se ipsum captum venisse eos existimasset: δευτερεύουσα επιρρηματική αιτιολογική πρόταση

Quod ut praedones animadverterunt: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση

ianuae: γενική κτητική στο postes

voce: αφαιρετική οργανική του τρόπου στο ρήμα nuntiaverunt.

virtutem: αντικείμενο του σουπίνου admiratum.
intromitti: αντικείμενο του ρήματος iussit και τελικό απαρέμφατο

5.  ΣΩΣΤΑ: α,στ,η,ι